logo
  • Tin tức
  • Nổi bật
  • Coin68 TV
  • Kiến Thức
  • E-Magazine
  • Góc nhìn
  • Nổi bật
  • Coin68 TV
  • Kiến Thức
  • E-Magazine
  • Góc nhìn

Sam Bankman-Fried (SBF) là ai? Sam FTX "báo hại" thị trường crypto thế nào?

-09/10/2023

Trong thị trường crypto, có nhiều cá nhân nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn đang hoạt động, chẳng hạn như Vitalik ButerinChangpeng Zhao. Tuy nhiên, chúng ta hãy tìm hiểu về một tên tuổi khác đã để lại "dấu ấn" đáng kể trong lĩnh vực này: Sam Bankman-Fried. Qua bài viết dưới đây, Coin68 sẽ đưa ra cái nhìn tổng quan về ảnh hưởng cũng như những rắc rối mà ông mang đến thị trường crypto.


Sam Bankman-Fried (SBF) là ai? Sam FTX "báo hại" thị trường crypto thế nào?

SBF là ai?

SBF là tên viết tắt của Sam Bankman-Fried sinh ngày 6/3/1992 tại Santa Clara County, California. Ông   là một doanh nhân và nhà đầu tư và người sáng lập của FTX, từng là sàn giao dịch tiền mã hóa lớn thứ 2 trên toàn cầu.

Ngoài ra, ông từng là CEO của Alameda Research, một quỹ đầu tư mạo hiểm cũng nổi tiếng trong thị trường crypto. SBF từng có 1 thời gian được coi là người trẻ giàu nhất trên toàn cầu dưới 30 tuổi và đứng ở vị trí thứ 32 trong danh sách Forbes 400 của Mỹ vào năm 2021.

Tiểu sử của SBF

Sam Bankman-Fried từng là một tỷ phú trẻ xuất sắc. Sinh ra tại Stanford, California vào ngày 06/03/1992, Sam là con của hai giáo sư xuất sắc là Barbara Fried và Joseph Bankman.

Nét độc đáo trong cuộc đời của Sam đã nở hoa từ khi ông mới 14 tuổi. Mẹ của Sam nhận ra đứa con của mình có niềm đam mê thực sự đối với chủ nghĩa vị lợi (effecitve altruism), tương đương với việc làm điều tốt cho nhiều người. Điều này đã trở thành định hướng quan trọng cho sự nghiệp của SBF.

Khác biệt với hình ông xa hoa của nhiều tỷ phú khác, Sam đã chọn cho mình một cuộc sống đơn giản. Ông ăn chay, thường mặc áo phông và quần đùi khi đi làm và sống chung với bạn thân trong một căn hộ thuê.

Thú vị hơn nữa, Sam FTX nổi tiếng với thói quen ngủ chỉ 4 tiếng mỗi ngày, thường trên chiếc ghế bên bàn làm việc. Ông thường dậy sớm vào lúc 3 giờ sáng để phục vụ khách hàng và nhà đầu tư và có lúc ông thức đêm liên tục đến 30 giờ.

Sau thời gian học tại Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) từ 2010 đến 2014, Sam Bankman-Fried bắt đầu quan tâm đến tài chính và khởi nghiệp tại Jane Street Capital, một công ty kinh doanh độc quyền trong lĩnh vực các quỹ ETF quốc tế.

Sam cũng nổi tiếng với tinh thần từ thiện mạnh mẽ. Theo Fortune, ông đã quyên góp đến 35 triệu USD cho các tổ chức từ thiện. FTX, sàn giao dịch do Sam sáng lập, cũng đã thành lập một quỹ từ thiện, dành hơn 11 triệu USD cho các tổ chức như Oxygen for India, Lighthouse Foundation và GiveDirectly - một tổ chức cứu trợ nghèo đói.

Điều đáng chú ý là nhiều nhân viên của FTX đã cùng đóng góp thêm 10 triệu đô. Sam Bankman-Fried đã cam kết quyên góp một phần lớn của tài sản của mình cho các tổ chức từ thiện trên khắp thế giới.

Hành trình xây dựng đế chế của Sam FTX

Hành trình xây dựng đế chế tiền mã hóa của Sam Bankman-Fried là một câu chuyện đầy thú vị và đối mặt với nhiều thách thức.

Ngay từ cấp 2, Sam đã tỏ ra không hứng thú với học hành và thậm chí tỏ ra rất chán chường. Trong năm 2010, Sam đã quyết định bước chân vào MIT bằng cách tung đồng xu. Tại đây, ông sống chung với một nhóm được gọi là Epsilon Theta (ET), những người sau này trở thành đồng nghiệp của Sam trong lĩnh vực tiền mã hóa.

