Tokenomics Research #6: Avalanche (AVAX) có còn đủ hấp dẫn?

Gần đây, Aptos với sự kiện retroactive hay những tiềm năng của Sui Network, zkSync được nhắc đến rất nhiều. Đây đều là những hệ sinh thái mới và còn cần rất nhiều thời gian để phát triển. Vậy, với sự cạnh tranh của các dự án mới, liệu những hệ sinh thái như Avalanche có còn cơ hội? Trong bài viết hôm nay, anh em hãy cùng mình phân tích AVAX – Tokenomics của Avalanche để đánh giá phần nào tiềm năng của dự án nhé.

Có thể bạn quan tâm:

Tổng quan về Avalanche (AVAX)

Avalanche là dự án được xây dựng bởi Ava Labs, với mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng cho phép khởi chạy các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi), tài sản tài chính, giao dịch và các dịch vụ khác. Mục đích dự án là trở thành một nền tảng giao dịch tài sản toàn cầu, cho phép bất kỳ ai cũng có thể khởi chạy hoặc giao dịch bất kỳ dạng tài sản nào và kiểm soát nó theo cách phi tập trung bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh và các công nghệ tiên tiến khác.

Trong đợt bull-run năm 2021, Avalanche đã trở thành một trong những hệ sinh thái phát triển nhanh và mạnh nhất với nhiều con số ấn tượng như:

TVL trên giao thức từng đạt con số lên đến hơn 12 tỷ USD.
Hơn 200 dự án được xây dựng và phát triển trên Avalanche.
Hơn 211 triệu giao dịch đã được thực hiện trên mạng lưới.
Hơn 3,9 triệu ví đã hoạt động trên mạng lưới.

Tokenomics

AVAX có tổng cung tối đa (Max Supply) là 720 triệu token, hiện có tổng cung (tính đến 02/11) là 413,4 triệu token, trong đó, đang lưu hành thị trường là 298,6 triệu token.

Phân bổ token AVAX

Seed Sale: Vòng này diễn ra vào tháng 02/2019, với tổng cộng 18 triệu token AVAX đã được bán với giá trung bình khoảng 0.33 USD.

Private Sale: Việc bán này đã được hoàn thành vào tháng 5 năm 2020, với tổng số khoảng 24,9 triệu mã thông báo đã được bán. Các mã thông báo đã được bán với giá 0,5 đô la cho mỗi mã thông báo.

Public Sale: Trong đợt Public Sale, người dùng sẽ có 3 option để mua AVAX với tổng token được bán là 17 triệu token, trong đó option A1 và A2, nhà đầu tư sẽ được mua AVAX với giá 0.5 USD, đối với option B, giá AVAX mở bán là 0.85 USD.

Foundation: Phần token này sẽ được phân bổ cho một tổ chức độc lập, phi lợi nhuận tên gọi là Avalanche Foundation. Quỹ này sẽ sử dụng các token AVAX được phân bổ cho các sáng kiến xây dựng hệ sinh thái khác nhau, bao gồm chương trình tiếp thị, chương trình khuyến khích…

Strategic Partners: được phân bổ cho các đối tác chiến lược, các công ty đang xây dựng dự án trên mạng Avalanche.

Community & Dev Endowment: Những mã thông báo này được phân bổ với nhiệm vụ cụ thể là phân phối cho các cá nhân và nhóm đang phát triển cơ sở hạ tầng và công cụ cốt lõi trên Avalanche cũng như hỗ trợ Avalanche thông qua việc xây dựng và tiếp thị cộng đồng cấp cơ sở. Ví dụ: những người này có thể bao gồm Avalanche Hub (trước đây là AVA Hub), Avalanche Ambassador (trước đây là AVA Ambassador), Avalanche-X (trước đây là AVA-X)…

Airdrop: Những mã thông báo này được phân bổ với nhiệm vụ cụ thể là phân phối cho các cộng đồng khác nhau để thu hút nhiều người hơn đến với cộng đồng Avalanche.

Chương trình khuyến khích Testnet: Những mã thông báo này được phân bổ cho những người tham gia đã được xác thực trong các chương trình testnet khuyến khích Avalanche.

Testnet Incentive Program: phần token này sẽ được phân bố cho những người đã tham gia testnet của Avalanche.

Team: Các mã thông báo này được phân bổ cho các thành viên của AVA Labs.

Lịch mở khóa token

Công dụng của token AVAX

Hiện AVAX được sử dụng vào các mục đích staking (validator và các dự án muốn phát triển Subnet), trả phí cho các giao dịch trên blockchain. Đây cũng là use case cơ bản của các dự án dạng Layer-1.

Tính toán sự phát thải của AVAX trong thời gian tới

Vào tháng 07/2022, theo dữ liệu tại SnowTrace, có khoảng 283 triệu token AVAX đang lưu hành. Theo ước tính của Messari, đến khoảng tháng 07/2027, số lượng token AVAX lưu hành có thể đạt đến con số 600 triệu token.

