Trong vụ việc lần này, điều mà ai cũng thấy đó là UST de-peg, LUNA về mặt đất và Bitcoin cũng đang cần hồi sức. Tuy nhiên, hôm nay hãy cùng đào sâu một vài chi tiết thâm cung bí sử đằng sau vụ việc lần này, để xem lỗi tại ai và vì đâu nên nỗi nhé!
Bối cảnh
Để có vụ nổ lần này, hãy cùng tìm hiểu kho xăng nằm ở đâu nhé! Anh em nào quan tâm đến mô hình hoạt động của LUNA-UST thì có thể bấm vào bài viết dưới đây để đọc qua trước nhé!
> Xem thêm: 5 câu hỏi về Terra (LUNA) và stablecoin UST mà chính tác giả cũng cần lời giải đáp
Như vậy, có thể thấy, từ đầu thì setup của Luna – UST đã là một kho xăng lớn, với lỗ hổng từ nhiều phía. Tuy nhiên, sở dĩ kho xăng này chưa phát nổ, đó là vì các đơn vị backer lẫn Luna đã phòng ngự khá chắc. Bước đi thành lập “Liên minh 4pool” nếu thành công, hoàn toàn có thể tạo nên một bể thanh khoản đủ dày để Luna “an cư lạc nghiệp”.
Quân domino đầu tiên đổ
Vậy, đâu là quân domino đầu tiên trong vụ việc lần này. Hãy trở về thời điểm Do Kwon rút 150 triệu USD thanh khoản từ pool 3Pool-UST. Mục đích của động thái này là để có đủ thanh khoản chuẩn bị cho một thời kì mới là 4pool. Nhưng chính lúc này, UST bị hở sườn và bị tấn công.
Lúc này, 85 triệu UST được xả vào pool 3Pool-UST. Và với lớp áo giáp mỏng vì thanh khoản vừa bị rút, UST nhanh chóng depeg ở pool này.
Nước đi tiếp theo từ phía UST, đó là rút tiếp 100 triệu từ pool 3Pool-UST, để cân bằng lại tỷ giá.
Đoạn này hiểu nôm na là lượng UST đang nhiều -> tỷ giá UST sẽ thấp -> LFG phải rút UST ra khỏi pool để giảm số lượng token -> giúp tỷ giá ổn định trở lại. Tuy nhiên, đánh đổi với bước đi này, đó là thanh khoản ở trong pool sẽ càng thêm mỏng, từ đó khiến việc depeg dễ dàng hơn nếu có một số tiền lớn được xả vào pool.
Sự lây lan kì lạ
Có thể nói, Luna đã không hay, mà còn không may khi bị “ra đòn” vào đúng thời điểm MicroStrategy…mua thêm Bitcoin. Giá Bitcoin nhanh chóng giảm, kéo theo đà giảm chung của toàn thị trường, đồng thời chính thức đưa Luna vào death spiral (vòng xoáy tử thần).
Thông tin tiêu cực xuất hiện liên tục, cùng với việc UST không thể hồi về peg dù mức chênh lệch ở thời điểm đó chỉ là 2%. Các chuỗi thông tin tiêu cực có thể kể đến:
- Các vị thế LUNA bị thanh lý trên Anchor.
- Dòng tiền rút khỏi Anchor vì lo ngại rủi ro từ UST.
- UST tiếp tục depeg sâu hơn về vùng 0.7x-0.8x.
- Binance khoá nạp rút LUNA.
- UST được đề cập trong cuộc họp của giới chức quản lý.
Những nỗ lực muộn màng
Có thể nói, LFG và backer đã có những giải pháp hết sức nỗ lực để lật ngược tình thế.
LFG và các đối tác (đặc biệt là Jump Cypto) nhanh chóng bơm thêm khoảng 280 triệu USD thanh khoản vào pool 3Pool-UST (điều đáng lẽ ra họ nên làm từ đầu và mình sẽ giải thích kỹ hơn trong phần sau).
Carefully watching pool to get a state of the battle. Sitting at ~$285mn of 3CRV after Jump deposits another $30mn of Tether. Whales turn. pic.twitter.com/qdzJZvKJ0f
— Jack (@YoniJMel) May 7, 2022
Bước đi trích 1,5 tỷ USD ra để cân bằng thị trường, hoá ra lại làm lộ ra thêm điểm yếu để đối thủ tấn công.
>> Xem thêm: Luna Foundation Guard “cho vay” 750 triệu USD Bitcoin để bảo vệ giá UST
Cuối cùng là dòng thông báo trấn an đến từ nhà sáng lập Terra là Do Kwon.