Triết lý thuyết vị lợi, tức là làm điều tốt cho nhiều người nhất, đã điều hành cuộc sống và sự nghiệp của Sam từ khi mới 14 tuổi. Sau khi tốt nghiệp đại học, Sam đã tham gia thực tập và sau đó làm việc tại Jane Street Capital, một công ty tại Phố Wall. Ông không coi việc trở thành tỷ phú là điều duy nhất định đoạt thành công, mà còn là việc có khả năng đóng góp cho xã hội, thậm chí quyên góp 1 triệu USD cho Mẹ Teresa.

Sam luôn tuân thủ chiến lược "kiếm tiền để cho đi" và ông đã quyên góp một phần lớn của thu nhập của mình từ Jane Street cho các tổ chức từ thiện.

Vào năm 2017, mặc dù Sam không hiểu rõ về tiền mã hóa, ông đã nhận ra tiềm năng lớn trong lĩnh vực này và thành lập Alameda Research vào tháng 11/2017. Tuy nhiên, công việc đầu tiên của Alameda Research không phải là điều dễ dàng. Nó bắt đầu bằng việc mua Bitcoin giá rẻ tại Mỹ và bán chúng với giá cao tại Nhật Bản, sau đó chuyển tiền trở lại Mỹ và lặp lại quy trình. 

Nhưng rồi Sam nhận ra rằng không phải lúc nào mọi thứ cũng suôn sẻ. Các ngân hàng lớn ở Hoa Kỳ không hợp tác với các sàn giao dịch tiền mã hóa và các sàn giao dịch tiền mã hóa ở Hoa Kỳ cũng có giới hạn về rút tiền hàng ngày, làm cho kinh doanh chênh lệch giá trở nên khó khăn hơn.

Tuy nhiên, Sam và đội ngũ của ông đã vượt qua những trở ngại này và kiếm được khoảng 20 triệu USD trước khi giá Bitcoin tại Mỹ và Nhật bắt đầu ổn định vào đầu năm 2018.

Vào cuối năm 2018, Sam đã quyết định tự mình tạo ra sàn giao dịch - FTX. Quyết định này đã gây tranh cãi trong công ty Alameda, nhưng Sam đã ở lại Hong Kong và bắt đầu một dự án mới thú vị. FTX đã phát triển nhanh chóng và trở thành một trong những đối thủ mạnh mẽ trong ngành, với khối lượng giao dịch hàng ngày lên tới 13 tỷ USD trong năm 2021 và 2022. Trong khi đó, Alameda Research, với đội ngũ chỉ có khoảng 20 người, đã kiếm được tới 1 triệu USD mỗi ngày trong nhiều năm.

Ngày tàn của FTX

Những nỗ lực đổ bể

"Khôn ba năm dại một giờ" trở thành ví dụ rõ nhất cho sự suy tàn nhanh chóng của sàn giao dịch tiền mã hóa FTX. Sàn này từng đứng thứ hai trên thế giới, nhưng hiện đã mất hết vị thế.

Sau sự rạng ngời ban đầu, đế chế FTX đã phải trải qua cuộc suy tàn đáng kinh ngạc. Năm 2022, thời kỳ khủng hoảng quét qua toàn bộ thị trường tiền mã hóa. Dưới tác động của những khủng hoảng trước đó, cộng đồng nhà đầu tư đã chứng kiến sự đổ bể của FTX, một startup từng định giá 32 tỷ USD. Nhưng tại sao lại xảy ra điều này?

Dưới tay lãnh đạo tài năng của Sam Bankman-Fried (SBF), FTX đã tạo dựng sự nổi tiếng thông qua các thương vụ tài trợ đình đám, bắt đầu từ năm 2021. Họ hợp tác với nhiều đối tác, chủ yếu trong lĩnh vực thể thao, như đội bóng rổ NBA Miami Heat, đội esport Team SoloMid (TSM), cặp đôi Tom Brady và Gisele Bündchen, Liên đoàn Bóng chày Mỹ (MLB), đội đua F1 Mercedes-AMG Petronas, giải đấu Super Bowl,... Tuy nhiên, sau đó, nhiều đối tác đã chấm dứt quan hệ với FTX.

Khác với những tỷ phú crypto khác, Sam Bankman-Fried nhanh chóng xây dựng mối quan hệ với quan chức và người nổi tiếng, từ Thị trưởng New York Eric Adams, chủ tịch của startup công nghệ lớn thứ hai Mỹ John Collison, đến Orlando Bloom, Katy Perry, cựu Tổng thống Bill Clinton, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis và CEO của BlackRock Larry Fink.

