Khi tình hình LUNA-UST không có nhiều diễn biến mới trong dịp cuối tuần, lại có thêm những tên tuổi lớn trong ngành crypto đưa ra suy nghĩ của họ về những gì vừa xảy ra.
Quý độc giả của thể xem bài tổng hợp sự kiện LUNA-UST trong 7 ngày qua của Coin68 tại đây.
Nhà sáng lập Ethereum Vitalik Buterin và CEO sàn giao dịch tiền mã hóa FTX đã đưa ra những ý kiến khác nhau về sự sụp đổ của mô hình LUNA – UST.
Vitalik Buterin
Dù được biết đến là một người ít khi tham gia bàn tán về các “drama” trong ngành crypto, nhưng với mức độ thiệt hại và tác động khủng khiến mà LUNA-UST gây nên, nhà sáng lập Ethereum Vitalik Buterin cũng cung cấp những suy nghĩ của cá nhân anh.
Vào ngày 14/05, Anthony Sassano, cây bút của chuỗi newsletter The Daily Gwei nổi tiếng trong cộng đồng Ethereum, đã tuyên bố như sau:
Stop “experimenting” with ponzis, algostables, yield farming and other unsustainable nonsense.
Start experimenting with public goods funding, governance/DAOs, decentralized identity/reputation, regenerative finance and privacy tools.
This is the gwei.
— sassal.eth ??? (@sassal0x) May 14, 2022
“Hãy đừng “thử nghiệm” với ponzi, stablecoin thuật toán, yield farming và những vớ vẩn không bền vững khác nữa.
Thay vào đó, hãy thử nghiệm với việc tài trợ ‘hàng hóa công’, mô hình quản trị/DAO, danh tính/uy tín phi tập trung, tài chính bền vững và các công cụ thúc đẩy quyền riêng tư.
Đó mới là hướng đi đúng.”
Tuyên bố này trực tiếp đả động đến UST, bởi nó là đồng stablecoin thuật toán bảo chứng bằng đồng LUNA. Ngoài ra, yield farming, hoạt động khóa token để nhận thưởng, trong thời gian gần đây cũng bị chỉ trích rằng “không khác gì một hình thức hối lộ cho nhà đầu tư để đừng xả coin” và không mang lại giá trị gì cho dự án ngoài trì hoãn áp lực bán coin trong ngắn hạn nhưng đổi lại là gia tăng tổng cung trong dài hạn.
Ở bên dưới, Vitalik trả lời:
Agree hard on this, with the one quibble that “algostable” has become a propaganda term serving to legitimize uncollateralized stables by putting them in the same bucket as collateralized stables like DAI/RAI, and we need to really emphasize that the two are very different.
— vitalik.eth (@VitalikButerin) May 14, 2022
“Hoàn toàn đồng ý với ý kiến này, tôi còn muốn bổ sung thêm rằng “stablecoin thuật toán” đã trở thành một thuật ngữ sai lệch nhằm hợp thức hóa các stablecoin không được bảo chứng đầy đủ bằng cách xếp chúng vào chung với những stablecoin được bảo chứng như DAI/RAI, và chúng ta cần phải nhấn mạnh rằng giữa chúng có sự khác biệt rõ ràng”.
Nhà sáng lập Ethereum đề cập đến Dai (DAI), đồng stablecoin thuật toán nổi bật nhất của hệ sinh thái ETH và có thể xem là một trong những mô hình stablecoin thuật toán thành công nhất. DAI hiện đang có tổng cung là gần 6,45 tỷ DAI nhưng lại được bảo chứng bằng 11,2 tỷ USD tài sản gồm USDC (40,6%), ETH (23,1%), BTC (10,9%), USDP (7,6%) và các token khác (17,8%). Điều này đồng nghĩa với việc tỷ lệ tài sản bảo chứng đang có hơn dến 174,03% so với lượng DAI phát hành ra, đề phòng cho rủi ro bị de-peg. Gần 50% token bảo chứng cho DAI cũng là các stablecoin truyền thống được đánh giá là có rủi ro thấp như USDC và USDP.
Ngoài ra, Vitalik Buterin còn chia sẻ ý kiến cá nhân về đề xuất “hồi sinh Terra” bằng cách hard fork blockchain về trước thời điểm UST bị de-peg.
Vitalik bình luận dưới một ý kiến cho rằng nỗ lực tái thiết Terra nên tập trung vào những nhà đầu tư nhỏ lẻ nắm giữ ít UST hơn là cá “cá voi”, “cá mập”.
Strongly support this. Coordinated sympathy and relief for the average UST smallholder who got told something dumb about “20% interest rates on the US dollar” by an influencer, personal responsibility and SFYL for the wealthy. https://t.co/YfNlpvAizg
— vitalik.eth (@VitalikButerin) May 14, 2022
“Tôi rất ủng hộ hướng đi này. Nên ưu tiên vào việc chia sẻ và bồi thường cho những nhà đầu tư UST nhỏ mà bị dụ vào cái “gửi đô la Mỹ nhận lãi suất 20%” bởi một người nổi tiếng, đây là cách nhận trách nhiệm và nói lời cảm thông từ giới nhà giàu.”
