Hành vi gian lận và sai phạm của Alameda Research và FTX ngày càng chồng chất theo những tuyên bố được đưa ra bởi Caroline Ellison.
Caroline Ellison trả lời các câu hỏi trong ngày thứ 6 của phiên tòa xét xử Sam Bankman-Fried. Ảnh: Jane Rosenberg/Wall Street Journal
Tiếp nối ngày xét xử thứ 5, nhân chứng Caroline Ellison - cựu CEO quỹ đầu tư Alameda Research - tiếp tục được tòa án gọi lên để đối chất.
7 bảng kê khai tài sản để đối phó với chủ nợ
Giai đoạn giữa năm 2022, ngành tiền mã hóa chật vật với cuộc khủng hoảng thanh khoản theo sau sự sụp đổ của mô hình LUNA-UST. Trước việc nhiều bên bị đói tiền mặt, đơn vị cho vay Genesis quyết định yêu cầu Alameda Research hoàn trả 400 triệu USD trong khoản vay trước đó giữa hai bên.
Caroline Ellison khai rằng đã được Sam Bankman-Fried chỉ đạo là phải trả tiền cho Genesis, bởi nếu không, đơn vị cho vay này có thể sẽ phá sản.
Bằng chứng được nộp lên tòa, cho thấy giá trị tài sản của Alameda Research trước và sau cú sập LUNA-UST.
Vấn đề ở đây là Alameda Research không có sẵn lượng tiền mặt lớn đến như vậy, bởi quỹ cũng bị thiệt hại vì LUNA-UST, buộc họ phải rút tiền từ tài sản khách hàng trên FTX. Theo Sam Bankman-Fried, đây là cách duy nhất để Alameda chứng minh năng lực tài chính trong mắt chủ nợ mà không để lộ lỗ hổng trong quỹ ra bên ngoài.
Genesis sau đó yêu cầu Alameda Research cung cấp báo cáo tài chính để đánh giá tình trạng sức khỏe của quỹ, để đảm bảo cho các khoản vay còn lại.
Caroline Ellison cho biết tình hình của quỹ khi đó không đủ tiền mặt. Alameda đã phải vay gần 10 tỷ USD từ FTX, rồi còn cho các quản lý của FTX vay lại 5 tỷ USD. Sợ Genesis biết chuyện, vừa rút lại tiền cho vay, vừa công bố thông tin ra bên ngoài, Sam Bankman-Fried đã quyết định làm giả kê khai tài chính.
Sam Bankman-Fried yêu cầu Caroline Ellison tìm cách che giấu những giao dịch nội bộ của Alameda Research trên bảng cân đối kế toán. CEO của Alameda sau đó đã trình cho Sam xem 7 bảng khai tài sản vào ngày 19/06/2022, theo từng mức độ che giấu thông tin khác nhau.
Rốt cuộc, Sam Bankman-Fried đã chọn bảng khai thứ 7, tức ém nhẹm hoàn toàn chuyện Alameda vay tiền từ FTX, rồi gửi cho Genesis. Mặc dù vậy, Genesis khi ấy cũng lâm vào cảnh khó khăn và tiếp tục yêu cầu Alameda hoàn trả thêm 500 triệu USD nữa. Sam chỉ đạo Caroline một lần nữa đáp ứng yêu cầu của đơn vị cho vay vì không muốn họ phá sản.
Khi được công tố viên tra hỏi, Caroline Ellison thừa nhận biết hành động của bản thân là gian lận và lừa đảo, đồng thời cảm thấy vô cùng áp lực vì biết sẽ không còn đủ tài sản để người dùng FTX có thể rút tiền.
Alameda Research sau đó gửi bảng cân đối kế toán khai khống đến các đơn vị cho vay khác như BlockFi,…
Ellison nói:
"Khi mới bắt đầu làm việc tại Alameda, nếu có người bảo tôi rằng sau vài năm nữa tôi sẽ phải làm giả báo cáo để gửi cho chủ nợ hoặc bòn rút tiền của khách hàng, tôi sẽ không tin vào điều đó."
Bằng chứng trình lên trước tòa cho thấy tính đến giữa tháng 06/2022, Alameda Research đã vay 52% lượng ETH được người dùng FTX nạp lên sàn, cùng 44% tổng tiền USDT và 25% lượng BTC.
Hối lộ quan chức Trung Quốc để “rã băng” cho 1 tỷ USD tài sản
Vào tháng 11/2021, Alameda Research bị dính vào một cuộc điều tra rửa tiền của chính quyền Trung Quốc, khiến 1 tỷ USD tài sản crypto của quỹ bị đóng băng trên hai sàn OKX và Huobi (giờ là HTX).
Để thu hồi số tiền ấy, quỹ đã quyết định hối lộ một số quan chức Trung Quốc 150 triệu USD. Caroline Ellison cho biết những nhân sự đảm nhiệm vụ việc có David Ma, Giám đốc Nhóm khách hàng Tổ chức, và Constance Wang, người sau này sẽ trở thành COO của FTX - với lý do cả hai đều là người Trung Quốc.
