Vana (VANA) là gì? Giải pháp mang lại thanh khoản cho dữ liệu người dùng

Vana là dự án Layer 1 được phát triển để cung cấp tính thanh khoản cho dữ liệu người dùng. Vậy dự án này có gì đặc biệt, các bạn hãy cùng Coin68 tìm hiểu thông qua bài viết này nhé!

Vana (VANA) là gì? Giải pháp mang lại thanh khoản cho dữ liệu người dùng

Vana là gì?

Vana là blockchain Layer 1 được thiết kế dành cho dữ liệu người dùng. Nó cho phép người dùng cùng sở hữu, quản trị và kiếm lợi nhuận từ các mô hình AI được đào tạo dựa trên dữ liệu của họ. 

Vana là gì?

Vana là một mạng lưới thanh khoản dữ liệu. Nó cung cấp tính thanh khoản cho dữ liệu bằng cách giải quyết vấn đề lặp chi (double spend) cho dữ liệu, đảm bảo rằng dữ liệu có thể được sử dụng như một tài sản tài chính. Điều này được thực hiện thông qua hai cơ chế:

• Chứng minh đóng góp, xác minh giá trị của dữ liệu riêng tư một cách bảo mật

• Dữ liệu không lưu ký, đảm bảo rằng dữ liệu chỉ được sử dụng cho các hoạt động đã được phê duyệt

Các cơ chế này tạo ra một môi trường không cần sự tin cậy nơi dữ liệu có thể được mã hóa, giao dịch và sử dụng cho việc đào tạo AI một cách an toàn mà không làm giảm quyền riêng tư hoặc quyền kiểm soát của người dùng. Sự thay đổi mô hình này không chỉ dân chủ hóa việc phát triển AI mà còn giới thiệu một mô hình kinh tế mới, nơi những người đóng góp dữ liệu trở thành những bên liên quan tích cực trong chuỗi giá trị AI.

Tính năng của Vana

Với Vana, người dùng và nhà phát triển có thể khuyến khích đóng góp dữ liệu toàn cầu và đẩy nhanh sự phát triển của các ứng dụng dữ liệu thuộc sở hữu của người dùng, các mô hình AI và các nhóm thanh khoản dữ liệu. Những tính năng của Vana:

Kho lưu trữ dữ liệu

Vana cho phép lưu trữ dữ liệu không lưu ký, quy định quyền biểu quyết dựa trên đóng góp dữ liệu và xác minh tính hợp pháp của dữ liệu để đảm bảo chất lượng.

Quy trình hoạt động:

Mỗi người dùng thêm dữ liệu của họ vào máy chủ cá nhân và cấp quyền truy cập cho Validator đáng tin cậy. Người dùng sau đó đóng góp dữ liệu của họ vào một máy chủ tập thể bằng cách mã hóa nó bằng khóa công khai. Máy chủ tập thể hoạt động theo các quy tắc do những người đóng góp dữ liệu đặt ra.

Mô hình nền tảng

Vana cung cấp một mô hình thuộc sở hữu và được quản lý bởi người dùng đóng góp dữ liệu, cho phép người dùng kiếm tiền thông qua việc sử dụng và quản trị mô hình.

Quy trình hoạt động:

Người dùng đào tạo một phần của mô hình trên máy tính cá nhân của họ và cấp quyền truy cập cho DAO để hợp nhất tất cả các phần riêng lẻ. DAO đánh giá giá trị của dữ liệu mà mỗi người đóng góp và thưởng cho họ bằng một token cụ thể. Nhà phát triển tương tác với API mô hình bằng cách đốt token này.

Cơ chế hoạt động của Vana

Cơ chế hoạt động của Vana

Vana hoạt động nhờ 3 thành phần chính:

• Data Liquidity Layer

• Data Portability Layer

• Connectome

Data Liquidity Layer

Data Liquidity Layer là lớp nền tảng trong Vana, cho phép dữ liệu được coi như một tài sản thanh khoản. Nó cho phép dữ liệu được xác thực, mã hóa thành token và giao dịch một cách an toàn thông qua các cơ chế phi tập trung. Data Liquidity Layer cũng là nơi mà các DataDAO hoạt động. DataDAO sẽ có vai trò tập hợp các loại dữ liệu tương tự từ nhiều người đóng góp khác nhau, tạo ra các thị trường phi tập trung, không cần tin cậy cho dữ liệu.

Các tính năng chính của Data Liquidity Layer:

• Xác thực dữ liệu: Dữ liệu được gửi bởi những người đóng góp sẽ được xác thực bằng cơ chế Proof-of-Contribution (PoC), đảm bảo tính xác thực, quyền sở hữu, chất lượng và tính duy nhất của dữ liệu.

• Mã hóa dữ liệu thành Token: Sau khi được xác thực, dữ liệu sẽ được mã hóa thành token và có thể được giao dịch hoặc sử dụng trong mạng lưới. Mỗi DataDAO sẽ phát hành một token riêng và thưởng cho những người đóng góp vì đã cung cấp dữ liệu giá trị.