Sam Bankman-Fried
Như thường lệ, CEO của sàn FTX Sam Bankman-Fried lại có những loạt tweet dài để chia sẻ cảm nhận của mình về LUNA-UST.
Đầu tiên, Sam Bankman-Fried đã dẫn lại một dự đoán trước đó của mình về mô hình stablecoin thuật toán, rằng nó sẽ không thể được duy trì khi thị trường biến động lớn vì tài sản bảo chứng sẽ mất giá nghiêm trọng.
— SBF (@SBF_FTX) May 10, 2022
Tiếp đó, CEO FTX cho rằng thị trường không nên dùng thuật ngữ stablecoin để chỉ tất cả những đồng tiền đang neo giá vào USD có mặt trên thị trường, bởi đang tồn tại nhiều loại khác nhau như:
1) A good point someone brough up recently:
really ‘stablecoin’ is used to mean multiple different things.https://t.co/EZvno5xFIM
— SBF (@SBF_FTX) May 12, 2022
– Stablecoin được bảo chứng >= 1:1 bằng đô la Mỹ nằm trong tài khoản ngân hàng Mỹ: đây là kiểu stablecoin mà giới chức tài chính Mỹ đang muốn xây dựng.
– Stablecoin được bảo chứng >= 1:1 bởi trái phiếu doanh nghiệp có thanh khoản cao, trái phiếu chính phủ và USD, ví dụ như Tether (USDT).
– Stablecoin được bảo chứng >= 1:1 bởi tài sản crypto có độ rủi ro cao, tức là các “stablecoin thuật toán” như UST.
Chắc chắn là những người đã ở lâu trong ngành crypto sẽ có thể nhìn ra được sự khác biệt, song những người mới hay thiếu kiến thức thì đôi khi sẽ cảm thấy khó hiểu và nhầm lẫn, dẫn đến việc đưa ra các quyết định đầu tư thiếu tính toán.
Chưa hết, Sam Bankman-Fried còn cho rằng Do Kwon không nên được mang ra so sánh với Elizabeth Holmes – “siêu lừa” của giới công nghệ Silicon Vally. Lý do là bởi bà Holmes đã bị lật tấy là kẻ lừa đảo, đưa ra những tuyên bố và lời hứa hão huyền để rồi không hiện thực hóa được. Trong khi đó, ông Do Kwon thì lại công bố đầy đủ thông tin về cơ chế hoạt động của LUNA-UST và từ đó có thể thấy rõ khả năng nó sụp đổ.
8) Luna was a case of mass enthusiasm, excitement, and–frankly–marketing and memes–driving people to believe in something which was going to falter according to publicly available information.
That marketing was probably bad.
But it wasn’t the *same* type of bad as Theranos.
— SBF (@SBF_FTX) May 14, 2022
“Luna là một ví dụ về sự tham gia ồ ạt, phấn khích thái quá và thật lòng mà nói là có cả yếu tố marketing và meme để lôi kéo người ta bỏ tiền vào một thứ mà chắc chắn sẽ thất bại, được khẳng định ngay trong các tài liệu được công bố công khai.
Phần marketing là có vấn đề.
Nhưng không thể so sánh nó là *giống* với Theranos được.”
Sam Bankman-Fried cũng cho rằng không nên gọi tất cả các khoản đầu tư thua lỗ là ponzi, bởi nhiều cổ phiếu chính thống như Netflix (NFLX) hay AMC trong năm 2022 đều đã giảm hơn 50%. Đó chỉ là rủi ro khi đầu tư mà tất cả phải chấp nhận khi bỏ tiền vào.
Mặc dù vậy, đã có người chỉ trích CEO FTX là đang cố gắng “bao biện” cho LUNA, bởi về bản chất nó đúng là mô hình ponzi. Người này nói thẳng đến việc giao thức Anchor cung cấp lãi suất APY 20% để lôi kéo người tham gia, trong khi không thể nào duy trì được nó lâu dài.
er I think I disagree? sometimes 20%/yr is real. Not usually, but somtimes.
BUT ALSO–the 20%/year was paid in UST in kind, not promised in BTC. That’s different–it’s consistent with hyperinflation
— SBF (@SBF_FTX) May 15, 2022
so:
1) there are quant firms that could issue a bond that pays 20% and make money off of that because their returns are higher
2) imagine that I took a token that (a) had some real value, and then (b) inflated supply at 20%/year. It could pass that on to token holders pro-rata— SBF (@SBF_FTX) May 15, 2022
Đáp lại, Sam Bankman-Fried cho rằng vẫn có một số công ty có thể kiếm lời từ 20% trở lên từ việc đầu tư tiền của người gửi, hoặc tăng tổng cung lên 20%/năm để đáp ứng yêu cầu trả lãi.
Trong khi đó, CEO Changpeng Zhao của sàn giao dịch Binance, người tuyên bố từ trước đến nay vẫn giữ thái độ trung lập khi nói về các dự án khác, lần này đã phải “phá lệ” và lên tiếng chỉ trích cách xử lý khủng hoảng của đội ngũ Terra và dự đoán Terra sẽ không thể phục hồi chỉ từ việc hard fork blockchain, bởi họ có thể đảo ngược lịch sử giao dịch chứ không thể khôi phục giá trị về mức như cũ.
Coin68 tổng hợp
Có thể bạn quan tâm:
