Wormhole – Nỗ lực mới nhất từ Bitcoin Cash nhằm “hạ bệ” ERC-20 của Ethereum

Hồi tuần trước, CEO Roger Ver của Bitcoin.com cùng trưởng bộ phận phát triển Cobin Frasers đã ra mắt một công cụ mới cho phép các lập trình viên phát hành token ngay trên Blockchain Bitcoin Cash.
“Dù có tốt hay xấu đi chăng nữa thì ICO và CryptoKitties khả năng cao là sắp cập bến Bitcoin Cash trong tương lai,” Fraser nói nửa đùa nửa thật.
Ver tiếp lời rằng “chúng có thể cũng sẽ đến với cả Bitcoin.com luôn”, hàm ý rằng công ty của anh không loại trừ khả năng tổ chức ICO trên nền tảng token mới này.
Tất cả đều trở nên có thể với Bitcoin Cash nhờ sự xuất hiện của một giao thức mới mang tên Wormhole, được kỳ vọng sẽ thách thức vị thế thống trị của tiêu chuẩn ERC-20 trong thế giới token tiền kỹ thuật số.

Token là gì và chúng được phát hành như thế nào?

Thị trường tiền điện tử có thể được chia làm hai nửa, gồm các đồng coin và đồng token. Coin là những đồng tiền điện tử có Blockchain của riêng mình, tiêu biểu nhất phải kể đến Bitcoin (BTC) và Ethereum (ETH). Token, ngược lại, phải sống nhờ trên một Blockchain có sẵn của kẻ khác, nhưng lại đại diện cho một công dụng hay loại tài sản của bản thân.
Token là bộ phận thiết yếu của các đợt phát hành tiền điện tử lần đầu (ICO): thông thường, một starup sẽ đăng tải whitepaper mô tả ứng dụng phân quyền (DApp) của mình, tổ chức các vòng gọi vốn, tiếp nhận các khoản đầu tư dưới dạng tiền điện tử và rồi trả lại cho nhà đầu tư token để đại diện cho số tiền đã đóng góp vào.
Hiện tại, đa phần các token có mặt trên thị trường tiền điện tử đều được xây dựng trên mạng lưới Ethereum, chiếm đến 83% thị phần token, theo dữ liệu từ ICOWatchList.Thế nào là coin, thế nào là token?

ERC-20: Tiêu chuẩn tối thượng dành cho token

• Xem thêm: Lí giải về token ERC-20

Giao thức phổ biến nhất lúc này để tạo lập token trên Blockchain Ethereum chính là ERC-20, vốn còn được mệnh danh là “Chúa tể của DApps”. ERC là viết tắt của từ “Ethereum Request for Comments” (Yêu cầu xin bình luận từ Ethereum), còn con số 20 là số được gán cho yêu cầu này. ERC-20 được tải lên GitHub lần đầu vào tháng 11/2015 bởi nhà phát triển Ethereum Project là Fabian Vogelsteller.
Về cơ bản, ERC-20 liệt kê một số nguyên tắc chung mà mọi token ETH phải tuân thủ, đem lại cho nhà phát triển khả năng lập trình cách token mới tạo nên hoạt động như thế nào trong hệ sinh thái, ví dụ như là tổng số token sẽ được phát hành.
ERC-20 đã trở nên cực kỳ phổ biến nhờ nguyên tắc sử dụng thân thiện với người dùng cộng với kết cấu đơn giản, không yêu cầu trình độ kỹ thuật cao. Hiện tại, bạn chỉ cần lên YouTube là dư sức tìm được đủ loại các video hướng dẫn ‘Cách tạo ra một đồng tiền điện tử chỉ trong X phút’, song có thể thấy đa phần chúng đều khuyên là nên thực hiện bằng ERC-20. Cơ bản, bạn chỉ cần copy rồi paste lại một template từ GitHub, chọn số lượng token muốn phát hành, đặt tên và biểu tượng, chi ra ít gas và ETH trả phí và thế là thêm một token mới ra đời.
Tính đến thời điểm bây giờ, tổng số token ERC-20 được tạo nên đã vượt ngưỡng 110.000, theo thống kê từ Etherscan. Những ví dụ nổi bật nhất phải kể đến đó là EOS và TRON (TRX) – hiện đang lần lượt là những đồng coin có vốn hoá lớn thứ 5 và 12 trên thế giới. Tuy đa phần các token ERC-20 vẫn chưa được ghi nhận có nhiều công dụng thực tiễn và tình trạng pháp lý cũng chưa rõ ràng, thế nhưng một vài cái tên như là Basic Attention Token (BAT) và 0x (ZRX) vẫn được cân nhắc niêm yết bởi những sàn giao dịch được pháp luật thừa nhận như Coinbase của Mỹ.
Dù bản thân Ethereum thì đã được công nhận “không phải là chứng khoán” bởi Uỷ ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC), song ERC-20 thì vẫn chưa bị loại khỏi diện này, bởi điều ấy phụ thuộc vào công dụng cụ thể cũng như các chúng được quảng bá và chào bán đến nhà đầu tư. Mặc dù là một phần của hệ sinh thái Ethereum, nhưng thành thật mà nói thì việc mua token cũng chẳng khác gì sở hữu cổ phần khi đầu tư vào một startup mới nổi cả.
Chưa hết, ERC-20 còn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cơn sốt ICO hồi năm 2017. Ngay sau khi giao thức ấy được biết đến rộng rãi, số lượng các startup hoạt động trong mảng ICO cũng tăng đột phá. Trước đó thì ngành công nghiệp tiền số không có một tiêu chuẩn lập trình kỹ thuật thống nhất nào: mỗi đồng coin tự nó là một biến thể độc nhất vô nhị, và do đó, hoạt động tương tác với sàn, ví điện tử và các ứng dụng khác gặp rất nhiều cản trợ. Để đảm bảo tương thích, phần mềm của token phải thường xuyên được nâng cấp.

Khiếm khuyết của ERC-20

Tuy nhiên, ERC-20 – với tư cách là phiên bản giao thức Ethereum đầu tiên được cộng đồng đón nhận rộng rãi – cũng không thể tránh khỏi một số trục trặc và thiếu sót theo thời gian.
Chắc chắn không thể không đề cập đến lỗ hổng ‘batchOverflow’. Giải thích nôm na thì khi người dùng vô tình gửi token ERC-20 (thay vì ETH) đến một địa chỉ thuộc về một hợp đồng thông minh thì số tiền ấy sẽ bị giam vĩnh viễn trong hợp đồng đó. Đã có khoảng 3 triệu USD tiền điện tử đã bị thất thoát do lỗi này và đến hiện tại, các nhà phát triển ERC-20 vẫn tiếp tục giữ nguyên quan điểm rằng đây là “sai sót người dùng”, chứ không phải bug của hệ thống”.
Vấn đề trên đã để lại hậu quả cực kì nghiêm trọng đối với token ERC-20. Vào tháng 04/2018, một số các sàn giao dịch, gồm OKEx, Poloniex, HitBTC và Changelly đã đồng loạt hoãn chức năng rút gửi của toàn bộ các token trên nền tảng Ethereum, lấy lí do lỗi trên.
Cũng chính vì những khiếm khuyết của ERC-20, hàng loạt các giao thức ERC mới đang xếp hàng sẵn để chờ đợi ngày được soán ngôi tiền bối của mình. Trong số đó là ERC-223 (được thiết kế để khắc phục các lỗi của ERC-20), ERC-721 (hỗ trợ các token “vật phẩm sưu tầm”, như là CryptoKitties) và ERC-948 (cho phép hỗ trợ mô hình “đăng ký”). Tuy nhiên, ERC-20 bây giờ đã có thêm một đối thủ mới, nhưng nó lại đến từ một Blockchain hoàn toàn khác.