Trước đó, Alameda đã thử những cách khác để khôi phục tiền, ví dụ như thuê luật sư Trung Quốc để đàm phán với chính quyền, hoặc thử chuyển tiền sang những tài khoản khác của quỹ đăng ký dưới tên của những người làm trong "ngành đèn đỏ" Thái Lan.
Như đã được Coin68 đưa tin, Bộ Tư pháp Mỹ vào tháng 03/2023 đã buộc thêm cho Sam Bankman-Fried tội hối lộ liên quan đến vụ việc trên, song số tiền đút lót được công bố chỉ là 40 triệu USD. Luật sư của cựu CEO FTX đã kháng cáo thành công rằng thỏa thuận dẫn độ ban đầu của Sam Bankman-Fried chỉ bao gồm 8 tội danh gian lận và lừa đảo, do đó phiên tòa hiện tại chỉ xét xử 7 tội danh sau khi đã bỏ bớt tội gian lận quy định quyên góp tài chính.
Mặc dù vậy, thẩm phán chủ tọa vẫn cho Caroline Ellison trình bày thêm bởi cho rằng nó sẽ giúp làm rõ thêm hành vi phạm tội tại FTX - Alameda.
“Những điều khiến Sam lo lắng”
Caroline Ellison thường xuyên viết nhật ký, trong đó có một mục nói về những thứ khiến Sam Bankman-Fried lo ngại trong giai đoạn mùa hè và thu năm 2022, thời điểm Alameda Research bắt đầu “ngấm đòn” vì cuộc khủng hoảng thanh khoản đang lan rộng trên thị trường tiền mã hóa.
Sam Bankman-Fried bắt đầu đổ lỗi cho Caroline Ellison vì đã không thiết lập các khoản đầu tư phòng hộ cho Alameda, đẩy quỹ vào tình thế nợ nần như hiện tại, đồng thời phải rút đi 10 tỷ USD tài sản từ người dùng FTX để bù lỗ. Tuy nhiên, Ellison lại cho rằng chính những quyết định đầu tư của Sam mới là nguyên nhân chủ đạo.
Đến tháng 09/2022, vì liên tục rút tiền từ người dùng FTX để trả nợ, số tiền mà Alameda nợ sàn đã tăng từ mức 10 tỷ USD lên 13 tỷ USD.
Trong danh sách “Những điều khiến Sam lo lắng”, Caroline Ellison cho biết cựu CEO FTX khi ấy đang cố gắng gọi vốn từ các nhà đầu tư Trung Đông, bao gồm cả Thái tử Ả Rập Xê Út là ông Mohammed bin Salman.
Caroline Ellison's infamous "Things Sam [Bankman-Fried] is freaking out about" list made it into evidence today pic.twitter.com/YF5B5VvD5R
— Molly White (@molly0xFFF) October 12, 2023
Ngoài ra, Ellison còn tiết lộ Sam Bankman-Fried đã chủ động liên hệ đến giới chức để có các hành động pháp lý nhắm vào Binance, nhằm “chơi xấu đối thủ”.
Để giữ bộ mặt rằng tình hình vẫn ổn, ông chủ FTX đã lên dự định mua lại ứng dụng nhắn tin Snapchat, cũng như đầu tư vào trái phiếu chính phủ Nhật Bản.
Duy trì hình ảnh trước công chúng
Caroline Ellison bình luận là Sam Bankman-Fried rất quan tâm đến hình ảnh của mình trước truyền thông. Mái tóc "bù xù" của Sam cũng là một phần trong đó. Cô nói:
"Kể từ khi còn làm việc cho Jane Street, anh ta cho rằng mái tóc của mình là thứ giúp bản thân nhận các khoản thưởng hậu hĩnh và nó là một phần quan trọng trong hình ảnh của FTX."
Khi chuyển trụ sở đến Bahamas, cả Sam Bankman-Fried và Caroline Ellison đều được công ty cung cấp xe sang để di chuyển. Tuy nhiên, để duy trì hình ảnh "khiêm tốn", Sam đã yêu cầu chuyển sang sử dụng những chiếc xe "bình dân" hơn. Cựu CEO FTX sau đó xuất hiện trước truyền thông và khẳng định bản thân đi lại bằng một chiếc Toyota Corolla rẻ tiền. Ellison nghe lời Sam, chuyển sang sử dụng một chiếc Honda Civic.
Sam Bankman-Fried còn yêu cầu các quản lý thân tín và nhân viên FTX sử dụng ứng dụng nhắn tin Signal, vốn có chức năng tự động xóa tin nhắn sau một quãng thời gian nhất định, vì không muốn các đoạn hội thoại nội bộ bị lọt ra bên ngoài.
Những ngày dẫn đến sự sụp đổ của FTX - Alameda
Đến đầu tháng 11/2022, bảng cân đối kế toán của Alameda Research bị rò rỉ, cho thấy phần lớn tài sản của quỹ đang nằm dưới dạng FTT và các đồng “Sam coin” cực kỳ thiếu thanh khoản. Nhà đầu tư crypto sau đó đã phản ứng vô cùng tiêu cực trước tin tức trên, khiến giá FTT giảm sâu.