Tuy nhiên, UST thì không thể hồi về peg, một phần vì giới hạn spread. Hiểu nôm na là nếu bạn thực hiện thao tác mint-burn để arbitrage, sẽ có một mức chênh lệch về số tiền nhận về sau cuối. Điều này vô tình tạo nên rào cản trong thao tác mua UST để redeem lại LUNA của các arbitrager, khiến áp lực mua vào UST không đủ mạnh.
Những thứ có thể “đã được làm tốt hơn”
Mình tin rằng khi mọi thứ đã vỡ lẽ mà ngồi nói đi nói lại thì nó không hợp lý với nhiều người. Tuy nhiên, phần dưới đây là góc nhìn cá nhân của mình, không có ý chỉ trích với chính Luna Foundations hay đặc biệt là Do Kwon. Respect the builders!
Tất cả nội dung trong bài đều với mục đích thông tin và mang lại cho anh em những góc nhìn về sự cố lần này.
Còn bây giờ thì hãy điểm lại những điều mà Terra đáng lẽ đã làm tốt hơn.
Đầu tiên, đó chính là việc mở rộng cung UST với tốc độ quá nhanh, không có xu hướng chậm lại, dù cho thị trường đã có những thông tin xấu sau động thái của FED.
Việc vốn hoá thị trường LUNA giảm về mức xấp xỉ 30 tỷ USD là báo động đỏ vì nó rất sát con số 18 tỷ USD vốn hóa của UST. Hiểu nôm na, nếu có biến động xảy ra, người dùng rất khó dùng UST để redeem ngược lại LUNA.
Thứ hai, việc rút thanh khoản UST quá vội vàng vào lúc thị trường đang biến động khiến Terra phải trả giá đắt. Việc cung cấp 280 triệu USD thanh khoản của TLF và các đối tác đáng lẽ là không cần thiết nếu họ cẩn trọng hơn ở bước đầu tiên.
Thay vì rút trực tiếp thanh khoản và nôn nóng tấn công, bành trướng sức ảnh hưởng của 4pool, Terra có thể chọn một giải pháp “nhượng bộ” hơn là dùng USDC, USDT hay DAI để thả vào pool, từ đó swap rút dần UST ra mà không ảnh hưởng đến độ dày thanh khoản trong pool. Bù lại, nước đi này sẽ tốn thời gian cũng như chi phí để thực hiện, nhưng sẽ giảm thiểu được việc hở sườn như đã đề cập ở trên.
Lí giải cho bước đi này, cá nhân mình nghĩ có thể do Do Kwon gặp phải áp lực lớn khi phải nhanh chóng triển khai thành công 4pool để làm bệ phóng tin tức tích cực cho Luna.
Tất nhiên, sau khi bị xả 80 triệu USD khiến tỷ giá bị depeg nhẹ, Luna chính thức rơi vào thế bị động và những phản kháng sau đó lại càng để lộ ra những lỗ hổng. Và sai lầm thứ ba là hệ quả của chính bước đi này.
Điều thứ ba là động thái trích (hay theo công bố của Luna là “cho vay”) 1,5 tỷ USD dưới dạng (750 triệu USD là BTC và 750 triệu USD là UST) cho bên thứ ba để làm thị trường và cân bằng tỷ giá.
Bước đi này hiểu nôm na là tạo ra 2 bàn cân, một bên là BTC, một bên là UST, nếu giá UST depeg, thì bán BTC ra để mua UST. Ngược lại, nếu UST trở lại, thì dùng UST để mua ngược lại BTC.
Tuy nhiên, đây chính là điểm yếu mà kẻ tấn công muốn nhìn thấy. Và họ chọn tấn công vào bên yếu hơn, chính là UST. Giá UST depeg khiến BTC phải bị bán ra thị trường để cứu peg. Và một khi BTC sập, thì toàn thị trường bị kéo theo, kéo LUNA chìm sâu vào death spiral.
Tạm kết
Như đã nói ở trên, mình tôn trọng các builder trong thị trường. Do Kwon không phải là không có những cải tiến đáng chú ý, điển hình như liên minh 4pool. Nhưng vấn đề của Terra là cấu trúc khá “đi trên dây” và để hở sườn cho đối thủ tấn công. Nếu UST thành công, có thể những gì chúng ta thấy trên Twitter đã hoàn toàn khác. Và cũng chưa thể kết luận là UST đã hoàn toàn thất bại.
Bài viết hôm nay chỉ có thế và nếu như có những đóng góp tích cực gì, anh em có thể bình luận ở phía dưới.
Coin68 tổng hợp
Có thể bạn quan tâm:
