LSDfi toàn tập và Câu chuyện về Pendle Wars (Phần 1)

Bài viết này là về những từ khoá khá hot trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, liệu rằng anh em đã thực sự hiểu về bản chất, sự hình thành, quá trình phát triển và tiềm năng của LSDfi nói chung và Pendle Finance - một trong những dự án nổi bật nhất trong mảng này? Cùng mình tìm hiểu qua 2 phần của series này nhé!

LSDfi toàn tập và Câu chuyện về Pendle Wars (Phần 1)

1. Tóm tắt về LSD Finance (LSDfi)

Anh em có thể hiểu LSDfi là cụm từ viết tắt để chỉ các dự án xoay quanh mảng LSD (Liquid Staking Derivatives). Đây là ngách phát triển các sản phẩm giúp người dùng nắm giữ các sản phẩm Liquid Staking có thể tạo ra thêm lợi nhuận một cách tối đa, gia tăng hiệu quả sử dụng vốn.

Nếu anh em còn bối rối với thuật ngữ Liquid Staking, anh em có thể dành ra 5 phút để đọc bài viết này. Hiểu một cách đơn giản, Liquid Staking là các giải pháp hỗ trợ staking trên các chains như Ethereum, Polkadot, Solana, Avalanche…, giúp giải quyết các hạn chế của mảng staking vốn tồn tại từ khá lâu (giới hạn người tham gia staking thông qua hạn mức vốn tối thiểu; các khâu kĩ thuật phức tạp hoặc thời gian “chôn vốn” lâu mà lợi nhuận kém…). Một trong những cái tên nổi tiếng nhất trong mảng Liquid Staking là Lido Finance.

Câu chuyện Liquid Staking thực sự nóng lên có lẽ bắt đầu từ khi Ethereum ra mắt chuỗi Beacon và cho phép người dùng tham gia staking ETH để kiếm lợi nhuận. Tuy nhiên, việc tham gia staking ETH không hề đơn giản khi mà anh em cần có:

• Tối thiểu 32 ETH để tham gia, nếu có nhiều hơn thì phải là bội số của 32 ETH.

• ETH khi staking sẽ bị khoá lại tạm thời và chỉ khi Ethereum 2.0 được kích hoạt thành công thì mới mở khoá dần.

• Các yêu cầu liên quan đến khâu kĩ thuật và vận hành node để tránh việc bị phạt.

Quá nhiều rào cản khiến không ít nhà đầu tư “nản lòng”. Khi đó, các giải pháp Liquid Staking như Lido Finance đã xuất hiện và bùng nổ nhanh chóng khi giải quyết toàn bộ các hạn chế trên. Người dùng có thể dùng một lượng bất kỳ ETH và staking thông qua Lido Finance, nhận về stETH (đại diện cho số ETH staking), không cần bận tâm đến bất kỳ vấn đề kỹ thuật nào, đồng thời còn có thể sử dụng stETH đang có để cung cấp thanh khoản hoặc làm tài sản thế chấp trên các nền tảng Defi, từ đó tạo ra thêm lợi nhuận.

Sau khi Ethereum 2.0 thành công, trái ngược với dự đoán của nhiều người là sẽ có một lượng lớn ETH bị unstaking và giá sẽ dump mạnh, ngày càng có nhiều hơn những người sẵn sàng mua thêm và khoá ETH lâu dài trong chuỗi.

Biểu đồ thể hiện lượng ETH được deposit vào Beacon Chain hàng tuần - Nguồn: @hildobby trên Dune Analytics, 11/07/2023

Anh em có thể thấy những tháng gần đây, lượng ETH được staking tiếp tục tăng mạnh, thậm chí còn nhiều hơn trước đó rất nhiều. Bên cạnh đó, staking queue (thời gian chờ đợi để đưa ETH vào staking) cũng đã tăng lên 44 ngày. Điều này cho thấy vẫn còn nhu cầu rất lớn đối với việc staking ETH nói chung và mảng Liquid Staking nói riêng.

Với việc nhu cầu staking ETH tăng cao như vậy, các loại Liquid Staking Token cũng xuất hiện ngày một nhiều và có vốn hoá tăng nhanh: stETH, rETH, dsETH… Đây cũng chính là nguồn gốc khiến cho các sản phẩm hỗ trợ xoay quanh Liquid Staking phát triển và tăng trưởng tốt, hình thành nên LSDfi.

2. Các sản phẩm điển hình trong LSDfi

Hiện tại, có thể phân chia LSDfi thành các mảng sản phẩm chính như sau:

- Các giải pháp staking: bao gồm dịch vụ của các CEX như Binance, Coinbase… hoặc các giải pháp phi tập trung như của Lido Finance, Rocket Pool…

- Lending: là các giao thức cho phép thế chấp các Liquid Staking Token (LST)để vay tài sản, ví dụ: AAVE, Silo…

- CDP Stablecoins: là các sản phẩm cho phép thế chấp các LST để mint ra các stablecoin như MakerDAO, Lybra Finance, Raft

- Index LSD: là các sản phẩm cho phép người dùng nhận được “một rổ” LSD Token theo tỷ lệ phân bổ của dự án. Việc này giúp giảm rủi ro trong quá trình đầu tư. Thay vì chỉ nắm giữ 1 loại Liquid Staking Token, dự án giúp người dùng phân bổ vốn vào đa dạng các Liquid Staking Token để giảm thiểu rủi ro.

- DEX: Đây cũng là mảng tương đối phát triển gần đây trong LSDfi, xuất phát từ nhu cầu mua bán, trao đổi các loại LST với nhau và giữa LST với ETH. Những cái tên nổi bật nhật gồm: Curve, Uniswap, Balancer…

- Yield Strategy: Là các sản phẩm hướng đến việc tạo ra lợi nhuận tốt hơn cho những người nắm giữ LST thông qua thiết lập các chiến lượng cung cấp thanh khoản, vay-thế chấp… Điển hình nhất của dòng sản phẩm này chính là dự án Pendle Finance mà chúng ta sắp tìm hiểu ngay dưới đây.

Phân chia ngách trong LSDfi - Nguồn: Binance Research

3. Tình hình phát triển của LSDfi

Hiện tại, theo thống kê của DefiLlama, tổng giá trị ETH trong các LSD đang đạt 19,13 tỷ USD. Như vậy, các sản phẩm LSDfi hoàn toàn có thể khai thác lượng TVL này, thậm chí là thông qua các cơ chế lending hoặc đòn bẩy để gia tăng con số này lên gấp nhiều lần.

Số liệu về TVL trong mảng LSD - Nguồn: DefiLlama (11/7/2023)

Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần tính đến lượng ETH tiếp tục có thể được đưa vào staking trong các dự án và tiếp tục tạo ra các Liquid Staking Token. Theo dữ liệu trên CoinMaketCap(ngày 8/7/2023), tổng cung lưu hành của ETH là 120,2 triệu coin. Hiện tại, mới chỉ có khoảng gần 26,2 triệu ETH được đưa vào staking (dữ liệu tại Dune, @hildobby), tương đương với khoảng 21,8% tổng cung lưu hành. Như vậy, tiềm năng trong tương lai của mảng LSDfi sẽ là cực kỳ khổng lồ.

Quay lại các dự án hiện tại, chúng ta có thể làm một số phân tích để thấy tốc độ phát triển của chúng

3.1. Dịch vụ Staking thông qua CEX

Mặc dù các sàn CEX hứng chịu khá nhiều tin xấu và rơi vào tình trạng “mất niềm tin” từ người dùng kể từ sau sự cố của FTX, tuy nhiên chúng ta không thể phủ nhận rằng Binance, Coinbase hay OKX vẫn là những định chế tài chính khổng lồ và có vị trí quan trọng trong thị trường. Nhận biết được cơ hội từ mảng Liquid Staking, các CEX cũng đã tung ra dịch vụ và thu hút được một lượng nhất định giá trị TVL.

Số liệu ETH deposit vào Beacon Chain qua các nguồn (03/07/2023 - Dune, @hildobby) 

Theo dữ liệu mới nhất tại thời điểm mình viết bài này, lượng ETH từ các CEX vẫn đang chi một tỷ lệ tương đương khoảng gần 13% tổng lượng ETH deposit vào Beacon Chain. Đây vẫn là con số ấn tượng và không thua kém quá nhiều so với các nguồn từ Staking Pools hay Liquid Staking.

Gần đây, các động thái của Binance khi ra mắt BETH và WBETH, đồng thời giảm phí dịch vụ, nâng thêm lợi nhuận cho thấy ông lớn này cũng muốn chiếm thị phần nhiều hơn trong mảng Staking ETH.

