Từ khi ra mắt đến nay, Uniswap luôn là sàn giao dịch phi tập trung lớn nhất trên hệ sinh thái Ethereum. Vậy Uniswap là gì? Hôm nay, các bạn hãy cùng Coin68 tìm hiểu về dự án tiềm năng này nhé!

Uniswap là gì?

Uniswap là một giao thức trao đổi phi tập trung hoặc có thể hiểu như giao thức tạo lập thị trường tự động (AMM – Automated Market Maker) được xây dựng trên Blockchain Ethereum cung cấp giải pháp giao dịch giữa các token ERC-20 với nhau. Uniswap đã ra mắt phiên bản v3 vào ngày 5/5/2021

Người sử dụng có thể dùng Uniswap để swap các token, thêm token vào các pool để kiếm được lợi nhuận hoặc niêm yết token mà không cần qua bất kỳ bên trung gian nào cả. Vì tất cả các tương tác được thực hiện trực tiếp on-chain do đó sẽ có một khoản phí gas để duy trì.

Từ đó, Uniswap đã và đang trở thành nhà cung cấp gas đáng kể nhất trên network Ethereum và trở thành ứng dụng phi tập trung được sử dụng rộng rãi nhất tính đến thời điểm hiện tại.

Orderbook và AMM

Hầu hết các thị trường giao dịch đều sử dụng orderbook (sổ lệnh), nơi người mua và người bán tạo ra các đơn đặt hàng được sắp xếp theo mức giá được lấp đầy dần khi nhu cầu thay đổi. Bất kỳ ai từng giao dịch cổ phiếu thông qua các công ty môi giới sẽ quen thuộc với hệ thống orderbook.

Giao thức Uniswap có một cách tiếp cận khác khi sử dụng AMM (Trình tạo thị trường tự động) để thay thế cho sổ đặt hàng.

AMM thay thế các lệnh mua và bán trong sổ lệnh bằng một pool thanh khoản gồm hai tài sản, cả hai đều có giá trị tương đối với nhau. Khi một tài sản được giao dịch cho tài sản kia, giá tương đối của hai tài sản thay đổi và tỷ giá thị trường mới cho cả hai tài sản được xác định. Trong mô hình này, người mua hoặc người bán giao dịch trực tiếp với pool, thay vì với các đơn đặt hàng cụ thể do các bên khác để lại.

Các nhân tố chính của Uniswap

Liquidity Provider (Nhà cung cấp thanh khoản)

LP (nhà cung cấp thanh khoản) trên Uniswap chia ra thành 4 nhóm:

• LP thụ động là những chủ sở hữu token muốn đầu tư thụ động tài sản của họ để nhận phí giao dịch.
• LP chuyên nghiệp tập trung vào việc tạo ra thị trường như là chiến lược chính của họ. Họ thường phát triển các công cụ tùy chỉnh và cách theo dõi các vị trí thanh khoản của họ trên các dự án DeFi khác nhau.
• Các dự án chọn trở thành LP để tạo thanh khoản thị trường cho token của họ. Điều này cho phép các token được mua và bán dễ dàng hơn, đồng thời mở khóa khả năng tương tác với các dự án DeFi khác thông qua Uniswap.

Traders (Nhà giao dịch)

Bốn kiểu nhà giao dịch sử dụng Uniswap 

• Nhà đầu cơ sử dụng nhiều công cụ và sản phẩm do cộng đồng xây dựng để swap token bằng cách sử dụng tính thanh khoản được lấy từ giao thức Uniswap.
• Bot kinh doanh chênh lệch giá tìm kiếm lợi nhuận bằng cách so sánh giá trên các nền tảng khác nhau để tìm ra lợi thế. 
• Người dùng DAPP mua token trên Uniswap để sử dụng trong các ứng dụng khác trên Ethereum.
• Hợp đồng thông minh thực hiện các giao dịch trên giao thức bằng cách triển khai chức năng Swap.

Developers/Projects (Nhà phát triển/Dự án)

Các nhà phát triển, dự án tích hợp Uniswap vào sản phẩm của họ, như:

• Ứng dung ví tích hợp Uniswap để cho phép người dùng swap và cung cấp thanh khoản ngay trên ví.
• Các DEX aggregator lấy thanh khoản từ các DEX như Uniwap, DODO để cung cấp cho người dùng giá tốt nhất.
• Các nhà phát triển sử dụng các tính năng cơ bản của Uniswap để phát minh các công cụ DeFi mới.

