10 năm trước, ngày 3 tháng 1 năm 2009, mạng lưới Bitcoin đã được tạo ra khi mà Nakamoto đã thiết lập block đầu tiên, hay còn được biết đến với cái tên Genesis Block.
- Ừ thì giá giảm đó nhưng cũng đừng quên là đáy Bitcoin đang tăng dần theo từng năm!
- “Hồi ký” Satoshi Nakamoto có cập nhật mới, sách sẽ chính thức “lên kệ” vào tháng 01/2019
Tuy nhiên, danh tính người đứng sau để tạo ra Bitcoin vẫn là một trong những ẩn số lớn nhất trong cộng đồng tiền điện tử kể từ khi whitepaper được công bố bởi Satoshi vào tháng 10 năm 2008.
Nhiều sự quá trình điều tra đã được thực hiện để có thể tìm ra ai hoặc tổ chức nào đã tạo ra đồng tiền điện tử hàng đầu này, nhưng danh tính thật sự của Satoshi vẫn là một bí ẩn tính đến thời điểm hiện tại. Trên trang cá nhân P2P Foundation của Satoshi, thông tin đã không còn tồn tại vào cuối năm 2010. Nakamoto được cho là một người đàn ông tầm 43 tuổi sống ở Nhật Bản, nhưng ông lại chưa bao giờ đăng tải trên forum Bitcoin bất cứ nội dung nào theo thời gian nội địa nước này. Một manh mối khác, đó là cách đánh vần những từ như “colour” và “optimise” đã cho thấy người đàn ông này có vẻ là đến từ một nước thuộc cộng đồng thịnh vượng chung Commonwealth.
Cho đến nay, nhiều hãng tin cũng như là cộng đồng đã tìm ra được một số câu trả lời cho câu hỏi ai mới thật sự là Satoshi, nhưng vẫn chưa một giải thích nào hoàn toàn được xác nhận.
Sau đây là danh sách các ứng cử viên có thể là Satoshi.
Vili Lehdonvirta
Giáo sư 38 tuổi người Phần Lan tại Viện nghiên cứu Helsinki về Công nghệ Thông tin.
Một trong những nỗ lực để tìm ra Satoshi đầu tiên là vào tháng 10 năm 2011, khi mà nhà báo Joshua Davis đã viết một bài báo trên The New Yorker. Trong quá trình tìm kiếm, Davis đã tìm ra Michael Clear, một sinh viên ngành mật mã học ở Trường Đại học Trinity ở Dublin, người đã từng làm việc tại ngân hàng Allied Irish Bank để cải thiện phần mềm giao dịch tiền tệ và là đồng soạn thảo bài nghiên cứu học thuật về công nghệ đồng nhất (peer-to-peer). Clear đã phủ nhận anh là Satoshi, nhưng đã gợi ý cho nhà báo về một cái tên có nhiều khả năng là cha đẻ Bitcoin – một giáo sư 31 tuổi người Phần Lan. Đó là Vili Lehdonvirta của viện nghiên cứu Helsinki về Công nghệ Thông tin, người từng là một lập trình viên về game và nghiên cứu về tiền kĩ thuật số.
Tuy nhiên, sau khi được liên hệ bởi Davis, Lehdonvirta cũng đã xác nhận ông không phải là Satoshi. “Bạn cần là một chuyên gia về tiền điện tử để tạo ra một thứ thật phức tạp như Bitcoin,” ông cho biết. “Không có mấy người có thể làm điều đó và chắc chắn đó không phải là tôi.”
Shinichi Mochizuki
Nhà toán học 49 tuổi tại Đại học Kyoto, Nhật Bản.
