Stacks (STX) là gì? Tìm hiểu về OG Bitcoin Layer 2 trong thị trường crypto

Bitcoin (BTC) là đồng tiền mã hoá phổ biến nhất trên thế giới ,đồng thời là blockchain đầu tiên của thị trường crypto. Tuy nhiên, ở Bitcoin luôn tồn tại những nhược điểm chưa thể giải quyết như khả năng mở rộng và tốc độ giao dịch. Từ đây, dự án Stacks được ra đời nhằm khắc phục những hạn chế này và cho phép xây dựng smart contract trên blockchain của Bitcoin. Vậy Stacks là gì? Hãy cùng Coin68 tìm hiểu về dự án này qua bài viết dưới đây nhé!

Stacks (STX) là gì? Tìm hiểu về OG Bitcoin Layer 2 trong thị trường crypto

Stacks là gì? 

Stacks là một Bitcoin Layer 2 có mã nguồn mở hỗ trợ phát triển các các ứng dụng phi tập trung (Dapp) và hợp đồng thông minh (smart contract). Điều đặc biệt về Stacks là khả năng cho phép các hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung sử dụng Bitcoin như lớp cơ sở đảm bảo an ninh (secure base layer). 

Bên cạnh đó, Stacks sử dụng một cơ chế đồng thuận khá mới lạ là Proof of Transfer (PoX) giúp Bitcoin trở thành blockchain Layer 1 mà mọi Dapp hay smart contract có thể lập trình và phát triển bên trên được.

Stacks là gì?

Ngoài ra, Stacks còn giới thiệu một ngôn ngữ lập trình mới gọi là Clarity. Ngôn ngữ này cho phép các nhà phát triển tạo ra các logic có thể tương tác với cả Stacks và Bitcoin, mở ra những cơ hội mới cho DeFi, NFT, SocialFi và blockchain game.

Tháng 12 năm 2022, Stacks đã phát hành whitepaper về sBTC đã thu hút sự chú ý, đồng thời công bố kế hoạch cho bản hard fork Nakamoto Release trong năm 2024. Theo kế hoạch này, Stacks sẽ trở nên nhanh hơn và các giao dịch sẽ được hỗ trợ bởi 100% tính finality của Bitcoin. Sự ra mắt của sBTC hứa hẹn mở ra cánh cửa cho Bitcoin trở thành một tài sản có thể lập trình hoàn toàn và hiệu quả hơn trong vô số trường hợp sử dụng.

Cách hoạt động của Stacks

Stacks sử dụng Bitcoin làm blockchain cố định để tạo ra một blockchain mới an toàn hơn và có các quy tắc riêng biệt. Lịch sử giao dịch được thu thập trong các khối Stacks được ghi lại trên blockchain lớp cơ sở (base layer) của Bitcoin, có nghĩa là blockchain Stacks tận dụng Bitcoin như một nền tảng an toàn để lưu trữ và xác thực giao dịch. 

Cách hoạt động của Stacks

Để làm được điều này Stacks sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Transfer (PoX) và sẽ có 2 đối tượng tham gia vào quá trình này:

- Miner (thợ đào): Đây là những người sẽ dùng BTC để tham gia khai thác, vận hành và tăng cường bảo mật cho blockchain Stacks để được trả công dưới dạng block reward. Token STX (token chính của Stacks) được tạo ra sẽ làm phần thưởng và đi kèm với phí giao dịch.

- Stacker: Đây là những người sẽ khóa token STX của mình để nhận BTC từ miner. Số lượng BTC mà Stacker nhận được sẽ tương ứng với tỉ lệ số lượng token STX bị khóa.

Điểm đặc biệt của Stacks

Nakamoto Release

Để phát triển bản cập nhật Nakamoto là một hard fork sắp tới trên Stacks nhằm thiết kế lại một số lợi ích, trong đó có việc tăng cường lưu lượng giao dịch và đảm bảo tính finality đạt 100% cho Bitcoin.

Với bản cập nhật này, việc sản xuất khối Stacks sẽ không còn phụ thuộc vào quá trình đồng thuận của miner. Thay vào đó, các miner sẽ sản xuất các khối theo một tốc độ cố định và các Stacker của PoX cũng sẽ dựa vào các cuộc bỏ phiếu của các miner để xác định khi nào miner nên bắt đầu hay ngừng sản xuất khối. Blockchain này chỉ sẽ hard fork nếu 70% của Stacker đồng ý với việc tách ra.

Bản cập nhật Nakamoto Release sẽ mang lại nhiều khả năng mới và cải tiến cho blockchain Stacks bằng cách tập trung vào các cải thiện cốt lõi như:

• Cải thiện tốc độ giao dịch.
• Tăng cường đảm bảo tính finality cho các giao dịch.
• Giảm thiểu MEV của các Bitcoin miner.

sBTC

sBTC là viết tắt của "secure Bitcoin", đây là token được tạo ra trên blockchain Stacks. Nó được thiết kế để giúp người dùng tham gia vào các giao dịch on-chain và tương tác với ứng dụng phi tập trung trên mạng lưới Bitcoin một cách dễ dàng hơn. Với sBTC, người dùng có thể:

- Tương tác với các hợp đồng thông minh: sBTC cho phép người dùng tương tác vào các hợp đồng thông minh trên blockchain Stacks, mà không cần phải đưa tài sản ra ngoài mạng lưới Bitcoin.