• Giao dịch và quản trị: Token của DataDAO cho phép người dùng tham gia vào quản trị dữ liệu và giao dịch dữ liệu như một tài sản trong hệ sinh thái Vana.

Data Portability Layer

Data Portability Layer là lớp ứng dụng của Vana, cho phép truy cập, chia sẻ và sử dụng các tập dữ liệu phi tập trung trên nhiều nền tảng và ứng dụng khác nhau. Lớp này đảm bảo rằng dữ liệu do người dùng sở hữu vẫn có khả năng tương tác giữa các dịch vụ và hệ thống khác nhau trong khi vẫn duy trì quyền riêng tư và bảo mật.

Các tính năng chính của Data Portability Layer:

• Chia sẻ dữ liệu giữa các ứng dụng: Lớp này cho phép di chuyển dữ liệu liền mạch giữa các ứng dụng trong khi vẫn duy trì toàn quyền kiểm soát của người dùng. Người dùng có thể ủy quyền cho ứng dụng nào truy cập dữ liệu của họ, đảm bảo quyền riêng tư và bảo mật.

• Khả năng tương tác: Lớp này được thiết kế để tương thích với nhiều nền tảng, giao thức và ứng dụng, cho phép dữ liệu được sử dụng trên khắp các hệ sinh thái. Ví dụ: các mô hình AI được đào tạo trên các tập dữ liệu phi tập trung của Vana có thể được truy cập bởi nhiều ứng dụng AI khác nhau.

• Quản trị & kiểm soát truy cập: Chủ sở hữu dữ liệu giữ quyền kiểm soát dữ liệu của họ, bao gồm cả việc quyết định cách dữ liệu được sử dụng và bởi ai. Người đóng góp cũng có thể tham gia vào quản trị thông qua token của DataDAO, cho phép họ ảnh hưởng đến các quyết định về cách dữ liệu được chia sẻ.

Connectome

Connectome là một sổ cái phi tập trung của các giao dịch dữ liệu trong toàn bộ hệ sinh thái Vana. Sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake, các Connectome propogator có vai trò chuyển các giao dịch dữ liệu trong mạng. 

Connectome cho phép các bên thứ ba xem và theo dõi các giao dịch dữ liệu trong toàn bộ mạng. Ngoài ra, Connectome còn có khả năng tương thích với EVM.

Thông tin cơ bản về VANA token

Token Allocation

Biểu đồ phân bổ VANA token

• Nhà đầu tư: 14,26%
• Binance Launchpool: 4%
• Cộng đồng: 44%
• Hệ sinh thái: 18,93%
• Team: 18,81%

Token Release Schedule

Lịch mở khoá VANA token

VANA token dùng để làm gì?

Bảo mật mạng lưới: Validator stake VANA để bảo mật blockchain và xác thực các giao dịch.

- Phí giao dịch: VANA được sử dụng để thanh toán phí giao dịch trên mạng lưới, bao gồm thực thi hợp đồng thông minh, tương tác với DataDAO,...

- DataDAO Staking: Người dùng stake VANA token vào các DataDAO sẽ nhận được phần thưởng nhất định từ dự án. Cơ chế này khuyến khích cạnh tranh và cải thiện chất lượng dữ liệu.

- Truy cập dữ liệu: VANA là token mặc định để truy cập các tập dữ liệu do DataDAO quản lý, có thể được trao đổi với các token khác bởi người mua, người bán hoặc đại lý, cho phép sử dụng dữ liệu liền mạch trên nhiều ứng dụng khác nhau.

-- Quản trị: Chủ sở hữu token có thể bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị mạng lưới. Cơ chế quản trị sẽ được chuyển giao cho cộng đồng thông qua Vana DAO, cho phép quyền sở hữu và kiểm soát chung.

Ví lưu trữ VANA token

Các bạn có thể lưu trữ token này trên các loại ví sau: ví sàn, MetaMask, Rabby Wallet, Trust Wallet,...

Airdrop

Vào ngày 16/12/2024 vừa qua, dự án Vana đã thông báo airdrop cho những người dùng tham gia Testnet. Các bạn có thể kiểm tra airdrop và claim VANA token tại đây.

Nhà đầu tư

Lộ trình phát triển

Q4 2024

• Ra mắt Vana Foundation

• Ra mắt DataHub

• Ra mắt Whitepaper

• Công bố phần thưởng cho DataDAO

• TGE

Tổng kết

Vana là Layer 1 được phát triển với mục đích mang lại tính thanh khoản cho dữ liệu người dùng. Vào ngày 16/12/2024 vừa qua, dự án đã airdrop cho người dùng và chính thức niêm yết token lên các sàn giao dịch. Thông qua bài viết này chắc các bạn đã phần nào nắm được những thông tin cơ bản về dự án để tự đưa ra quyết định đầu tư cho riêng mình. 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên đầu tư, Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định nào của các bạn.