Blockchain Explorer là một thuật ngữ khá phổ biến trong lĩnh vực crypto. Vậy Blockchain Explorer là gì? Hôm nay, các bạn hãy cùng Coin68 tìm hiểu về công cụ này nhé!
Blockchain Explorer là gì?
Block Explorer (trình khám phá blockchain) là một công cụ cho phép người dùng tìm kiếm thông tin về blockchain như block, transaction, hoặc thông tin về một địa chỉ ví cụ thể. Mỗi blockchain sẽ sử dụng một trình khám phá khác khác nhau, nên người dùng sẽ không thể sử dụng một trình khám phá duy nhất để truy xuất thông tin cho tất cả mạng blockchain.
Khi thực hiện giao dịch trên blockchain, trình khám phá khối là một công cụ quan trọng. Đối với địa chỉ ví, người dùng có thể tìm thấy thông tin liên quan đến tất cả các giao dịch đến và đi. Đối với các giao dịch, các chi tiết như tên người gửi, tên người nhận, tổng số tiền được chuyển và các khoản phí phải trả cho giao dịch được hiển thị. Tóm lại, trình khám phá khối giống như một công cụ tìm kiếm được sử dụng để kiểm tra số dư của từng địa chỉ và xem chi tiết của từng giao dịch blockchain.
Lịch sử phát triển của block explorer
Blockchain là công nghệ lưu trữ và tổ chức dữ liệu theo cách có cấu trúc, trình bày dữ liệu ở định dạng được lập chỉ mục. Do đó, cần có một công cụ đảm bảo khả năng tiếp cận và đọc tốt hơn các thông tin phức tạp được biên dịch trên blockchain. Trước khi block explorer xuất hiện, dữ liệu được lưu trữ trên blockchain được khám phá thông qua các dòng lệnh, mà chỉ những người có chuyên môn lập trình mới sử dụng được.
Chúng ta có thể tìm hiểu quá trình phát triển của công cụ này khi quay trở lại những ngày đầu tiên của thị trường tiền mã hoá. Trình khám phá đầu tiên, được gọi là “Block Explorer”, được tạo ra vào năm 2010 khi lần đầu tiên Bitcoin được giới thiệu. Đây là một công cụ đơn giản cho phép người dùng xem chi tiết các giao dịch đang diễn ra trên mạng Bitcoin. Blockchain Explorer trở thành một giải pháp lý tưởng để người dùng xem sự dịch chuyển của Bitcoin giữa các địa chỉ ví khác nhau. Ngoài ra, nó còn cung cấp thông tin cơ bản về từng giao dịch, chẳng hạn như số lượng Bitcoin được chuyển và các khoản phí liên quan đến giao dịch.
Như chúng ta đã biết, mức độ phổ biến của Bitcoin tiếp tục tăng lên và nhu cầu về các nhà block explorer cũng vậy. Ngày càng có nhiều trình khám phá được phát triển cho nhiều loại mạng blockchain, bao gồm Ethereum và nhiều mạng khác. Mỗi trình khám phá cung cấp các tính năng và khả năng khác nhau. Một số tính năng nâng cao được thêm vào, chẳng hạn như khả năng xem mã của hợp đồng thông minh và tương tác với nó. Trong khi những trình khám phá khác tập trung vào việc cung cấp các giao diện thân thiện với người dùng và các công cụ tìm kiếm dễ sử dụng.
Block Explorer hoạt động như thế nào?
Các trình khám phá blockchain được một xem như một bộ bách khoa toàn thư về blockchain bao gồm tất cả các chi tiết về giao dịch và block trên blockchain. Nhưng chính xác thì các trình khám phá hoạt động như thế nào?
Những trình khám phá này hoạt động bằng cách kết nối với node của một mạng cụ thể để tải xuống và lưu trữ một bản sao của toàn bộ blockchain. Khi điều này xảy ra, các trình khám phá có thể được sử dụng để tìm kiếm và hiển thị thông tin về các giao dịch và block cụ thể. Ví dụ: người dùng có thể nhập địa chỉ của một ví cụ thể vào trường tìm kiếm của trình khám phá blockchain và trình khám phá sẽ hiển thị tất cả các giao dịch được liên kết với ví đó.
Cụ thể hơn, mỗi node chịu trách nhiệm thu thập thông tin chi tiết về các giao dịch mới nhất và các block được khai thác. Thông tin thu thập này sau đó được gửi đến cơ sở dữ liệu, nơi nó được sắp xếp trong các bảng có thể tìm kiếm được.
Công dụng của Blockchain Explorer
Trình khám phá blockchain cho phép người dùng xem hoạt động blockchain. Người dùng có thể sử dụng Block Explorer để theo dõi trạng thái của một giao dịch đang chờ xử lý (về mặt kỹ thuật được gọi là khám phá trạng thái Mempool, vì giao dịch chưa được ghi vào một block và được thêm vào blockchain) hoặc để xem số dư của ví mà họ nắm giữ mà không cần phải đăng nhập vào ví tiền mã hoá.
Ngoài ra, trình khám phá khối cũng có thể được sử dụng để:
- Kiểm tra lịch sử của bất kỳ địa chỉ ví nào, bao gồm tất cả các giao dịch được gửi đến và đi từ địa chỉ đó.
- Khám phá giao dịch lớn nhất đã được gửi trong 24 giờ qua.
- Xem thông tin cụ thể khác về blockchain, chẳng hạn như phí giao dịch trung bình, hashrate, độ khó khai thác và các dữ liệu khác.
Ngoài ra, còn có các trường hợp sử dụng nâng cao hơn cho trình khám phá khối, như là sử dụng bởi các tổ chức để theo dõi hoạt động tội phạm hoặc sử dụng cho mục đích phân tích on-chain nhằm đưa ra các quyết định đầu tư tối ưu.
Cách sử dụng Blockchain Explorer
Khi bạn truy cập một trang website của một Block Explorer, bạn có thể sẽ thấy một thanh tìm kiếm chính cho phép bạn truy xuất các loại thông tin cụ thể — thường là địa chỉ ví, hashrate và số block, mặc dù điều này thay đổi tùy theo trình khám phá và blockchain. Tương tự như vậy, trang chủ của hầu hết các trình Block Explorer thường hiển thị dữ liệu về các block và giao dịch mới nhất.
Để xem dữ liệu liên quan đến một giao dịch cụ thể, hãy nhập transaction hash hoặc ID của giao dịch vào thanh tìm kiếm — dữ liệu này sẽ được cung cấp cho người dùng bởi các ứng dụng ví khi thực hiện giao dịch. Trình khám phá khối sẽ cho biết giao dịch đã được xác nhận hay vẫn đang được xử lý.
Cách Blockchain Explorer phổ biến hiện nay
-
Bitcoin: Blockchain.com
Blockchain.com là trình khám phá đầu tiên được phát triển cho mạng Bitcoin.
-
Ethereum: Etherscan
Etherscan là một trình khám phá blockchain cho Ethereum. Nó cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm và duyệt các giao dịch và khối. Nó cũng cung cấp thông tin về từng giao dịch và khối, chẳng hạn như hàm băm và dấu thời gian. Giao diện của Etherscan phổ biến và quen thuộc đến mức đã được sử dụng lại cho các block explorer của nhiều blockchain khác.
Độc giả có thể xem qua bài viết chi tiết về Etherscan để biết cách sử dụng công cụ block explorer này.
-
BNB Chain: BscScan
BscScan là trình khám phá blockchain hàng đầu cho BNB chain, được xây dựng bởi team phát triển Etherscan. Bên cạnh việc theo dõi các giao dịch, xác minh hợp đồng thông minh và các tính năng khác, BscScan còn là Block Explorer hàng trên BSC.
Ngoài các trình khám phá trên, chúng ta còn có một số trình khám phá khối cho cạc blockchain layer 1 khác như:
-
Fantom: FtmScan
-
Solana: Solscan
-
Avalanche: AvaScan
-
Near: Near Explorer
-
Arbitrum: ArbiScan
-
Optimism: Optimism Explorer
Tổng kết
Thông qua bài viết Blockchain Explorer là gì? chắc các bạn đã nắm được những kiến thức cơ bản về blockchain explorer và cách đọc thông tin blockchain từ nó. Coin68 hẹn gặp lại các bạn ở các bài viết khác.