- Phát triển ứng dụng: Nhà phát triển có thể sử dụng sBTC để xây dựng các ứng dụng và dịch vụ mới trên nền tảng của mình, mở ra những cơ hội mới cho cộng đồng Bitcoin.

sBTC đảm bảo tính bảo mật và tin cậy bằng cách kết hợp giữa blockchain Stacks và mạng lưới Bitcoin, tạo ra một cầu nối an toàn và phi tập trung giữa hai nền tảng này.

Thông tin của token STX

Các thông số kỹ thuật của token STX

Phân bổ token STX

Phân bổ token STX

• Token bán ra năm 2018: 30%

• Kho bạc ngắn hạn: 22%

• Phân bổ cho những nhà sáng lập: 13,6%

• Token bán ra năm 2019: 9%

• Kho bạc dài hạn: 8,3%

• Phân bổ cho nhà đầu tư: 8,2%

• Phân bổ cho nhân viên: 5,6%

• Khai thác trên ứng dụng: 3%

Lịch phát hành token STX

Stacks đã chỉnh sửa lịch phát hành token của mình vào tháng 10/2020 khi chuyển cơ chế burn và mint sang mô hình giảm phát hiệu quả hơn để đạt mức ổn định. Lịch phát hành mới như sau: 

• 1.000 STX/block sẽ được mint liên tục trong 4 năm khai thác đầu tiên sau khi ra mắt Mainet.

• 500 STX/block sẽ được mint trong từ năm thứ 5 đến năm thứ 9.

• 250 STX/block sẽ được mint trong từ năm thứ 10 đến năm thứ 14.

• 125 STX/block được phát hành vô thời hạn.

Lịch vesting token STX

Vì phần thưởng khối (block reward) của Stacks cũng giảm một nửa sau mỗi 4 năm với 3 lần liên tiếp, nên các đợt “Halving” này của Stacks được đồng bộ hóa với Bitcoin. Mặc dù đồng bộ vơi Bitcoin Halving nhưng người dùng sẽ không phải lo lắng khi BTC sẽ được khai thác hết vào năm 2140. STX vẫn sẽ được tạo ra làm phần thưởng cho miner khi họ khóa Bitcoin.

Công dụng của token STX

• Làm phí giao dịch cho các Dapps trong hệ sinh thái của Stacks.

• Đăng ký tài sản kỹ thuật số.

• Dùng để xuất bản và thực thi các chức năng trong Clarity smart contract.

• Staking để nhận BTC và STX làm phần thưởng cho các miner dưới dạng block reward .

Mua/bán token STX ở đâu?

Hiện tại, các nhà đầu tư có thể mua token STX trên các sàn giao dịch:

- CEX: Binance, Bybit, BingX, Bitget, OKX,...

- DEX: Velar, Alex,...

Lưu trữ STX ở đâu?

Nhà đầu tư có thể lưu trữ token STX vào các ví như là Hiro Wallet, Xverse, D'CENT, Boom Wallet, Neptune, Wise.

Lộ trình phát triển của Stacks

Q1 - 2023

• Nâng cấp Stacks với bản cập nhật Stack 2.1.

• Phát triển Hiro Developer Platform.

Q2 - 2023

• Phát triển các Subnet.

Q4 - 2024

• Phát triển ý tưởng về sBTC.

Tháng 4 - 2024

• Phát triển kiến trúc Nakamoto Release trên Stacks blockchain.

Tháng 7 - 2024

• Mở rộng sự ảnh hưởng của sBTC.

Đội ngũ phát triển chính của dự án

- Muneeb Ali: Ông là đồng sáng lập dự án Stacks và hiện đang là chủ tịch điều hành điều hành tại Hiro - một công ty phát triển công cụ dành cho những nhà phát triển trên hệ sinh thái Stacks. Ông có bằng Tiến sĩ về Hệ thống Phân tán của Đại học Princeton đồng thời đảm nhận vị trí giảng viên về lĩnh vực điện toán đám mây tại đây.

- Ryan Shea: Ông là đồng sáng lập Stacks và cũng là tác giả của một số thư viện mã nguồn mở phổ biến về mật mã học và công nghệ blockchain. Ông có bằng Kỹ sư Cơ khí và Hàng không Vũ trụ từ Đại học Princeton với chuyên ngành Khoa học Máy tính. Trước Stacks, Ryan từng là đồng sáng lập một công ty phần mềm dưới dạng dịch vụ có tên là GraphMuse.

Đội ngũ phát triển chính của dự án 

Bên cạnh đó, Stacks còn có các cộng sự, cố vấn chuyên môn với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ blockchain như Mike Freedman, Albert Wenger,…

Các nhà đầu tư và đối tác phát triển

Các nhà đầu tư vào đối tác. Nguồn: Crypto-fundraising.

Trong suốt hành trình phát triển, Stacks đã thành công gọi được 55,3 triệu USD từ những quỹ đầu tư nổi tiếng trong thị trường crypto như Union Square Ventures, Foundation Capital, Lux Capital, Blockchain Capital, Digital Currency Group,...

Tổng kết

Stacks là một dự án có tính sáng tạo và độc đáo giúp Bitcoin trở nên hữu ích hơn là một tài sản thụ động. Nếu bạn là nhà đầu tư có niềm tin Bitcoin có tiềm năng tăng trưởng trong tương lai chắc chắn Stacks luôn là dự án có thể phát triển dài hạn với Bitcoin. Nên nhớ rằng Stacks luôn nằm trong top 30 đồng coin xếp theo vốn hóa thị trường trong suốt thời gian qua.

Thông qua bài viết này chắc các bạn đã phần nào nắm được những thông tin cơ bản về dự án Stacks để tự đưa ra quyết định đầu tư cho riêng mình. Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.

Lưu ý: Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên đầu tư, Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định nào của các bạn.