Lần đầu sử dụng địa chỉ Bitcoin (Bitcoin address) có thể là một trải nghiệm vô cùng thú vị, song cùng lúc ấy cũng “hack não” không kém. Vậy nó có phải là một dạng ví? Một dạng tài khoản? Hay chỉ là username (tên đăng nhập người dùng)? À ừm thì chẳng có đáp án nào là đúng cả.
- Whitepaper của Bitcoin chính là “chiếc Model T” của lĩnh vực thanh toán
- Blockstream chính thức ra mắt sidechain “Liquid Network” dành cho Bitcoin
Khái niệm về địa chỉ Bitcoin thì không có gì phức tạp cả, nhưng lại hơi “lạ kì” một chút. Sau đây hãy cùng Coin68 tìm hiểu bản chất của tính năng này để xem thử chuyện gì sẽ thực sự xảy ra khi bạn tương tác với một địa chỉ Bitcoin.
Gợi ý: Địa chỉ được lập nên để chuyển tiền, chứ không để trữ tiền. Bạn không thể chứa Bitcoin trong một địa chỉ được!
Địa chỉ Bitcoin là một “địa điểm”
Trước tiên, cần hiểu là địa chỉ Bitcoin là một chuỗi các kí tự và chữ số mà đại diện cho một “địa điểm” trên mạng lưới Bitcoin.
Hiện tại đang có 3 định dạng địa chỉ Bitcoin phổ biến nhất, cụ thể là như sau:
1. Định dạng P2PKH, bắt đầu bằng chữ số ‘1’. Ví dụ: 1BvBMSEYstWetqTFn5Au4m4GFg7xJaNVN2
2. Định dạng P2SH, bắt đầu bằng chữ số ‘3’. Ví dụ: 3J98t1WpEZ73CNmQviecrnyiWrnqRhWNLy
3. Định dạng Bech32, bắt đầu bằng ‘bc1’. Ví dụ: bc1qar0srrr7xfkvy5l643lydnw9re59gtzzwf5mdq
Tuy nhiên, tất cả đều thực hiện một chức năng duy nhất: xác định địa điểm Bitcoin cần phải được gửi đến.
Địa chỉ Bitcoin chỉ phát huy công dụng của mình khi nhận Bitcoin. Khác với các địa chỉ ngoài đời thật, địa chỉ Bitcoin vốn dĩ chỉ nên sử dụng một lần. Ý tưởng ban đầu là để đối với mỗi một giao dịch Bitcoin, người nhận sẽ có quyền tạo ra một địa chỉ độc nhất vô nhị, dùng được một lần và cung cấp nó đến người gửi.
Sẽ dễ hiểu hơn nếu ta mường tượng địa chỉ chỉ là một cách để định hướng Bitcoin đến chỗ nó cần đến trong một giao dịch, thay vì là nơi trữ nó. Hãy cùng phân tích ví dụ sau.
Bạn muốn gửi một ít Bitcoin đến cho Matt, người mà có cài đặt một ứng dụng ví tiền Bitcoin (wallet) uy tín trên điện thoại di động của mình. Anh ấy yêu cầu bạn chuyển tiền qua vì trước đó bạn có nợ anh ấy.
Matt sau đó sử dụng ứng dụng ví của mình để tạo nên một địa chỉ Bitcoin mới và độc nhất. Chức năng này hiện đã được thiết lập trên hầu hết những ứng dụng ví tiền điện tử tốt. Hãy nhớ là, cái địa chỉ ấy chỉ được dùng cho lần giao dịch này thôi, tức chẳng khác gì “hàng xài một lần”.
Matt sẽ cảm thấy yên tâm khi chia sẻ cái địa chỉ Bitcoin mới được tạo ra, bởi chúng thật sự không hé lộ bất cứ thông tin nhạy cảm nào (miễn là bạn cứ tạo ra một cái địa chỉ mới cho mỗi giao dịch).
Giờ khi tôi đã nhận được địa chỉ Bitcoin mới cứng và dùng một lần của Matt, tôi chỉ cần nhập nó vào ví Bitcoin của riêng mình để chuyển tiền đi. Bạn cần copy paste một cách cẩn thận cái địa chỉ này, vì nếu sai thì giao dịch sẽ không thể nào bị đảo ngược lại đâu đó.
Và thế là xong! Chỉ như vậy, giao dịch của bạn đã được chuyển lên để chờ xác nhận và vòng đời của cái địa chỉ Bitcoin này xem như đã kết thúc.
Không thể gửi lại ngược cho người chuyển
Một khía cạnh đặc biệt của Bitcoin là nó không thật sự theo dõi nơi giao dịch được gửi đi.
Khác với một bức thư thông thường, vốn yêu cầu địa chỉ người gửi và người nhận rõ ràng, giao dịch Bitcoin thì lại không.
Còn trong Bitcoin, thứ sát nhất với “địa chỉ người gửi” chính là cái “địa chỉ người nhận” gần đây nhất mà sử dụng cái địa chỉ đó. Thế nhưng không phải lúc nào cũng tìm về được đúng người.
Cơ chế này được quyết định bởi Satoshi Nakamoto, với mục tiêu bảo vệ tính riêng tư của người dùng Bitcoin bằng cách xoá bỏ khả năng kết nối các giao dịch lại với nhau.
Để có thể hiểu rõ hơn, hãy quay lại với ví dụ ở trên. Một tuần sau khi nhận được giao dịch ban đầu, bạn mới giật mình nhận ra là bạn lỡ chuyển dư Bitcoin mất rồi. Giờ thì Matt mới là người đang nợ tiền bạn.
Nếu Matt cứ nghĩ đơn giản là chỉ cần hoàn trả chỗ Bitcoin dư về lại cho địa chỉ mà đã gửi đến mình, tin chắc rằng đấy vẫn sẽ dẫn đến ví Bitcoin của bạn, thì Matt sẽ lâm vào một giả định nguy hiểm rằng bạn vẫn đang sử dụng địa chỉ đó.
Bạn có thể đã bị mất điện thoại, hoặc bị lấy cắp mất. Khi đó thì địa chỉ Bitcoin gần nhất sẽ không còn thuộc về bạn nữa, mà thay vào đó sẽ là của tên trộm điện thoại.
Đây chính là lí do vì sao cần phải tạo một địa chỉ Bitcoin mới cho mỗi một giao dịch, bởi nó sẽ loại bỏ các giả định nguy hiểm và giữ Bitcoin không bị thất lạc vĩnh viễn, vì giao dịch sẽ là không thể bị đảo ngược.
Tóm lại, để giao dịch Bitcoin có thể được thực hiện một cách an toàn và không cần phải dựa vào những giả định, bạn cần phải lập một địa chỉ Bitcoin mới, độc nhất vô nhị cho mỗi lần – đặc biệt là cho những người nhận thường xuyên!
Theo TheNextWeb