So sánh dịch vụ staking trên các sàn DEX. Nguồn: Binance Research

3.2. Các giải pháp Liquid Staking

Mình sẽ không bàn quá nhiều đến Staking Pools vì hầu như đây đều là các công ty chuyên nghiệp và thực hiện dịch vụ staking để kiếm lợi nhuận, không có token.

Để thấy rõ ràng nhất về tốc độ phát triển của Liquid Staking, anh em hãy nhìn hình dưới đây:

Anh em có thể thấy lượng ETH trong Lido liên tục tăng, chỉ sụt giảm khi xảy ra sự kiện UST depeg, sau đó khi thị trường ổn định trở lại thì tiếp tục tăng, bất chấp hiện tại ETH đã có thể rút ra khỏi Beacon Chain. Có thể nói sức hút của Liquid Staking là không thể cưỡng lại.

3.3. DEX

Hiện tại, theo thống kê không chính thức, có khoảng hơn 1,1 tỷ USD TVL của LST trên các DEX. Đây là con số khá ấn tượng, biến các LST từ tài sản kém thanh khoản trở thành tài sản có thanh khoản tốt.

Thống kê các token khóa staking (LST) trên các sàn DEX. Nguồn: Dune, @murathan (11/07/2023)

Anh em có thể thấy vào ngày 11/07, có đến 45 triệu USD giá trị volume giao dịch LST trên các DEX. Hiện tại, Uniswap vẫn đang là sàn giao dịch mang lại hiệu quả sử dụng vốn tốt nhất. 

Xếp hạng các DEX trên LSDfi theo hiệu quả sử dụng vốn - Nguồn: Dune, @murathan (11/07/2023)

Có thể nói cơ chế cung cấp thanh khoản trên Uniswap và Marverick vẫn đang rất tốt, đặc biệt là Uniswap với con số ấn tượng 92,7%, bất chấp TVL trên 2 giao thức này là không lớn. 

3.4. Lending

Thực ra bản chất của các sản phẩm lending ở trong mảng LSDfi cũng không mới mà hoàn toàn mô phỏng các cơ chế đã thành công như Lending Pools hoặc CDP. Mình sẽ điểm qua một số cái tên nổi bật:

AAVE: là một cái tên quá quen thuộc, AAVE cũng đang đi đầu trong mảng cho vay của LSDfi. Kể từ tháng 03/2022, AAVE đã cho phép sử dụng stETH làm tài sản thế chấp để vay ETH. Điều này cho phép anh em holder nắm giữ stETH có thể tối ưu hoá lợi nhuận bằng cách:

Deposit ETH vào Lido -> Nhận stETH -> Thế chấp stETH vào AAVE vay ETH -> Sử dụng ETH tiếp tục deposit vào Lido và lặp lại các bước trên để tối ưu hoá lợi nhuận từ Lido

Theo số liệu trên AAVE, hiện đang có khoảng 924,83 nghìn stETH đang được thế chấp, tương đương với số tiền khoảng 1,73 tỷ USD. Đây là một con số lớn với một dạng tài sản dạng như stETH.

Số liệu thế chấp stETH trên AAVE - Nguồn: AAVE (11/07/2023)

Hiện tại, số liệu stETH trong AAVE Lending Pool vẫn duy trì khá ổn định kể từ sau sự cố liên quan đến UST.

Biểu đồ thể hiện sự thay đổi số lượng stETH trong AAVE V2 Lending Pool - Nguồn: Dune, @LidoAnalytical, 11/07/2023

3.5. CDP Stablecoin

Trong mảng này, mình muốn nói đến Lybra Finance như là một ví dụ điển hình nhất. Anh em có thể hiểu cơ chế hoạt động của các sản phẩm dạng này thông qua hình dưới đây:

Cơ chế hoạt động của Lybra Finance - Nguồn: Lybra Finance

Hiểu đơn giản, anh em có thể deposit ETH hoặc stETH vào các giao thức này làm tài sản thế chấp, sau đó mint ra eUSD hoặc các loại stablecoin khác, dùng stablecoin này vào các giao thức Defi khác hoặc nắm giữ để kiếm được lợi nhuận.