Sam cũng tận dụng cơ hội để tham gia vào các cuộc bầu cử Mỹ, nổi tiếng trên truyền hình và trên các tạp chí lớn.

Nhưng cuối cùng, sự thực đã nở rộ sau khi FTX phá sản. Sam thừa nhận rằng tất cả những gì anh làm chỉ là để tạo dấu ấn và che đậy thực tế. Sự đầu tư cho Quốc hội Mỹ không chỉ để tăng danh tiếng công ty mà còn để kiểm soát báo chí. FTX đã thậm chí chi tiền để tác động vào việc thiết lập quy định về tiền mã hóa có lợi cho họ.

Sau bê bối này, cuộc sống xa hoa của Sam đã được tiết lộ. Anh ta đã dùng tiền của khách hàng FTX để mua các bất động sản ở Bahamas trị giá ít nhất 300 triệu USD và có vẻ không có bất kỳ tài liệu nào để ghi chép về các giao dịch này.

Bạn có thểm xem thêm diễn biến về sự sụp đổ của FTX tại đây: Tuần san Coin68 (07/11 – 13/11): 7 ngày FTX thay đổi toàn bộ thế giới crypto

Điểm "bùng phát" của sự suy tàn

Tháng 5/2022, thị trường tiền mã hóa trải qua biến động, mất 60 tỷ USD sau vụ bê bối LUNA-UST. Đồng thời, Fed tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát. Giá tiền mã hóa giảm sâu, gây sa thải trong thị trường. Three Arrows Capital (3AC) cũng vỡ nợ và lan ra nhiều đơn vị khác.

SBF đã cố gắng giải cứu bằng hàng tỷ USD, nhưng không thành công. Alameda Research, quỹ đầu tư có liên quan mật thiết với FTX, cho Voyager vay 500 triệu USD, làm nổ ra vụ vay nợ. Voyager và Celsius sau đó phá sản. Một số người vay tiền từ Alameda đòi trả lại, nhưng công ty không có đủ tiền.

FTX sử dụng tiền của khách hàng để thanh toán nợ của Alameda, gây thâm hụt lên đến 8-10 tỷ USD. Điều này vi phạm luật chứng khoán Mỹ.

FTX còn "in" ra tiền ảo và đi vay để tẩy trắng tiền. Tuy nhiên, sự thật đã bị phơi bày.

Trong một tuần, FTX không thể tồn tại. Binance đã thỏa thuận mua lại FTX, gây sốc cho cộng đồng. Tuy nhiên, sau đó Binance đã rút khỏi thương vụ do thấy vấn đề trong sổ sách của FTX.

FTX phá sản, Sam Bankman-Fried, CEO FTX đã mất toàn bộ tài sản cá nhân và danh hiệu tỷ phú. FTX Nhật Bản ngừng hoạt động, tài sản của FTX bị phong tỏa tại Bahamas. FTX tuyên bố phá sản cho nhiều công ty liên quan và Sam Bankman-Fried bàn giao đế chế cho CEO mới. Cùng lúc đó, FTX bị tấn công và thiệt hại khoảng 500 triệu USD tài sản.


Diễn biến cuộc "bank-run" của SBF và FTX

Đọc thêm tại đây: E-magazine: Đằng sau vỏ bọc hào hoa, đế chế FTX đã tàn lụi thế nào?

Ảnh hưởng từ sự sụp đổ của FTX đến thị trường crypto

Thị trường chao đảo

Suy thoái thị trường crypto: Sự kiện FTX đã đẩy thị trường tiền mã hóa vào tình trạng suy thoái hơn nữa, thanh khoản yếu kém và khiến giá trị các tài sản tiền mã hóa giảm sâu.

Nguy cơ mất tiền của nhà đầu tư: Lượng lớn các nhà đầu tư đã gặp khó khăn và có nguy cơ mất tiền khi bị mắc kẹt trên sàn giao dịch FTX.

Siết chặt quy định: Sự việc này có thể thúc đẩy các nhà lập pháp trên toàn thế giới siết chặt quy định đối với thị trường tiền mã hóa, nhằm bảo vệ người dùng và đảm bảo tính ổn định của thị trường.

Sam FTX phải đối mặt với phiên tòa xét xử vào tháng 10/2023

Thất đại tội của SBF

Ban đầu, có tổng cộng 14 cáo buộc, nhưng phiên tòa xét xử Sam Bankman-Fried chỉ xoay quanh 7 tội danh liên quan đến sự sụp đổ của sàn giao dịch FTX. Điều này làm giảm xuống 1 tội danh so với 8 lệnh truy tố khác mà Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) đã đưa ra vào tháng 12/2022. Cụ thể, 7 tội danh này bao gồm:

  1. Âm mưu gian lận tiền gửi của khách hàng.
  2. Gian lận tiền gửi của khách hàng.
  3. Âm mưu gian lận tiền của chủ nợ.
  4. Gian lận tiền của chủ nợ.
  5. Âm mưu gian lận tài sản.
  6. Âm mưu gian lận chứng khoán.
  7. Âm mưu rửa tiền.

