Người tham gia thị trường tài chính thường phải đối mặt với sự lo lắng về khả năng mất tiền và thường phải đưa ra quyết định trong tình huống áp lực. Cũng bởi vì thế, hiện tượng đồng loạt bán tháo, hay còn gọi là panic sell xảy ra những lúc viễn cảnh tồi tệ nhất. Vậy panic sell là gì? Hãy cùng Coin68 tìm hiểu về panic sell và nguyên nhân của hiện tượng đồng loạt bán tháo qua bài viết dưới đây!
Panic sell là gì? Cơ hội hay rủi ro trong hiện tượng bán tháo ồ ạt ở thị trường crypto
Panic sell là gì?
Panic sell là hiện tượng xuất hiện trong thị trường tài chính khi một lượng lớn nhà đầu tư cùng lúc bán hết tài sản trong khoảng thời gian ngắn đầy hoảng loạn. Điều này thường xảy ra khi thông tin tiêu cực ảnh hưởng đến tâm lý giao dịch và thị trường, đẩy họ đưa ra quyết định đột ngột và vội vã.
Cụ thể hơn, panic sell bắt nguồn từ một sự kiện làm giảm sự tự tin của nhà đầu tư đối với một token, cổ phiếu hoặc lĩnh vực cụ thể. Điều này có thể xuất phát từ vấn đề đặc biệt của một công ty hoặc ngành, chẳng hạn như việc công bố các con số thất vọng về doanh số bán hàng, doanh thu lợi nhuận, hoặc được đưa thông tin công ty bị xâm phạm bảo mật.
Những lần bán tháo đầu tiên thường được kích hoạt bởi sự suy yếu của cơ sở nội tại của một công ty. Tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi sự thất thoát ban đầu đạt đến các điểm giá kích hoạt lệnh stop loss.
Yếu tố quan trọng trong quá trình bán tháo ồ ạt có thể là do việc người mua đánh giá sai độ nghiêm trọng của thông tin đưa ra trước đó. Sự đánh giá này có thể đổ vỡ đột ngột khi có dấu hiệu tiêu cực nhất định. Việc phản ứng quá mạnh mẽ đối với tin tức có thể chỉ ảnh hưởng ngắn hạn là điều thường gặp.
Nguyên nhân của panic sell
Khi thị trường bắt đầu có sự suy giảm mạnh, các trader thường sẽ đưa ra quyết định bán tháo, tức là bán tài sản của họ một cách vội vàng trong hy vọng tránh mất giá trị khi giá tiếp tục giảm xuống.
Nguyên nhân panic sell
Nguyên nhân của sự suy giảm trên thị trường có thể đa dạng, bao gồm căng thẳng chính trị, chỉ số kinh tế yếu kém, thảm họa tự nhiên, đại dịch toàn cầu và nhiều yếu tố khác. Tuy nhiên, mỗi đợt suy giảm có sự khác biệt và sẽ được đánh giá khác nhau trong phân tích kỹ thuật.
Trong phân tích kỹ thuật, sự suy giảm thường được phân thành 3 dạng:
Pullback (Sụt giảm nhẹ): Đây là mức sụt giảm từ 5% đến 10% so với mức giá cao nhất trước đó, và thường xảy ra trong thời gian ngắn hạn. Pullback thường không tạo ra sự thay đổi đáng kể trong tâm trạng của các trader, mà ngược lại, nó cung cấp cơ hội để mua tài sản với giá rẻ hơn.
Ví dụ: Khi giá của BTC tăng đáng kể sau những thông tin tích cực từ SEC, pullback có thể xảy ra nhanh chóng khi những người đầu tư thu lời và bán ra. Mặc dù được gọi là panic sell, sự giảm giá trong trường hợp này không đáng lo ngại và thậm chí tạo cơ hội mua vào với giá ưu đãi.
Correction (Điều chỉnh): Đây là giai đoạn kéo dài hơn khi giá giảm từ 30% đến 50% trong thị trường crypto so với mức giá cao nhất trước đó. Correction có thể kéo dài vài ngày và thường xảy ra khi có những yếu tố bất lợi trong thị trường, chẳng hạn như giá token bị định giá quá cao.
Trong quá trình điều chỉnh, nhà đầu tư thường gặp khó khăn khi đánh giá liệu đây chỉ là sự suy giảm ngắn hạn hay có thể kéo dài thành mức độ nghiêm trọng hơn. Mua sắm trong giai đoạn điều chỉnh có thể tạo cơ hội lý tưởng để mua token với giá tốt.