Vào ngày 17 tháng 5 năm 2013, một nhà tiên phong về IT, nhà xã hội học và nhà triết học người Mỹ Ted Nelson đã cho rằng Nakamoto có thể là nhà toán học người Nhật Shinichi Mochizuki của đại học Kyoto, người từng làm việc với nhiều lí thuyết và thuật toán về những con số. Lí luận về Mochizuki là khá logic, tuy nhiên, nó phần lớn là do giải pháp ABC Conjecture được công bố bởi ông, một trong những vấn đề lớn nhất vẫn chưa được giải quyết trong ngành toán học.
Vài ngày sau, Nelson cho biết với Quartz rằng ông sẽ quyên góp cho quỹ từ thiện nếu Mochizuki phủ nhận rằng ông là Satoshi Nakamoto:
“Nếu ông Mochizuki tuyên bố rằng ông không phải là Satoshi, tôi rất hân hạnh được gửi một Bitcoin (vào thời điểm đó trị giá 123 USD) cho bất cứ quỹ từ thiện nào mà ông ấy chọn. Nếu như ông là Satoshi nhưng lại phủ nhận điều đó, thì ắt hẳn ông sẽ cảm thấy vô cùng hối hận.”
Tháng 7 năm 2013, The Age thông báo rằng Mochizuki đã phủ nhận tuyên bố của Nelson, nhưng nguồn tin rõ ràng vẫn chưa được xác định.
Dorian Nakamoto
Một người Mỹ gốc Nhật 68 tuổi người từng làm việc trong nhiều tập đoàn lớn và quân đội Mỹ.
Vào ngày 6 tháng 3 năm 2014, Newsweek đã xuất bản một bài báo rất dài của cây viết McGrath Goodman, người đã cho rằng Dorian Prentice Satoshi Nakamoto, một người Mỹ gốc Nhật đang sống tại California là cha đẻ của Bitcoin.
Goodman tìm ra rằng Nakamoto đã làm việc như là một kĩ sư hệ thống trong một dự án bảo mật và kĩ thuật máy tính cho một công ty dịch vụ công nghệ và thông tin tài chính. Nakamoto được cho là đã trở thành một người làm việc tự do sau khi bị cho thôi việc 2 lần vào những năm 90 thế kỉ trước.
Ngoài ra còn có một số manh mối khác bên cạnh tên khai sinh của ông. Goodman lập luận rằng Nakamoto xác nhận danh tính của ông như là nhà sáng lập của Bitcoin sau khi bà đã hỏi ông về tiền điện tử trong một buổi phỏng vấn trực tiếp. Theo đó, ông trả lời: “Tôi không còn liên quan đến vấn đề đó và tôi không thể thảo luận về chủ đề này. Đó giờ đã là vấn đề của một người khác. Họ là những người đang chịu trách nhiệm và tôi không còn mối liên kết gì đến vấn đề trên.”
Tuy nhiên, trong buổi phỏng vấn với The Associated Press, Dorian Nakamoto đã phủ nhận mọi mối liên hệ đến Bitcoin. Ông nói rằng ông chưa từng nghe đến nó trước đây và cho biết ông lầm tưởng rằng Goodman đã hỏi ông về những vấn đề trong quân đội, những vấn đề được tuyệt mật tối cao. Thú vị thay, trên Reddit, ông lại khẳng định rằng ông nhầm tưởng câu hỏi của Goodman là liên quan đến công việc của ông tại Citibank. Sau đó vào cùng ngày, tài khoản P2P Foundation của Nakamoto đã đăng tải tin nhắn đầu tiên sau nhiều năm rằng:
“Tôi không phải là Dorian Nakamoto.”
Nick Szabo
Một người đàn ông Mỹ 55 tuổi có tổ tiên là người Hungary và là người tạo ra BitGold, tiền thân của Bitcoin.
Trong tháng 12 năm 2013, nhà nghiên cứu Skye Grey đã công bố một kết quả thống kê của ông, thống kê chỉ ra rằng người đứng sau Satoshi Nakamoto là một nhà khoa học máy tính và là nhà mật mã học có tên Nick Szabo.