“Lỗ sâu đục” Wormhole: Câu trả lời của Bitcoin Cash dành cho ERC-20

Kế hoạch được Roger Ver đề cập đơn giản chỉ là thiết lập cơ chế phát hành token ở trên Bitcoin Cash (BCH) và tổ chức nó trên Bitcoin.com. Cần lưu ý là Ver chính là một trong những nhân vật nổi tiếng ủng hộ sự ra đời của Bitcoin Cash – đồng tiền hard fork ra từ Bitcoin hồi tháng 08/2017 với định vị rõ ràng là trở thành một đơn vị tiền tệ toàn cầu. Ver từ trước đến giờ vẫn luôn khẳng định chắc nịch rằng “Bitcoin Cash mới chính là Bitcoin trên đủ loại phương tiện truyền thông, cam đoan là đồng tiền của mình mới theo sát nhất những gì được đề ra trong cáo bạch của Satoshi Nakamoto. Một cái tên máu mặt khác trong cộng đồng BCH là Craig Wright còn mạnh miệng khẳng định “ý tưởng ERC-20 rốt cuộc là một ngõ cụt”, và ông mong đợi “xem nó sẽ cạnh tranh thế nào khi xuất hiện Wormhole”.
Wormhole là một nâng cấp giao thức smart-contract dành cho Blockchain Bitcoin Cash, đề xuất lên bởi một nhà phát triển nười Trung Quốc tên Jiazhi Jiang. Whitepaper của nó – tới thời điểm hiện tại thì mới chỉ có bản dịch tiếng Trung – được trình lên mới hồi tháng 7. Cải tiến này còn nhận được sự thúc đẩy của nhà sản xuất thiết bị đào tiền Bitmain, với CEO Jihan Wu của họ được biết cũng là một người ủng hộ Bitcoin Cash nòng nhiệt. Về bản chất, giao thức Wormhole cho phép người dùng cái đặt tính năng smart contract – tương tự như ERC-20 trên mạng lưới Ethereum – mà không cần thay đổi quy luật đồng thuận của Blockchain Bitcoin Cash. Để làm được điều này, nó sử dụng mã OP_RETURN dựa trên lớp giao thức Omni.
Nó hiện cũng sử dụng một token nội bộ tên Wormhole Cash (WCH). Những token này đóng vai trò cấp nguồn cho smart contract trên Blockchain Bitcoin Cash và cần được sử dụng cho các hoạt động như tạo lập và niêm yết một ICO. WCH được phân bổ dựa trên cơ chế Proof-of-Burn (bằng chứng đốt tiền) – để có thể nhận WCH, người dùng được yêu cầu phải gửi 1 BCH đến địa chỉ đốt. Tại thời điểm bài viết được thực hiện, đã có hơn 2.300 BCH (trị giá hơn 1,2 triệu USD) đã bị thiêu huỷ theo cách này. WCH bên cạnh đó cũng đã được công nhận bởi sàn giao dịch CoinEx, nền tảng mà đã niêm yết đồng token mới kia bắt đầu từ ngày 01/08.

Động cơ chính trị đằng sau Wormhole

Hành động ca ngợi một token phát hành trên cơ sở Blockchain Bitcoin Cash và chuyển nó đến Bitcoin.com được cho là một nước đi logic đối với Roger Ver. Hồi đầu tháng 8, nhà phát triển Gabriel Cardona, người mà đã xây dựng phần mềm phát triển BCH mã nguồn mở BCH tên Bitbox, đã đăng tải sổ tay hướng dẫn Wormhole trên Bitcoin.com. Tài liệu ấy diễn giải chi tiết cách người dùng có thể sử dụng các công cụ có sẵn trên Bitcoin.com để tạo lập và triển khai ICO bằng Wormhole.
Có tổng cộng 3 loại token, cụ thể là token với tổng cung cố định (tổng cung được lập trình sẵn từ trước), token với tổng cung linh động (tổng cung token được kiểm soát nhờ cơ chế cấp phát/thu hồi) và token dành cho chào bán công chúng/ICO (token được bán để thu lại về WCH trong ICO).
Cùng lúc ấy, đối với Bitmain, ra sức củng cố hệ sinh thái BCH có lẽ là một lựa chọn mang tính bắt buộc hơn. Trước lần IPO lịch sử, “ông kẹ” làng đào tiền được cho là đã chuyển phần lớn kho Bitcoin của mình sang dạng Bitcoin Cash, bất chấp đồng tiền này đã suy sụp giá trị đáng kể từ đầu năm 2018 cho đến nay.

• Chi tiết: Bitmain “bán lấy bán để” Bitcoin rồi dồn tiền mua Bitcoin Cash, giờ đang sở hữu 5% tổng cung BCH toàn cầu

Dù sớm hay muộn, ERC-20 vẫn sẽ bị thách thức vị thế

Vẫn còn quá sớm để có thể nói trước liệu Wormhole sẽ có thể vượt mặt ông hoàng ERC-20 của hiện tại. Tuy lúc này WCH vẫn chưa để lộ những lỗ hổng rõ ràng như là batchOverflow, song những thiếu sót thì chắc chắn chẳng thiếu gì trong một lĩnh vực còn mới mẻ như là tiền điện tử.
Mặc dù vậy, dù còn là một khái niệm khá mới, nhưng Wormhole lại nhận được nhiều ủng hộ hơn là một giao thức Ethereum khác từng được kỳ vọng sẽ là “kẻ sát vương” ERC-20 – đó chính là tiêu chuẩn ERC-223, vốn từng được giới thiệu hồi đầu năm 2017 mà mãi đến nay vẫn chưa được đón nhận rộng rãi. Tuy cả hai vẫn chưa nhận được sự hỗ trợ nồng nhiệt từ các ví mềm và cứng, song Wormhole lại có giao diện người dùng thân thiện hơn, khiến nó dễ để người dùng thử nghiệm với các token trên nền tảng Bitcoin Cash hơn. Cùng lúc đó, khi ERC-223 ngày càng bị bỏ lại đằng sau, một giao thức ETH đầy tiềm năng mới lại xuất hiện, mang tên ERC-777.

Theo CoinTelegraph