Vào năm 2021, đã có rất nhiều tin đồn mà API3 đã nghe thấy trong cộng đồng hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung. Cuộc tranh luận về oracle bên thứ nhất và bên thứ ba dường như trở nên rất hấp dẫn đối với một số người nhưng lại hoàn toàn khó hiểu đối với những người khác.
Oracle blockchain sẽ lấy dữ liệu từ các API Web. Đối với oracle bên thứ nhất, họ “tự cung tự cấp” API (nguồn dữ liệu) và xuất bản dữ liệu trực tiếp lên blockchain. Trong khi oracle bên thứ ba lại cần hợp tác với bên trung gian chuyên cung cấp API Web thì mới vận hành được. Oracle của bên thứ ba gọi API để lấy dữ liệu và sau đó xuất bản chúng lên blockchain.
Lợi ích là vậy, nhưng tại sao Oracle của bên thứ ba hiện vẫn đang thống trị mảng Oracle?
Về mặt trực quan, những lợi ích của oracle bên thứ nhất vẫn thường hay được ca tụng lâu nay. Nếu nhà cung cấp API xuất bản dữ liệu trực tiếp lên chuỗi mà không cần bất cứ bên trung gian nào thì chúng ta có thể yên tâm hơn vì chúng hoàn toàn đáng tin cậy. Nhà cung cấp API đóng vai trò rất quan trọng trước khi dữ liệu được xuất lên blockchain bất biến, chúng ta vẫn thường nghe câu “bút sa gà chết” là vậy.
Tuy nhiên, hiện tại, mảng oracle đang bị thống trị bởi các oracle của bên thứ ba. Khoảng một năm trước, Burak đã đặt ra câu hỏi “Các oracle của bên thứ nhất đang ở đâu?” cùng với danh sách các chướng ngại vật đáng sợ giải thích tại sao vẫn chưa nhìn thấy chúng. Xem thêm bài viết đó tại đây để biết chi tiết nhưng tóm lại, các nhà cung cấp API đã không chọn chạy phần mềm oracle của riêng họ vì:
Phần mềm node oracle hiện tại:
- Hoạt động không ổn định
- Không thể tự phục hồi
- Đề xuất cấu hình mơ hồ
- Yêu cầu phần mềm phụ trợ
Các nhà cung cấp API truyền thống không muốn:
- Được thanh toán bằng tiền điện tử
- Chi trả chi phí bằng tiền điện tử
- Staking tiền điện tử
Vì những lý do này, cho đến nay, các nhà cung cấp API đã chọn không chạy oracle bên thứ nhất của riêng họ. Tuy nhiên, hiện tại có một nhu cầu rất lớn về dữ liệu ngoài chuỗi trên Web3, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi). Do đó, đã có một cơ hội rất sinh lợi cho các bên thứ ba để chạy các node oracle và đóng vai trò là người trung gian giữa các nhà cung cấp API và các blockchain.
Tóm lại, các oracle của bên thứ ba hiện vẫn đang chiếm ưu thế vì việc các nhà cung cấp API chạy oracle của bên thứ nhất là quá khó khăn, tốn kém và rủi ro.
Ván bài dường như đang thay đổi
Thoạt nhìn chúng ta sẽ tưởng như chuyển động rất chậm chạp, tuy nhiên trong một năm qua đã có nhiều điều đáng kinh ngạc. API3 đã dành năm 2021 để xây dựng Airnode, phần mềm oracle để giải quyết và loại bỏ tất cả các lý do trên. Sự phát triển này đã góp phần thay đổi cục diện trò chơi oracle.
Với Airnode, các nhà cung cấp API sẽ không còn bất cứ lý do chính đáng nào khác để không chạy phần mềm oracle của riêng họ. Cuối cùng, chúng ta có thể nhận ra những lợi ích rõ ràng từ oracle của bên thứ nhất, cắt giảm những bên trung gian thứ ba, tăng hiệu quả và giảm rủi ro cho dữ liệu.
Tính phân quyền và minh bạch
Nguyên lý cốt lõi của Web3 là tính phân quyền. Để tránh bị một cá nhân tấn công hoặc thao túng, các hợp đồng thông minh đã được thiết kế dựa trên sự phân quyền và cơ chế đồng thuận bảo mật. Chúng ta thường không tin tưởng vào các node riêng lẻ nhưng sẽ có xu hướng dễ dàng đặt niềm tin vào toàn hệ thống mạng lưới phi tập trung hơn.
Một nguyên lý cốt lõi khác của Web3 là tính minh bạch. Các node phải minh bạch. Tính minh bạch có thể được nhìn thấy từ cấp độ mã nguồn – Web3 là mã nguồn mở hoàn toàn – cho đến quản trị tổ chức và sự gia tăng của các tổ chức DAO.
Cả phân quyền và minh bạch đều giúp kích hoạt môi trường máy tính đáng tin cậy và không cần sự cho phép của Web3. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải hiểu khi nào áp dụng cho từng khái niệm.
Tính minh bạch cho phép đánh giá và xác minh một cách độc lập điều gì đó từ một cá nhân. Tự sự minh bạch không đảm bảo được sự thật. Một cá nhân có thể nói dối và “minh bạch” dưới dạng cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây hiểu lầm để hỗ trợ cho lời nói dối. Phi tập trung là một cách để giảm nguy cơ nói dối của một cá nhân. Ít có khả năng 3 trong số 4 cá nhân thông đồng và nói dối hơn là một cá nhân nói dối.
Do đó, thật hấp dẫn khi kết luận rằng mọi thứ phải luôn hướng tới mục tiêu phân cấp hơn. Trên thực tế, đó thường là quan điểm của tiền điện tử. Nhưng luôn bị cho rằng ngây thơ và dại dột. Phân quyền là một sự đánh đổi kỹ thuật. Nó có thể có lợi ích, nhưng nó cũng có chi phí. Quyết định khi nào là thích hợp để phân cấp cần phải phân tích chi phí lợi ích. Các lợi ích có phù hợp với chi phí không?
Khi nhà cung cấp API có danh tiếng mạnh mẽ, mạng lưới “phi tập trung” gồm các công cụ bên thứ ba sẽ hy sinh cả tính minh bạch và hiệu quả để đạt được lợi ích phân quyền mà trong nhiều trường hợp lại phản tác dụng..
Cuối cùng thì đây không phải là một cuộc thi. Oracle của bên thứ nhất hoạt động tốt hơn của bên thứ ba về hầu hết khía cạnh mà chúng ta có thể so sánh. Thế hệ tiếp theo của oracle blockchain là của bên thứ nhất.
Tham gia Cộng đồng API3 để không bỏ lỡ bất kì tin tức quan trọng nào: Kênh Việt Nam | Kênh nước ngoài
Có thể bạn quan tâm:
- API3 kết nối NEAR và Aurora với hơn 180 nhà cung cấp dữ liệu Web2
- Báo cáo công nghệ từ đội ngũ kỹ thuật cốt lõi API3
Lưu ý: Đây là nội dung được tài trợ, Coin68 không trực tiếp ủng hộ bất cứ thông tin gì từ bài viết trên và không đảm bảo tính trung thực của bài viết. Bạn đọc nên tự tiến hành nghiên cứu trước khi đưa ra các quyết định có ảnh hưởng đến bản thân hay doanh nghiệp của mình và sẵn sàng chịu trách nhiệm cho những lựa chọn của bản thân. Bài viết trên không nên được xem như là một lời khuyên đầu tư.