Các tính năng của Uniswap

Swap

Swap là tính năng căn bản của Uniswap. Nếu người dùng muốn dùng token A mua token B, thì họ chỉ cần nhập số lượng token A mà họ muốn dùng để swap, giao thức sẽ tự động tính toán ra số lượng token B mà người dùng có thể nhận được.

Uniswap sẽ thu phí 0.3% cho mỗi lệnh swap.

Pool thanh khoản

Bất cứ khi nào thanh khoản được gửi vào một pool, các LP token sẽ đươc tự động gửi đến ví của nhà cung cấp thanh khoản. Những LP token này đại diện cho sự đóng góp của một nhà cung cấp thanh khoản nhất định cho một pool. Tỷ lệ thanh khoản của pool được cung cấp xác định số lượng token thanh khoản mà nhà cung cấp nhận được. Nếu nhà cung cấp đang khai thác một pool mới, số lượng LP token mà họ sẽ nhận được tính bằng công thức sqrt (x * y), trong đó x và y đại diện cho số lượng mỗi token được cung cấp.

Bất cứ khi nào giao dịch xảy ra, người gửi giao dịch sẽ phải trả một khoản phí 0,3%. Phí này được phân phối theo tỷ lệ cho tất cả LP trong nhóm khi hoàn thành giao dịch.

Để lấy lại thanh khoản công với phần thưởng từ phí giao dịch của người dùng, nhà cung cấp thanh khoản cần burn đi số LP token mà họ đang có

Flash Swap

Flash Swap là tính năng tương tự như Flash Loan trên Aave. Flash Swap trên Uniswap cho phép người dùng rút tài sản trong pool thanh khoản của bất kỳ ERC20 token nào trên Uniswap và thực hiện tùy ý mà không mất phí trả trước, miễn là vào cuối giao dịch, người dùng phải đáp ứng 2 điều kiện:

• Thanh toán số ERC20 token đã rút bằng token tương ứng trong pool
• Trả lại số ERC20 token đã rút cùng với một khoản phí nhỏ

Các giao dịch swap cực kỳ hữu ích vì chúng loại bỏ các yêu cầu về vốn trả trước và các ràng buộc về thứ tự hoạt động không cần thiết đối với các giao dịch nhiều bước liên quan đến Uniswap.

Ví dụ: 1WETH = 1450 DAI. Khi người dùng rút 1450 DAI thì họ phải hoàn trả lại 1 WETH, hoặc 1450 DAI cùng với một khoản phí nhỏ cuối giao dịch

• Trường hợp sử dụng Flash Swap

Trên Kyber 1WETH= 1450DAI, trên Uniswap 1WETH=1400DAI. Người dùng thực hiện lệnh Flash Swap để rút 1WETH ở Uniswap sau đó chuyển sang Kyber bán và hoàn trả lại Uniswap với khoản lợi nhuận 50DAI.

Oracle 

Tất cả các pool trong Uniswap v3 có thể đóng vai trò như một oracle, cung cấp quyền truy cập vào dữ liệu thanh khoản và lịch sử giá. Khả năng này mở ra một loạt các trường hợp sử dụng trên chuỗi.

Việc lưu trữ lịch sử giá và thanh khoản trực tiếp trong hợp đồng làm giảm đáng kể khả năng xảy ra lỗi logic trên một phần của hợp đồng và giảm chi phí tích hợp bằng cách loại bỏ nhu cầu lưu trữ các giá trị lịch sử.

Concentrated Liquidity

Các phiên bản Uniswap trước đây được thiết kế để cung cấp tính thanh khoản trên toàn bộ các mức giá. Điều này cho phép thanh khoản được tổng hợp một cách hiệu quả, nhưng phần lớn tài sản được nắm giữ trong một pool không bao giờ được sử dụng.

Sau khi xem xét điều này, đội ngũ phát triển dự án quyết định cho phép các LP tập trung thanh khoản của họ vào các phạm vi giá nhất định. Uniswap gọi tính thanh khoản tập trung vào một phạm vi hữu hạn là một vị thế. Một vị thế chỉ cần duy trì đủ dự trữ để hỗ trợ giao dịch trong phạm vi của nó và do đó có thể hoạt động giống như một pool thanh khoản với dự trữ lớn hơn trong phạm vi đó.

Các nhà cung cấp thanh khoản có thể tự do tạo nhiều vị thế mà họ thấy phù hợp với các khoảng giá khác nhau. Hơn nữa, đây là một cơ chế để cho phép thị trường quyết định nơi thanh khoản nên được phân bổ. LP có thể giảm chi phí vốn của họ bằng cách tập trung thanh khoản của họ vào một biên độ hẹp xung quanh mức giá hiện tại.

Range Orders

Range Order là tính năng cho phép người dùng đặt lệnh mua / bán trong một khoản giá xác định trước cụ thể, khi giá spot của tài sản đó khớp với khoảng giá xác định trước thì giao thức sẽ tự động thực hiện lệnh mua / bán đó.

Không giống như một số thị trường nơi các lệnh giới hạn có thể phải trả phí, Range Order tạo ra phí trong khi lệnh được thực hiện. Điều này là do Range Order về mặt kỹ thuật là một hình thức cung cấp thanh khoản hơn là một giao dịch swap thông thường.

Uniswap và các sàn giao dịch khác

Hiện tại, Uniswap đã không còn giữ được vị thế sàn giao dịch phi tập trung “Top 1” thị trường tiền mã hoá xét trên khối lượng giao dịch. Các sàn giao dịch đi sau như Pancakeswap, Curve, DODO đã dần phát triển và chiếm vị trí top đầu của Uniswap.

Token UNI của dự án Uniswap là gì?

UNI là native token trong Uniswap Protocol được sử dụng với mục đích sau:

• Governance: người nắm giữ token UNI có quyền quyết định đến những thay đổi trong giao thức.
• Switch Fee
• Token UNI còn được làm phần thưởng cho Liquidity Mining.

Một số thông tin cơ bản về token UNI của dự án Uniswap

• Token name: UNI Token
• Ticker: UNI
• Blockchain: Ethereum
• Token Standard: ERC-20
• Contract:
  • 0x1f9840a85d5aF5bf1D1762F925BDADdC4201F984 (ERC-20)
  • 0xbf5140a22578168fd562dccf235e5d43a02ce9b1 (BEP-20)
• Total Supply: 1.000.000.000 UNI
• Circulating Supply: 1.000.000.000 UNI
• Total Value Locked (TVL): 5.673.174.711 USD
• Market Cap: 2.872.686.427 USD

Phân bổ token UNI

Token UNI được phân bổ như sau:

• Cộng đồng: 60%
• Team: 21.51%
• Nhà đầu tư: 17.8%
• Cố vấn: 0.69%

Token Release Schedule

Đội ngũ phát triển dự án

Cách kiếm và sở hữu UNI Token

Hiện tại bạn có thể sở hữu token UNI bằng cách đăng kí và mua trên các sàn đã niêm yết.

Mua bán UNI token ở đâu?

Hiện tại UNI được giao dịch tại nhiều sàn giao dịch khác nhau với tổng volume giao dịch mỗi ngày khoảng 141 triệu USD. Các sàn giao dịch niêm yết token này bao gồm: Binance, FTX, Coinbase, Huobi, OKX, Kucoin, …

Ví lưu trữ UNI token

UNI là một token ERC20 nên các bạn sẽ có khá nhiều lựa chọn ví để lưu trữ token này. Các bạn có thể chọn các loại ví sau:

• Ví sàn
• Các ví ETH thông dụng: Metamask, Myetherwallet, Mycrypto, Coin98 Wallet
• Ví lạnh: Ledger, Trezor

Tương lai của Uniswap, có nên đầu tư vào UNI không?

Kể từ thời gian đầu khi ra mắt, Uniswap đã giúp thúc đẩy việc áp dụng tiền điện tử trên quy mô lớn. Ngày nay, có rất nhiều DEX đã sao chép chiến lược của nền tảng độc đáo này. Nhưng cho đến nay chưa dự án nào có mức độ thành công như mạng phi tập trung này đạt được.

Tuy nhiên chúng ta cũng có thể thấy một số nhược điểm của Uniswap như sau:

• Fake coin: Với việc bất cứ ai cũng có thể list các token trên Uniswap, những kẻ lừa đảo sẽ list những đồng fake coin để lừa người dùng một cách dễ dàng.
• Giao dịch có khả năng bị thất bại bởi một số nguyên nhân về: Phí gas bạn chọn trả quá ít, không đủ thanh khoản khi pool không đủ tiền để trả cho giao dịch của bạn.

Qua đây, mình hy vọng sẽ cung cấp cho các bạn thêm thông tin về Uniswap là gì cũng như những lợi ích mà nó mang lại. Mọi thông tin trong bài viết đều là những thông tin do Coin68 tổng hợp nghiên cứu và không được cấu thành lời khuyên đầu tư. Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ rủi ro trực tiếp và gián tiếp nào. Chúc các bạn thành công!