Zcash (ZEC) là gì? Tìm hiểu về dự án đầu tiên ứng dụng zero-knowledge proof

Ra đời năm 2016 trên nền tảng mã nguồn Bitcoin, Zcash mang đến sự cân bằng độc đáo giữa tính minh bạch và bảo mật thông tin, cho phép người dùng linh hoạt lựa chọn công khai hoặc ẩn danh khi thực hiện giao dịch. Hãy cùng Coin68 tìm hiểu về dự án này trong bài viết dưới đây.

Zcash là gì? Tìm hiểu về dự án ứng dụng zero-knowledge vào thanh toán P2P

Zcash là gì?

Zcash là dự án tiền mã hoá được tạo ra vào năm 2016, dựa trên mã nguồn của Bitcoin nhưng được tích hợp thêm zk-SNARK, công nghệ bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proof) cho phép các node của mạng lưới xác minh tính hợp lệ của giao dịch mà không cần tiết lộ thông tin nhạy cảm như địa chỉ người gửi, người nhận hoặc số lượng tiền được chuyển.

Zcash là gì?

Mặc dù sử dụng mã nguồn từ Bitcoin, Zcash lại không hoàn toàn minh bạch như blockchain này. Nó cân bằng giữ quyền riêng tư và tính minh bạch, cho phép người dùng có thể chọn ẩn đi thông tin giao dịch để bảo vệ dữ liệu hoặc công khai chúng để tuân thủ quy định pháp lý. 

Vào ngày 01/10/2025, Grayscale, công ty quản lý tài sản tiền mã hoá có trụ sở tại Mỹ, đã công bố ra mắt quỹ Zcash Trust, cung cấp khả năng tiếp cận đến token của dự án này dưới dạng chứng khoán mà không cần phải mua trực tiếp. 

Quỹ Zcash Trust của Grayscale

Điểm nổi bật của Zcash

Thiết kế token tương tự Bitcoin

Zcash có cơ chế phát hành coin tương tự như Bitcoin, với 21 triệu đồng ZEC được đào thông qua các node Proof-of-Work (PoW) và sẽ giảm 50% phần thưởng cho thợ đào mỗi 4 năm (halving). Tuy nhiên, khác với BTC, 20% lượng ZEC đào được trong 4 năm đầu được chia lại cho nhà sáng lập dự án (đã kết thúc vào năm 2020), điều này từng gây tranh cãi trong cộng đồng về tính công bằng.

Tùy chỉnh tính minh bạch của giao dịch

Zcash cung cấp 2 loại địa chỉ với 2 mức độ ẩn danh khác nhau:

• t-address: Công khai thông tin tương tự như các giao dịch on-chain thông thường.
  
  
• z-address: Ẩn toàn bộ thông tin giao dịch (người gửi, người nhận, số tiền).

Tuỳ vào các trường hợp cụ thể, người dùng có thể một trong 2 loại địa chỉ để gửi tiền, giúp  kiểm soát thông tin cá nhân mà không làm mất đi tính phi tập trung của blockchain.

Đội ngũ phát triển

Zcash hiện đang được quản lý và phát triển bởi Zcash Foundation. Trước đó, dự án này được thành lập bởi Electric Coin Company (ECC) dưới sự sự lãnh đạo của Zooko Wilcox và Matthew Green (giáo sư tại Johns Hopkins University).

Tokenomics

Thông tin token

Tỷ lệ phân bổ token

Token ZEC được phát thành thông qua cơ chế đồng thuận PoW, phần thưởng sẽ giảm 50% sau mỗi 4 năm.

Tổng kết

Trên đây là toàn bộ thông tin về dự án Zcash, Coin68 hy vọng bạn đọc sẽ nắm được những thông tin cơ bản để hiểu rõ hơn về dự án và cách hoạt động. Chúc bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích!

Lưu ý: Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên đầu tư, Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định nào của các bạn.