Tội danh "vi phạm quy định quyên góp tài chính" đã bị bác bỏ vào tháng 07/2023 sau khi có thỏa thuận dẫn độ với Bahamas, nơi Bankman-Fried bị trục xuất.

Để tìm hiểu kỹ hơn về Sam FTX, bạn có thể đọc thêm tại: 5 điều cần biết trước phiên toà xét xử Sam Bankman-Fried

Sam Bankman-Fried sẽ bị bỏ tù bao lâu?

Theo Bộ Tư pháp, các tội danh mà Sam Bankman-Fried bị cáo buộc sẽ khiến nhân vật này phải chịu án tù đáng kể.

  • Các tội danh âm mưu lừa đảo, gian lận và rửa tiền đều có mức án tối đa là 20 năm tù.
  • Trong khi đó, các tội danh âm mưu lừa đảo hàng hóa, âm mưu lừa đảo chứng khoán và âm mưu lừa gạt nước Mỹ có mức án tối đa là 5 năm tù.

Do đó, nếu bị kết tội tất cả các tội danh mà chính phủ Hoa Kỳ buộc tội, SBF có thể phải đối mặt với hơn 100 năm tù.

8 Bài học rút ra từ Sam Bankman-Fried

1. Hạn chế đầu tư quá nhiều vào tài sản rủi ro cao: Hạn chế tài sản tiền mã hóa trong danh mục đầu tư dưới 5% tổng tài sản của bạn để tránh rủi ro lớn khi thị trường biến động.

2. Không nên để tài sản quá nhiều trên 1 sàn giao dịch: Không để tài sản của bạn trên cùng 1 sàn giao dịch, nên sử dụng ví non-custodial để lưu trữ bảo vệ tài sản.

3. Thiên tài cũng có thể mắc sai lầm và kẻ xấu luôn có ở mọi nơi: Cả những người thông minh như Sam Bankman-Fried có thể mắc sai lầm. Không chỉ vậy, mà Sam còn đóng vai "sói đội lốt cừu" trong thị trường crypto khi đã quá tham lam.

4. Đa dạng hóa nguồn thu nhập của bạn: Đa dạng hóa nguồn thu nhập và đầu tư để giảm rủi ro. Tránh đặt toàn bộ trứng vào một rổ.

5. Nên phát triển từ gốc rễ: Lợi nhuận tăng vọt không bền vững. Không nên kỳ vọng lợi nhuận cao trong ngắn hạn.

6. Hãy cẩn thận trước sự mời gọi từ những người nổi tiếng: Không nên dựa quá nhiều vào lời khuyên từ người nổi tiếng. Bất kỳ người nổi tiếng nào cũng có thể mắc sai lầm và gặp pháp lý.

7. Hãy cẩn trọng khi tiền trở nên rẻ: Tiền rẻ có thể dẫn đến tăng giá và rủi ro tài chính. Tránh vay mượn mà không có tài sản đảm bảo đủ.

8. Bạn có thể phá sản khi dùng đòn bẩy: Tránh sử dụng đòn bẩy tài chính quá nhiều trong thị trường đầy biến động như crypto.

Những bài học này có thể áp dụng rộng rãi trong đầu tư và kinh doanh và quan trọng nhất là cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đầu tư hoặc giao dịch tài chính rủi ro.

Tổng kết

Thông qua bài viết về trên, Coin68 đã cung cấp thông tin cơ bản về Sam Bankman-Fried, người đàn ông đã "báo" thị trường crypto một cách nặng nề. Mặc dù từng là một tỷ phú trẻ hàng đầu, SBF đã để lại một dấu ấn không dễ quên trong lịch sử thị trường crypto. Mặc cho tất cả những hậu quả nặng nề của sự kiện FTX sụp đổ, không thể phủ nhận rằng đó là những bài học đắt giá mà những nhà đầu tư tiền điện tử nên học từ đó.

-09/10/2023
logo-footer
Kết nối với chúng tôi
    Coin68 là cổng thông tin tiền mã hóa bằng tiếng Việt nhanh nhất và chính xác nhất, mang lại cho độc giả cái nhìn tổng quan về lĩnh vực tiền mã hóa và tiến bộ công nghệ blockchain trên toàn cầu.
      Copyright © 2016 by Coin68