Sự thay đổi này tạo nên sự gia tăng 317 triệu mã thông báo, tăng khoảng 112% trong vòng 5 năm. Dòng tiền sẽ không theo tuyến tính: Messari dự kiến cung cấp 381 triệu vào tháng 7 năm 2023 – tăng 98 triệu – và 457 triệu vào năm 2024, tăng 76 triệu. Tiếp theo là thêm 53 triệu từ năm 2024-25 (tổng cộng 510 triệu) và 45 triệu trong cả năm 2026 (tổng số 555 triệu) và 2027. Nguồn cung sẽ đạt 600 triệu vào tháng 7 năm 2027.

Trong ngắn hạn, con số đó tăng 34% trong giai đoạn 2022-23, tức khoảng 2,8% hàng tháng.

Cập nhật tình hình Avalanche hiện tại

Phát triển Subnet

Avalanche trong Quý 1 đã có nhiều cập nhật quan trọng, trong đó nổi bật nhất là việc tập trung phát triển Subnet – cho phép chuyển đổi Avalanche từ một hệ sinh thái đơn thuần trở thành một “vũ trụ” với các dự án được xây dựng trên các subnet.

Để thúc đẩy cho kế hoạch phát triển Subnet, Avalanche Foundation cũng công bố quỹ Avalanche Multiverse với giá trị lên đến 290 triệu USD. Theo Avalanche Foundation, quỹ sẽ được sử dụng để thúc đẩy và tài trợ cho các dự án phát triển trên Subnet của Avalanche.

Cũng trong Quý 1, Avalanche tiếp tục công bố quỹ Culture Catalyst với giá trị lên đến 100 triệu USD để tài trợ cho các dự án Web3. Có thể nói, Avalanche là một trong các hệ sinh thái chi khá mạnh tay cho việc phát triển hệ sinh thái.

Trong đó, cập nhật Subnet là cập nhật quan trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến token AVAX dưới nhiều góc độ:

Xét trên khía cạnh tích cực

Những cá nhân, tổ chức muốn tham gia vào subnet thì trước hết phải là thanh viên của Primary Network (mạng chính Avax), tức phải staking một số lượng AVAX nhất định. Theo quy định hiện tại, mỗi thành viên cần 2.000 AVAX staking. Anh em có thể tường tượng khi subnet có hơn 100 validator, tổng số AVAX được staking sẽ nhiều đến mức nào? Đây được xem là một trong những bull-case rất tuyệt vời.

Xét trên khía cạnh tiêu cực

Khi chuyển sang tập trung phát triển subnet, Avalanche có thể gặp phải một số rắc rối:

Khối lượng công việc cần xử lý và dữ liệu cần lưu trữ lớn hơn => gây ảnh hưởng đến mạng chính của Avalanche.
Việc khuyến khích user sử dụng subnet đồng nghĩa với việc mạng chính của Avalanche sẽ bị các subnet hút dòng tiền và user. Các subnet sẽ có quyền sử dụng coin/token mà họ muốn để làm coin/token chính cho việc thanh toán gas và vận hành subnet, vì vậy lượng fee AVAX thu được sẽ bị giảm => sụt giảm doanh thu đồng thời khiến cho AVAX bị đốt đi ít hơn.
Trên thực tế, subnet hiện tại vẫn chưa thành công khi mà mới chỉ có 02 dự án là Crabada và Defi Kingdom (đều hoạt động trong mảng GameFi) đang xây dựng và vận hành subnet trên Avalanche. Con số này theo mình là quá ít.

=> Tác động từ Subnet chưa phải là bull case cho AVAX trong thời điểm hiện tại.

Xây dựng Core

Bên cạnh việc xây dựng Subnet, Avalanche cũng đồng thời phát triển Core. Core là sản phẩm ví phi tập trung của Ava Labs, có khả năng tương thích tốt với tất cả các blockchain EVM và các subnet của Avalanche. Đây cũng là một động thái mà mình nghĩ là đúng hướng của Avalanche. Trong tương lai, khi người dùng sử dụng Subnet ngày một nhiều, việc có một ví phi tập trung tương thích với các subnet tùy chỉnh là điều cần thiết. Avalanche khó có thể phụ thuộc vào các loại ví bên thứ 3 như Metamask trong lâu dài.

Không giống như các dApps khác, Core được tối ưu hóa hoàn toàn cho mạng Avalanche, Bitcoin và Ethereum.

Với bộ sản phẩm Core, anh em có thể toàn quyền kiểm soát tài sản của mình và thực hiện nhiều tác vụ khác nhau:

Bridge: chuyển và sử dụng mã thông báo Bitcoin và Ethereum trên tất cả các dApp của Avalanche.
Swap : giao dịch mã thông báo trên Avalanche và Ethereum mà không cần rời khỏi Core.
Chuyển từ tiền mặt sang tiền điện tử trong vài phút
Xem và quản lý NFT và tài sản kỹ thuật số trên nhiều mạng
Kiểm soát: sở hữu danh tính của anh em và tự động chuyển đổi qua Avalanche, Bitcoin, Ethereum và bất kỳ mạng nào tương thích với EVM
Tìm kiếm: khám phá và giao dịch liền mạch với các địa chỉ Web3.