Szabo là một người quan tâm đến lĩnh vực tiền tệ phân quyền, nguời đã phát triển mô hình “BitGold”, một tiền thân của Bitcoin, một đồng tiền kĩ thuật số tập trung vào cá nhân, vào năm 1998. Trong một bài báo về Bitcoin vào năm 2011 của mình, Szabo viết:
“Cá nhân tôi, Wei Dai và Hai Finney là những người duy nhất tôi biết có thể đủ thích thú với ý tưởng này để theo đuổi nó ở quy mô lớn cho đến khi Nakamoto xuất hiện (ám chỉ rằng Nakamoto không thật sự là Finney hay Dai).”
Một nghiên cứu khác được thực hiện bởi tác giả về tài chính Dominic Frisby. Theo đó ông đã viết trong một cuốn sách vào năm 2014 với tiêu đề “Bitcoin: Tương lai của tiền tệ?” rằng Nick Szabo mới thật sự là Satoshi. Trong một buổi phỏng vấn với Russia Today, Frisby đã nói: “Tôi đã đi đến một kết luận chỉ có một người duy nhất trên thế giới có thể sở hữu một lượng kiến thức vĩ đại như vậy và đó chính là nhân vật trong chương này – Nick Szabo.”
Tuy nhiên, Szabo cũng đã phủ nhận rằng mình là Satoshi. Trong một email vào tháng 7 năm 2014 đến Frisby, ông đã nhận mạnh:
“Cảm ơn vì đã cho tôi biết về điều này. Tuy vậy, tôi e là bạn đã lầm tôi với Satoshi dù cho tôi cũng đã khá quen với điều đó.”
Hal Finney
Nhà tiên phong trong lĩnh vực mật mã học, người đã mất vào năm 2014 ở tuổi 58.
Ngày 25 tháng 3 năm 2014, nhà báo của Forbes Andy Greenberg đã công bố một bài báo về người được cho là hàng xóm của Dorian Nakamoto, một người tiên phong trước thời kì Bitcoin có tên Hal Finney, người đã nhận được một trong những giao dịch BTC đầu tiên từ Nakamoto.
Thú vị thay, Greenberg đã tìm đến những nhà tư vấn về phân tích văn phong là Juola & Associates và đã yêu cầu họ so sánh giọng văn của Finney với Satoshi Nakamoto. Theo đó, họ đã tìm ra rằng có một sự giống nhau trong văn phong, bao gồm cả một số ứng cử viên khác được đề xuất bởi Newsweek, Fast Company và các nhà báo của New Yorker. Tuy nhiên, trong email Nakamoto gửi đến Finney thì cách viết là gần giống nhất với văn phong trong whitepaper được viết trước đó.
Greenberg cho rằng Finney có thể là một người viết thuê cho Nakamoto, hoặc có thể ông đã dùng việc làm hàng xóm của Dorian để làm cách ẩn náu danh tính. Finney sau đó đã phủ nhận rằng ông không phải là Satoshi. Greenberg, sau buổi gặp trực tiếp với Finney, được nhìn trực tiếp các trao đổi qua email giữa ông và Nakamoto và lịch sử ví Bitcoin của ông, cũng khẳng định rằng Finney đã nói thật.
Ngày 28 tháng 8 năm 2014, Hal Finney mất tại nhà riêng ở Phoenix ở tuổi 58 sau 5 năm chống chọi với bệnh tật.
Craig Wright
Nhà khoa học máy tính và là doanh nhân 48 tuổi người Úc.
Ngày 8 tháng 12 năm 2015, Wired đã công bố một bài viết của Andy Greenberg và Gwern Branwen cho rằng nhà nghiên cứu người Úc Craig Steven Wright có thể là “người thật sự tạo ra Bitcoin hoặc là một kẻ bịp bợm muốn chúng ta cho rằng ông thật sự là Satoshi.”