Bear market (Thị trường giảm giá): Khi giá giảm hơn 50% so với mức cao nhất trước đó và kéo dài ít nhất 2 tháng, thị trường được coi là bear market. Bear market thường đi kèm với suy thoái kinh tế và sự mất tự tin của các nhà đầu tư. Sự sợ hãi về lỗ nặng khiến họ quyết định panic sell. Trong tình huống này, panic sell trở nên nghiêm trọng hơn khi số lượng nhà đầu tư tham gia vào việc bán ra tăng lên, đẩy giá xuống và kéo dài thời kỳ suy giảm.
Nhưng quan trọng nhất, pullback, correction và bear market đều là phần bình thường của chu kỳ đầu tư và giá trị. Thị trường thường sẽ hồi phục sau những giai đoạn này, nhưng tốc độ và mức độ của sự hồi phục có thể biến đổi.
Tâm lý các nhà đầu tư khi panic sell xảy ra
Panic sell có thể xuất phát từ một quyết định bán đơn giản, nhưng đằng sau nó là một quá trình tâm lý vô cùng phức tạp.
Sự sợ hãi
Panic sell thường bắt đầu bởi sự sợ hãi, khi một thông tin tiêu cực xuất hiện, bất kể là về kinh tế, chính trị, hoặc lĩnh vực đầu tư. Các trader thường coi đó là mối đe dọa cho thị trường và tài sản của họ.
Do đó, họ quyết định bán ra để giảm thiểu tổn thất. Tuy nhiên, sự hành động này có thể gây ra một vòng luẩn quẩn: khi nhiều người bán ra, giá giảm, và sự lo sợ lan rộng, dẫn đến thêm panic sell từ các nhà đầu tư khác. Thường thì chu kỳ panic sell này diễn ra rất nhanh cho đến khi nhà đầu tư nhận ra rằng tài sản đã được mua vào với giá rất thấp và giá trị của chúng đang tăng lên.
Ác cảm mất mát
Dù các trader có nhận thức về nguy cơ của panic sell, tại sao họ vẫn thực hiện nó?
Lý thuyết ác cảm mất mát (loss aversion), được phát triển bởi Kahneman và Tversky vào năm 1979 đã giải thích cho điều này.
Lý thuyết này nói rằng trên thị trường, nhà đầu tư thường rơi vào trạng thái tâm lý được gọi là "Ác cảm mất mát". Điều này có nghĩa rằng họ có xu hướng có nhiều phản ứng khác nhau đối với cùng một tình huống, tùy thuộc vào việc liệu họ sẽ có lợi hay thua lỗ.
Ví dụ: Một nhà đầu tư có thể cảm thấy đau khổ và buồn bã khi mất 1000 USD, nhưng sẽ không cảm thấy bằng lòng hơn khi kiếm được 1000 USD. Ác cảm mất mát tạo động lực lớn hơn để tránh rủi ro hơn là để thu lợi nhuận.
FOMO
Cuối cùng, một phần lý do là các trader không muốn bị bỏ lại. Họ cảm nhận áp lực của tâm lý đám đông, nghĩa là họ muốn thực hiện hành động giống những người khác để không bị cô đơn. Khi nhiều người cùng bán ra, các trader cảm thấy áp lực tâm lý lớn và họ thường sợ bị bỏ lại phía sau. Điều này thúc đẩy họ quyết định tham gia vào panic sell.
Rủi ro của panic sell
Khi thị trường giảm giá đột ngột, điều này thường khiến nhà đầu tư hoảng sợ. Một trong những rủi ro lớn nhất có thể xảy ra là để sợ hãi áp đảo và tham gia vào việc bán tháo.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là thị trường luôn có sự biến động và một nhà đầu tư chỉ thực sự mất tiền khi họ bán đi tài sản của họ. Khi rút tiền khỏi thị trường, nhà đầu tư không chỉ chấp nhận mức giá thấp hơn mà còn loại bỏ cơ hội tham gia vào bất kỳ sự hồi phục nào sau đó.
Tổn thất tài sản là một trong những rủi ro lớn nhất của việc bán tháo trong tình trạng hoảng loạn. Những người đầu tư cho các mục tiêu dài hạn, kéo dài hàng năm hoặc hàng thập kỷ có thể chịu đựng được một cơn hoảng loạn. Tuy nhiên, nếu một người đầu tư đang định dự định sử dụng đầu tư để tiếp tục cuộc sống sau khi nghỉ hưu, một cuộc hoảng loạn xảy ra ngay trước khi họ nghỉ hưu có thể gây ra một vấn đề lớn, đặc biệt nếu họ đã lập kế hoạch dựa trên đầu tư của họ.
Nguy cơ của sự suy giảm đột ngột trong thị trường do hoảng loạn chính là một trong những lý do mà các chuyên gia thường đề xuất cho người đầu tư cần xem xét định kỳ danh mục đầu tư của họ và điều chỉnh tài sản của họ từ các tài sản có mức độ rủi ro cao như crypto sang các tài sản ổn định hơn như trái phiếu khi họ đang gần tới thời kỳ nghỉ hưu.
Đó cũng là lý do tại sao hầu hết các chuyên gia khuyên chúng ta nên giữ một số tiền dưới dạng tiền mặt tương đương từ 6 đến 12 tháng chi phí, để phòng trường hợp khẩn cấp. Điều này đảm bảo rằng ngay cả khi một tình hình khẩn cấp khiến người đầu tư mất việc làm, họ vẫn có khả năng tiếp tục tham gia vào thị trường, từ đó bảo vệ kế hoạch dài hạn của họ khỏi nguy cơ bị đe dọa bởi các chi phí hàng ngày.
Tìm kiếm cơ hội trong panic sell
Panic sell là một cơ hội tuyệt vời để kiếm lợi nhuận lớn. Thay vì hoảng loạn cùng thị trường, chúng ta có thể biến panic sell thành một chiến lược đầu tư thông minh. Để thành công trong việc này, anh em cần hiểu rõ bản chất của đợt bán tháo và cách xác định điểm đáy của nó.
Đừng quá sợ hãi khi panic sell xảy ra
Bán khống
Trong thị trường ngoại hối (forex), việc bán khống được coi là một chiến lược hiệu quả trong xu hướng giá giảm. Bằng cách bán khống, bạn có thể tạo lợi nhuận từ việc giảm giá của tài sản.
Quản lý vốn theo phương pháp Martingale (Double đến chết)
Phương pháp Martingale là một hệ thống đầu tư hoặc giao dịch trong đó nhà đầu tư hoặc nhà giao dịch tăng quy mô vị thế của họ sau mỗi lần thua lỗ. Mục tiêu là bù đắp cho tất cả các khoản thua lỗ trước đó và kiếm được lợi nhuận bằng một lần giao dịch thắng.
Phương pháp Martingale
Phương pháp Martingale được giới thiệu bởi nhà toán học người Pháp Paul Pierre Levy vào thế kỷ 18. Nó được sử dụng phổ biến nhất trong các trò chơi cờ bạc, chẳng hạn như roulette và blackjack, nhưng cũng có thể được áp dụng cho các thị trường tài chính.
Lưu ý: Theo lý thuyết, bạn có thể lấy lại vốn lẫn lãi theo phương pháp này. Nhưng trên thực tế, điều này rất khó xảy ra do nguồn vốn mỗi cá nhân là có hạn, nên bạn sẽ cạn vốn trước khi lấy lại vốn.
Xác định điểm đảo chiều theo phân tích kỹ thuật
Trong giai đoạn hoảng loạn giảm giá, có 2 loại sóng: sóng xung động và sóng hiệu chỉnh. Xu hướng giảm có thể đảo ngược nếu có tín hiệu tích cực cho thấy xu hướng giảm đang kết thúc.
Điều này có thể xảy ra khi đường trendline bị phá vỡ hoặc khi giá gặp kháng cự tại ngưỡng hỗ trợ. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các mẫu nến như pin bar đảo chiều, mẫu hình vai đầu vai hoặc mẫu hình vòng cung để xác định điểm đảo chiều xu hướng.
Tổng kết
Trong bài viết này, Coin68 đã xem xét sâu hơn về hiện tượng panic sell. Chúng ta đã tìm hiểu về bản chất của panic sell và cách nó có thể ảnh hưởng đến những quyết định giao dịch. Panic sell là một hiện tượng phổ biến trên thị trường crypto. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể giảm thiểu rủi ro hoảng loạn bán bằng cách lập kế hoạch giao dịch rõ ràng, đa dạng hóa danh mục đầu tư, theo dõi thị trường thường xuyên và chuẩn bị kế hoạch dự phòng.