Tiếp theo, sau khi CEO Changpeng Zhao của Binance thông báo sẽ thanh lý toàn bộ lượng FTT mà nền tảng này nắm giữ, FTT rơi tự do và làn sóng rút tiền khỏi FTX bắt đầu, dẫn đến sự sụp đổ của cả FTX và Alameda Research chỉ 6 ngày sau đó.
Khi thông tin nội bộ về Alameda bị rò rỉ, Caroline Ellison đang có kỳ nghỉ tại Nhật Bản, nhưng đã nhanh chóng quay trở lại văn phòng tại Hong Kong.
Nhóm quản lý thân cận với Sam Bankman-Fried bắt đầu đánh giá tình hình, đề cập đến việc lượng tiền chảy khỏi sàn đang là lên đến 120 triệu mỗi giờ. Một số bắt đầu băn khoăn không biết liệu FTX còn đủ tiền để đáp ứng yêu cầu rút tiền của người dùng.
Sam Bankman-Fried đã yêu cầu Caroline Ellison thay mặt Alameda Research đăng bài trấn an cộng đồng đầu tư trên Twitter, nói rằng quỹ vẫn còn hơn 10 tỷ USD tài sản chưa được thống kê và vẫn còn những kênh đầu tư phòng hộ. Tuy nhiên, Ellison giờ đây nói trước tòa rằng những tuyên bố ấy là không đúng sự thật.
- the balance sheet breaks out a few of our biggest long positions; we obviously have hedges that aren’t listed
— Caroline (@carolinecapital) November 6, 2022
- given the tightening in the crypto credit space this year we’ve returned most of our loans by now
Cô nói thêm rằng Sam Bankman-Fried chính là người soạn thảo bài đăng lúc đầu, nhưng cô đã hiệu đính lại và đăng trên tài khoản cá nhân.
Sau khi CEO Binance đăng tweet bán FTT, Caroline Ellison tiếp tục viết rằng Alameda Research sẵn sàng mua lại toàn bộ khoản FTT ấy ở giá 22 USD, cho rằng Binance chỉ đang "dọa" mà thôi.
@cz_binance if you're looking to minimize the market impact on your FTT sales, Alameda will happily buy it all from you today at $22!
— Caroline (@carolinecapital) November 6, 2022
Caroline Ellison sau đó chia sẻ trong tin nhắn với Sam Bankman-Fried rằng mặc cho những gì đang xảy ra, đây là quãng thời gian mà tâm trạng của cô đang ổn nhất trong một năm trở lại đây. Khi được Sam hỏi lý do, Caroline đáp:
In SBF trial today, it was while reading these messages for the jury that Caroline Ellison's voice broke https://t.co/FR7zCylNyL pic.twitter.com/lfNonduCv5
— Inner City Press (@innercitypress) October 12, 2023
“Tôi nghĩ rằng mình đã mong ngày này đến được một khoảng thời gian rồi, và giờ đây khi nó thực sự xảy ra, cảm giác thật nhẹ nhõm khi không còn phải bận tâm về nó nữa, dù theo cách này hay cách khác.”
Khi chia sẻ về đoạn hội thoại trên, Caroline Ellison bắt đầu khóc trước tòa, nói: "Tôi thấy nhẹ lòng vì không còn cần phải nói dối nữa." Cô gọi đây là "tuần tồi tệ nhất cuộc đời mình".
Sam Bankman-Fried khẩn trương tìm kiếm nhà đầu tư mới để có thêm tiền giúp FTX. Cựu CEO sàn được cho là đã tìm đến đủ các tổ chức mà có sẵn tiền mặt ở thời điểm đó, như Sequoia, Genesis, Apollo,… Ở cùng thời điểm, chủ nợ của Alameda Research vẫn ráo riết yêu cầu quỹ trả nợ.
_______
Trong nửa sau của ngày xét xử, những lời khai của Caroline Ellison có vẻ đã có tác động lên Sam Bankman-Fried - khiến nhân vật này nhiều lần cười, lắc đầu và tỏ thái độ chế giễu - buộc bên công tố phải kiến nghị lên thẩm phán chủ tọa, yêu cầu bị đơn phải kìm chế cảm xúc để tránh tác động lên nhân chứng.
Nhiều người tham gia phiên tòa bình luận rằng Caroline Ellison đã được luật sư của mình chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tham gia đối chất, khi liên tục khắc họa bản thân là người bị Sam Bankman-Fried thao túng và tất cả các quyết định đều là do Sam Bankman-Fried thực hiện rồi buộc cô thi hành.
Caroline Ellison sẽ có ngày thứ ba làm nhân chứng trước tòa khi phiên xét xử cựu CEO Sam Bankman-Fried trở lại vào ngày 12/10 (giờ Mỹ).
Coin68 tổng hợp
Tham gia thảo luận về những vấn đề NÓNG HỔI nhất của thị trường DeFi tại nhóm chat Fomo Sapiens cùng các admin Coin68 nhé!!!