Zama, startup tiên phong trong lĩnh vực FHE, vừa gọi vốn thành công 57 triệu USD từ Pantera, Blockchange và nhiều quỹ khác.
Dự án mật mã Zama gọi vốn 57 triệu USD, do Pantera Capital dẫn đầu. Ảnh: Homepage Zama
Zama, dự án tiên phong trong lĩnh vực bảo mật blockchain, vừa công bố hoàn tất vòng gọi vốn Series B trị giá 57 triệu USD, nâng tổng vốn huy động lên hơn 150 triệu USD. Vòng Series B này được dẫn dắt bởi hai quỹ đầu tư nổi tiếng trong giới crypto là Pantera Capital và Blockchange Ventures.
Today, we’re unveiling our most ambitious product to date: the Zama Confidential Blockchain Protocol—and announcing our $57 million Series B funding round at a valuation of over $1 billion, led by @PanteraCapital and #BlockchangeVC. Public Testnet goes live on July 1st. pic.twitter.com/zCTlhiXv35
— Zama (@zama_fhe) June 25, 2025
Dù cái tên có thể gây nhầm lẫn, Zama Confidential Blockchain Protocol không phải là một blockchain layer-1 hay layer-2 riêng biệt, mà là một cross-chain confidentiality layer, tầng bảo mật có thể tích hợp lên các blockchain hiện có như Ethereum, Polygon, BNB Chain, và trong tương lai là Solana và các chain EVM khác nữa.
Zama mở ra khả năng cho giới lập trình viên triển khai Confidential Smart Contract, tức toàn bộ dữ liệu giao dịch, trạng thái và logic hợp đồng đều được mã hóa đầu-cuối. Không ai, kể cả node validator, operator, hay thậm chí cả Zama, có thể đọc được nội dung bên trong.
Ngoài ra, Zama cho developer toàn quyền quyết định mức độ riêng tư của từng phần trong smart contract, tức là chọn cái gì cần ẩn, cái gì có thể công khai. Zama là dự án tiên phong trong việc hiện thực hóa Fully Homomorphic Encryption (FHE), công nghệ mã hóa cho phép tính toán trên dữ liệu đang được mã hóa mà không cần giải mã.
Để tăng cường thêm lớp bảo mật và hiệu suất, Zama còn tích hợp:
-
Multi-Party Computation (MPC): Cho phép nhiều bên cùng xử lý dữ liệu mà vẫn giữ bí mật cho từng bên.
-
Lightweight Zero-Knowledge Proofs (ZK): Phiên bản ZK tối ưu nhẹ, giúp xác thực trạng thái mà không tốn nhiều tài nguyên.
Rand Hindi, đồng sáng lập Zama, thẳng thắn nhìn nhận:
“Trước đây, FHE gần như không thể dùng thực tế. Quá chậm, ứng dụng hạn chế, khó triển khai. Đó chính là bài toán mà chúng tôi đã mất 5 năm để giải quyết.”
Giờ đây, Zama tự tin tuyên bố có thể hỗ trợ mọi loại ứng dụng, với các ngôn ngữ quen thuộc như Solidity và Python. Hiện tại, mạng lưới Zama chỉ xử lý khoảng 20 TPS, nhưng con số này sẽ sớm tăng chóng mặt theo lộ trình 3 giai đoạn:
-
CPU → GPU: Đẩy throughput lên 50-100 TPS.
-
FPGA Accelerator: Mục tiêu đạt 500–1.000 TPS, với FPGA open-source.
-
ASIC: Đưa mạng lưới chạm ngưỡng 10.000+ TPS trên mỗi chain.
Zama không chỉ phát triển phần mềm, mà còn đầu tư nghiêm túc vào hạ tầng phần cứng chuyên dụng cho FHE.
Ngày 01/07, Zama khởi động testnet công khai đầu tiên. Dự án dự kiến sẽ triển khai mainnet trên Ethereum trong vài tháng tới, cùng với việc phát hành token ZAMA theo lỗ trình đã công khai.
Trong bối cảnh máy tính lượng tử đang ngày càng tiến gần đến khả năng phá vỡ các thuật toán mã hóa truyền thống, Zama khẳng định giao thức của họ có khả năng kháng lượng tử, chủ động để bảo vệ người dùng khỏi các mối đe dọa tương lai.
Coin68 tổng hợp