Cùng ngày, Gizmodo đã đăng một bài viết về tài liệu được thu thập bởi một hacker, người đã đột nhập vào tài khoản email của Wright, khẳng định rằng Satoshi Nakamoto là một bí danh chung được sử dụng bởi Craig Steven Wright và một người bạn của ông, nhà phân tích chuyên sâu về máy tính và chuyên gia an ninh mạng David Kleiman, người đã mất vào năm 2013.
Wright đã xóa tài khoản online của mình và ẩn dật vài tháng cho đến ngày 2 tháng 5 năm 2016, khi ông chính thức tuyên bố ông là người tạo ra Bitcoin. Trong cùng tháng đó, Wright đã công khai xin lỗi vì việc từ chối không đưa ra minh chứng cho các mã khóa đầu tiên của Bitcoin. Cointelegraph cũng đã đăng một vài bài báo để chứng minh tại sao Wright không phải là Satoshi. Dù sao đi nữa, Wright vẫn tiếp tục khẳng định mình là Satoshi.
Trong tháng 2 năm 2018, Dave Kleiman đã soạn thảo một bộ hồ sơ kiện Wright về quyền sở hữu 5 tỉ USD giá trị BTC, khẳng định rằng Wright đã lừa Kleiman để lấy đi tiền điện tử và quyền sở hữu trí tuệ.
Neal King, Vladimir Oksman and Charles Bry
Những công dân Mỹ và Đức, hiện chưa rõ tuổi.
Tháng 10 năm 2013, nhà báo Adam Penenberg đã đăng tải một bài báo cho Fast Company, theo đó ông đã cung cấp nhiều giả thiết hợp lí rằng Neal King, Vladimir Oksman và Charles Bry có thể là Nakamoto. King và Bry được cho là sống ở Đức trong khi Oksman được cho là cư trú tại Mỹ.
Giả thuyết của Penenberg xoay quanh khẳng định rằng King, Oksman và Bry đã đăng kí một bằng sáng chế gồm những cụm từ như “không thể nào sửa đổi” trong tháng 8 năm 2008, cụm từ cũng được đính kèm trong whitepaper của Nakamoto trong tháng 10 cùng năm. Hơn nữa, tên miền bitcoin.org đã được đăng kí 3 ngày sau khi bằng sáng chế được xác nhận.
Tất cả ba người trên đều đã phủ nhận mình là Nakamoto sau khi được liên hệ bởi Penenberg.
Elon Musk
Doanh nhân công nghệ 47 tuổi người Mỹ.
Sahil Gupta, người được cho là một cựu thực tập viên tại SpaceX, đã viết một bài đăng trên Hacker Noon dự đoán rằng Elon Musk có thể sẽ là Satoshi Nakamoto. Gupta nhấn mạnh những thông tin cá nhân về kinh tế, kinh nghiệm trong việc phát triển phần mềm và lịch sử sáng tạo của ông để kết luận rằng đây là người đã tạo ra Bitcoin.
Bài đăng được thực hiện vào tháng 11 năm 2017 và sau đó đã bị phủ nhận bởi Musk khi ông đăng dòng tweet nói rằng những dự đoán của Gupta là không chính xác.
Cơ quan chính phủ
Trong khi không có bất cứ bằng chứng nào để cho rằng Nakamoto là một cơ quan của chính phủ, nhưng vẫn có nhiều đồn đoán xung quanh giả thuyết tại sao chính phủ Mỹ lại tạo ra Bitcoin. Một ví dụ đó là bài báo của Motherboard: “Bitcoin có thể sẽ được sử dụng như là một vũ khí chống lại đồng USD. Nó cũng có thể dùng để chống lưng cho các hoạt động đen tối.”
Sau đó bài viết có nêu lên một giả thuyết rằng “Bitcoin thực ra cũng có thể là một công cụ ẩn danh giúp chính phủ có thể quản lí hết tất cả các giao dịch tài chính.”
Tổng hợp từ Cointelegraph