Bật mí: Anh em có thể tải Core về và trải nghiệm, biết đâu đấy chúng ta sẽ có cơ hội đạt được retroactive của Avalanche.

Cập nhật về on-chain của AVAX

Như mình đã cập nhật ở trên, hiện đang có khoảng 283 triệu USD token AVAX đang lưu hành, chiếm tỷ lệ khoảng 39,3%.

Thống kê staking AVAX tính đến ngày 12/11/2022. Nguồn: Avascan

Hiện tại, theo số liệu trên Avascan (12/11/2022), có tổng 223,1 triệu AVAX đang được stake bởi 1.222 validator. Con số này chiếm 78,8% tổng số token đang lưu hành. Có thể nói, AVAX vẫn đang được tin tưởng bởi rất nhiều quỹ đầu tư và các tổ chức lớn khi họ vẫn tiếp tục stake để duy trì hoạt động của mạng Avalanche.

Staking Reward hàng năm hiện đang đạt 8,73%, tức sẽ có gần 19,5 triệu token AVAX được thưởng cho validator hàng năm. Đây có thể là áp lực bán hiện tại của AVAX khi validator sẽ có nhu cầu chốt lời để thu về lợi nhuận sớm.

Tiếp theo, chúng ta sẽ quan tâm đến lượng AVAX đang bị đốt đi qua từng giao dịch. Như anh em đã biết, khi càng nhiều giao dịch được thực hiện, lượng fee mà Avalanche thu được sẽ càng nhiều, một phần trong số đó sẽ được đốt đi để giảm phát cho AVAX.

Tổng lượng AVAX đã được đốt – Nguồn: BurnedAvax

Như vậy, tính đến thời điểm mà mình viết bài (12/11/2022), số lượng AVAX đã được đốt đạt khoảng 2 triệu AVAX, chiếm 0.28% tổng cung cua AVAX và chiếm 0.7% tổng AVAX đang lưu hành. Đây là con số còn rất khiêm tốn, vì vậy tác động của nó đến giá AVAX là không nhiều. Số lượng AVAX được đốt đi còn có thể tăng chậm hơn trong thời gian tới với tác động của thị trường và định hướng phát triển Subnet.

Số lượng transaction trên C-Chain mỗi ngày – Nguồn: Snowtrace

Tính từ đầu năm 2022 đến nay, thị trường Crypto đã liên tục gặp nhiều khó khăn, khiến dòng tiền và user giảm sút nghiêm trọng. Đây là nguyên nhân trực tiếp khiến tốc độ phát triển các hệ sinh thái đều bị chậm lại. Theo dõi biểu đồ số lượng giao dịch thực hiện trên C-Chain mỗi ngày, anh em có thể dễ dàng thấy được hệ sinh thái Avalanche đã không còn sôi động cuối năm 2021.

Bên cạnh đó, việc định hướng phát triển Subnet khiến Avalanche buộc phải chia sẻ dòng tiền và người dùng từ hệ sinh thái của mình cho các Subnet.

=> Tác động từ việc đốt phí khó có thể khiến cho AVAX có một bull-case tốt trong thời điểm này.

Theo lịch mở khóa token, trong thời gian tới, lạm phát của token AVAX sẽ tiếp tục tăng lên và đạt con số khoảng 400 triệu token vào tháng 09/2023, sau đó là 600 triệu vào tháng 8/2027. Đây sẽ là những mốc thời gian mà anh em cần chú ý để bắt kịp những biến động mạnh.

Kết luận

Tại thời điểm này, mặc dù Avalanche vẫn đang là một trong các hệ sinh thái có độ hoàn thiện cao, tuy nhiên, dự án vẫn không thể tìm được cách hiệu quả để giữ chân người dùng và dòng tiền. Trong thời gian tới, bull-case cho AVAX không thật sự rõ ràng khi Subnet không đạt được thành công như mong đợi, đồng thời lượng người dùng và số giao dịch cũng sụt giảm nghiêm trọng.

Bên cạnh đó, thị trường vẫn đang ở trong một bear-market, chúng ta không thể loại trừ khả năng một số validator có thể ngưng việc staking và bán phá giá AVAX của họ. Sự kiện tương tự cũng vừa mới xảy ra với Solana. Với ảnh hưởng từ việc vỡ nợ của FTX, SOL cũng bị bán phá giá trầm trọng và nhiều validator đã buộc phải unstaking để bán SOL nhằm tháo chạy.

Hiện tại, lực mua AVAX đa phần đến từ những nhà đầu tư với mong muốn tham gia tích lũy để đầu cơ, mang tính nhỏ lẻ. Trong khi đó, lực bán AVAX lại khá nhiều: từ các quỹ đầu tư, các validator. Vì vậy, trong ngắn hạn và trung hạn, cùng với tình hình khó khăn của thị trường, AVAX khó lòng đảo ngược tình thế nếu không đưa ra được những thay đổi hiệu quả hơn.

Poseidon

Xem thêm các bài viết khác của tác giả Poseidon: