Zora bị chỉ trích vì phát hành token ZORA với thông điệp “for fun”. Đã thế, đội ngũ dự án và nhà đầu tư còn kiểm soát đến 65% nguồn cung.
Chiêu bài “for fun” chỉ để Zora tránh rắc rối pháp lý? Ảnh: CryptoRank
65% nguồn cung nằm trong túi “người nhà”
Zora - giao thức NFT nổi bật trong lĩnh vực Web3 - vừa công bố phát hành token ZORA trên mạng lưới Base vào ngày 23/04/2025.
$ZORA will be live on April 23, 2025. pic.twitter.com/yZdjlnDohH
— zora (@zora) April 20, 2025
Cùng với đó, 10% nguồn cung token sẽ được airdrop cho người dùng thông qua hai đợt snapshot kéo dài từ 01/01/2020 đến 20/04/2025.
Tuy nhiên, thay vì được đón nhận như một cột mốc mới, dự án lại vấp phải làn sóng chỉ trích dữ dội từ cộng đồng crypto, bởi thông điệp mâu thuẫn và cấu trúc phân bổ thiếu minh bạch.
Theo thông báo chính thức, ZORA được mô tả là “for fun only” - chỉ mang tính giải trí, mà không có giá trị sử dụng thực tế, không trao quyền quản trị, không chia sẻ lợi nhuận hay quyền lợi nào.
Điều khiến cộng đồng nổi giận hơn nữa là cách dự án phân bổ nguồn cung token. Zora “chia chác” như sau:
-
18,9% dành cho đội ngũ phát triển
-
20% chuyển vào kho bạc (treasury)
-
26,1% thuộc về nhà đầu tư sớm
Tổng cộng, 65% nguồn cung nằm trong tay nội bộ và nhà đầu tư.
Một dự án tuyên bố token không có giá trị nhưng lại dành phần lớn token cho chính mình, làm dấy lên nhiều giả thuyết khác nữa!
Thông điệp “for fun” chỉ là chiêu né pháp lý?
Một số chuyên gia trong ngành cho rằng việc gắn mác “for fun” có thể là chiến thuật pháp lý nhằm tránh bị phân loại là chứng khoán, qua đó giảm thiểu rủi ro với cơ quan quản lý.
Theo người dùng Karbon, đây là một tín hiệu tiêu cực gửi đến thị trường rằng token này vô giá trị, trong bối cảnh ngành crypto đang cố gắng gầy dựng lại niềm tin với những sản phẩm minh bạch và có giá trị thật. Karbon thẳng thắn:
"Nếu token không có công dụng gì, tại sao lại cần một kho bạc? Và vì sao các contributor lại chấp nhận được trả công bằng một token rõ ràng là vô nghĩa?”
"$ZORA is for fun only"
— karbon 🐺🦊 (@basedkarbon) April 21, 2025
Why does team need to keep 65% of a token that's for fun only?
Why would a project maintain a treasury of a worthless "for fun only" token?
Why would contributors want to receive 26% of the supply of a worthless token that entitles them to nothing? pic.twitter.com/OeO9jBN3zn
Nhà điều tra blockchain nổi tiếng ZachXBT cũng bày tỏ quan ngại, cho rằng Zora không nên phát hành token nếu bản thân nó không có mục tiêu hay giá trị cụ thể. Hơn nữa, Zora là một công ty đã gọi vốn hơn 60 triệu USD với mức định giá đến 600 triệu USD - càng khiến lập luận “vui là chính” trở nên thiếu thuyết phục.
why does the token need to exist at all if it serves absolutely zero purpose?
— ZachXBT (@zachxbt) April 21, 2025
this type of vapor for a project that raised $60M+ in total at a $600M valuation is just embarrassing for the space.
Theo ZachXBT, nếu muốn thật sự for fun, thì hãy fair launch - phát hành token một cách công bằng, không thiên vị đội ngũ hay nhà đầu tư nào. Nếu muốn “vui là chính”, ZachXBT đề nghị hãy thực hiện fair launch, tức hình thức toàn bộ nguồn cung được phát hành công khai và công bằng, không có sự thiên lệch cho bất kỳ bên nội bộ nào.
Rủi ro đổ lên vai người dùng đơn lẻ
Không dừng lại ở mặt hình thức, Kevin Mills, trưởng bộ phận nghiên cứu của Triton, cảnh báo việc quảng bá rầm rộ một token không có quyền lợi rõ ràng có thể khiến nhà đầu tư nhỏ lẻ chịu thiệt.
“Họ để người dùng chi tiền thật để sở hữu một tài sản không có giá trị nội tại, trong khi đội ngũ và nhà đầu tư sớm đã nắm phần lớn nguồn cung.”
This is exactly the problem. Zora launching a token - and simultaneously claiming it is just 'for fun' and does not confer any rights or claims on flows, but then allocating 'just for fun money' to its treasury and investors.
— Kevin Mills (@__kfm__) April 21, 2025
What does that mean?
They are willingly letting… https://t.co/IEBFs6gghz pic.twitter.com/fbcLFswEnz
Ông chỉ trích mô hình của Zora là thiếu đạo đức, tạo kẽ hở cho vấn nạn bơm thổi giá token thông qua truyền thông, trong khi người nắm giữ cuối cùng - chính là cộng đồng - lại không nhận được bất cứ quyền lợi hay giá trị nào.
Vai trò của Coinbase bị đặt dấu hỏi
ZORA được triển khai trên Base, mạng lưới layer-2 do Coinbase phát triển. Đúng vào thời điểm ZORA ra mắt, Base bất ngờ vượt Solana về khối lượng nội dung on-chain, vô tình khiến người ta nghi ngờ về sự liên quan của Coinbase trong kế hoạch phía sau.
for the first time in history, more content is being put onchain on @base than on @solana — and it's still day one pic.twitter.com/fjQ45ExWzV
— jesse.base.eth (@jessepollak) April 21, 2025
Số khác cho rằng Zora đang lợi dụng sự bùng nổ của Base để đẩy giá token. Dan Smith đến từ Blockworks đã đưa ra một so sánh đáng suy ngẫm:
“Dù không hoàn toàn tương đồng, nhưng để thấy rõ quy mô, vốn hóa của các token trên pump.fun cao hơn ZORA tới 245 lần:
- Pump.fun: 3,1 tỷ USD
- ZORA: 12,7 triệu USD"
Its not a perfect comparison but just to show scale, the aggregate marketcap of tokens launched on pumpfun is about 245x higher than zora coins
— Dan Smith (@smyyguy) April 21, 2025
- pumpfun: $3.1 billion
- zora: $12.7 million pic.twitter.com/Vy72JYCX7Q
KOL Jesus Martinez mỉa mai:
“Base is for everyone hóa ra chỉ là một chiêu trò marketing để bơm giá token mà họ đã đầu tư vào.”
“Base is for everyone” was actually just a marketing stunt to pump a token they invested into
— Jesus Martinez (@JesusMartinezEZ) April 20, 2025
Lmao https://t.co/MoP75gvgoA pic.twitter.com/vRNkDg1ejV
Một người khác tóm tắt quá trình đáng ngờ như sau:
“Tôi có bỏ sót gì không, hay chuyện này thực sự đang xảy ra?
Coinbase đầu tư vào Zora lúc định giá 600 triệu USD
3 năm sau, chẳng có ai quan tâm
Dự án rơi vào im lặng
Đột nhiên Brian bắt đầu rao giảng “coin everything”
Dùng Zora để demo
Và đúng 3 ngày sau… ZORA TGE
Wow, đúng là trùng hợp thú vị.”
Am I missing something, or is it actually happening??
— Pix🔎 (@PixOnChain) April 20, 2025
> be Coinbase
> invest in Zora at $600M
> it barely gets any traction
> 3 years of crickets and slow death
> suddenly Brian starts preaching “coin everything”
> uses Zora to demo it
> 3 days later… Zora TGE
wow what a neat… pic.twitter.com/wVvQ5TDpYV
"Zora's for creators" pic.twitter.com/27HdNLLQjs
— Nick O’Neill (@chooserich) April 21, 2025
Nhìn chung, cộng đồng không phản đối ý tưởng thử nghiệm hay sáng tạo trong lĩnh vực Web3, nhưng một khi dòng tiền thật, quyền kiểm soát thật được đặt trong tay số ít, số đông chỉ được mời gọi bằng những lời hứa “cho vui”, thì vấn đề không còn đơn giản là một trò đùa nữa!
Coin68 tổng hợp