Như vậy, trong trường hợp này, động lực chính của hầu hết những người sử dụng chính là là lợi nhuận từ việc nắm giữ stablecoin. Anh em có thể thấy Lybra đang cung cấp một mức APY khá tốt ~7,2%, vì vậy giao thức cũng thu hút được đông đảo người dùng. Hiện đang có khoảng  335 triệu USD (ETH & stETH) dùng làm tài sản thế chấp trên giao thức.

So sánh giữa các sản phẩm CDP Stablecoin trong LSDfi 

3.6. Yield Strategy

Đây là mảng khá thú vị trong LSDfi với các dự án như Pendle Finance, Flashstake… Với các sản phẩm trong mảng này, anh em có thể tối ưu hoá lợi nhuận một cách vô cùng đa dạng tuỳ vào chiến lược và khả năng cụ thể của từng người.

Tuy vậy, đây cũng là mảng sản phẩm tương đối khó phát triển mạnh khi không quá nhiều người am hiểu về nó. Thực tế, mảng này cũng mới chỉ ghi nhận tổng TVL khoảng hơn 175 triệu USD, khá thấp so với các mảng Lending, DEX hay Liquid Staking…

Có lẽ Pendle cũng hiểu rằng trở ngại lớn nhất của dự án chính là trải nghiệm người dùng, vì vậy, Pendle V2 đã cố gắng cải thiện nhiều hơn vào vấn đề này. Anh em cùng mình quan sát sự thay đổi TVL của Pendle trong thời gian qua:

Thay đổi TVL của Pendle Finance - Nguồn: DefiLlama, 11/07/2023

Tính từ đầu năm tới nay, Pendle đã tăng gần 10 lần giá trị TVL trong giao thức. Đây là con số hết sức ấn tượng. Nó cho chúng ta thấy được 2 điều:

• Bản thân Pendle đang cải thiện sản phẩm rất tốt

• Thị trường vẫn có nhu cầu với ngách Yield Strategy trong LSDfi.

Vì vậy, mặc dù đây là ngách nhỏ, nhưng cũng đồng thời là ngách có tiềm năng phát triển lớn nhất.

3.7. Index LST

Ngách sản phẩm này ở cả DeFi lẫn LSDfi đều còn rất mới, vì vậy thông thường anh em sẽ thấy những cái tên không quá quen thuộc, TVL không quá cao.

So sánh giữa các sản phẩm Index LSTs - Nguồn từ các dự án và DefiLlama (11/07/2023)

Có thể thấy rằng hiện tại mảng Index LST còn khá chậm phát triển, nguyên nhân chủ yếu từ việc APY và cơ chế hoạt động chưa đủ hấp dẫn so với các mảng còn lại. Cá nhân mình cho rằng chúng ta chỉ nên quan sát, chưa nên đầu tư vào token của các dự án này.

4. Tạm kết

Thông qua những số liệu và phân tích nói trên, cá nhân mình có thể đưa ra một số nhận định quan trọng về tương lai của LSDfi như sau:

1. LSDfi là mảng có tiềm năng mở rộng lớn. Các sản phẩm sẽ không chỉ dừng lại ở Ethereum mà sẽ dần phát triển sang cả các chain khác như Solana, Avalanche, Cosmos, Polkadot… Đây là một thị trường có kích thước rất khổng lồ.

2. Hiện tại, các sản phẩm xoay quanh LST của ETH vẫn sẽ phát triển mạnh nhất.

3. Binance và một số DEX lớn khác đang muốn chiếm lại thị phần thông qua nhiều giải pháp như giảm chi phí cho người staking. Việc quan sát để tìm kiếm cơ hội (các dự án tương tự như Lido, Pendle hay Marverick Trên Binance Chain chẳng hạn) là điều cần làm trong thời gian tới.

4. Mảng Yield Strategy còn nhiều dư địa phát triển, đặc biệt là dạng dự án như Pendle và các dự án on-top Pendle (Pendle Wars - mình sẽ phân tích chi tiết hơn trong phần 2).

Rất hy vọng bài viết này hữu ích với tất cả anh em. Hẹn gặp lại anh em trong Phần 2 của bài viết này nhé.

Poseidon

Tham gia thảo luận về những vấn đề NÓNG HỔI nhất của thị trường DeFi tại nhóm chat Fomo Sapiens cùng các admin Coin68 nhé!!!