Smart Contract là gì?
Smart Contract (Hợp đồng thông minh) có thể được định nghĩa là một giao thức giao dịch được máy tính hóa tự động thực hiện các điều khoản của hợp đồng khi các điều kiện nhất định được đáp ứng. Được lưu trữ trong một blockchain như Ethereum, các hợp đồng thông minh cho phép hợp đồng được thực hiện mà không cần người trung gian hoặc sự can thiệp của con người, giảm thiểu thiệt hại do gian lận, chi phí trọng tài và thực thi cũng như các trường hợp ngoại lệ và ngẫu nhiên.
Các hợp đồng này tự thực hiện khi tất cả các điều khoản trong hợp đồng được đáp ứng. Vì vậy, ví dụ: nếu bạn lập một hợp đồng thông minh để cho thuê căn hộ của mình với hai điều kiện là trả tiền thuê và thời gian bàn giao chìa khóa (giả sử là chìa khóa kỹ thuật số). Ngay sau khi bên thuê thanh toán số tiền đến hạn – hợp đồng sẽ đảm bảo chìa khóa nhà sẽ được chuyển cho bên thuê. Chủ nhà không thể ngăn cản việc chuyển chìa khóa khi tiền thuê nhà đã được thanh toán – cũng như chìa khóa không được chuyển nhượng trước khi tiền thuê nhà được thanh toán.
Smart Contract hoạt động như thế nào?
Hợp đồng thông minh sẽ hoạt động theo quy trình dưới đây:
- Hai bên tham gia hợp đồng sẽ thống nhất các điều kiện
- Nếu các sự kiện được chỉ định bởi hợp đồng thông minh xảy ra, hợp động thông minh sẽ cho phép hợp đồng được thực hiện mà không cần thông qua bất kỳ bên trung gian nào
Để hiểu hơn về cách hợp đồng thông tin hoạt động, chúng ta có thể liên tưởng hợp đồng thông minh như một máy bán hàng tự động. Máy bán hàng tự động sẽ được lập trình để phân phối sản phẩm khi đáp ứng các điều kiện dưới đây:
Bỏ tiền vào máy + lựa chọn sản phẩm = Sản phẩm được phân phối
Nếu người dùng không nhập đủ tiền hoặc không chọn được sản phẩm, máy bán hàng sẽ không phân phối sản phẩm vì các điều kiện trong lập trình của máy chưa được đáp ứng. Nhưng nếu các điều kiện này được đáp ứng, máy bán hàng sẽ thực hiện hành động xuất xưởng sản phẩm, thực hiện đúng thỏa thuận.
Ưu điểm và nhược điểm của Smart Contract
Mặc dù các hợp đồng thông minh chắc chắn có nhiều lợi thế hơn các hợp đồng truyền thống, nhưng chúng không phải là không có sai sót hoặc rủi ro.
Ưu điểm:
- Hoàn toàn tự động. Hợp đồng được thực hiện tự động sau khi các điều kiện được đáp ứng, không cần sự can thiệp của con người
- Nhanh. Các giao dịch có thể được giải quyết nhanh hơn so với các hợp đồng thông thường do không có trung gian
- Không cần sự tin cậy. Một hệ thống không cần sự tin cậy cho phép một hợp đồng được thực hiện mà không cần sự tin tưởng giữa các bên tham gia. Vì hợp đồng thông minh tự động thực thi khi các điều kiện được đáp ứng, người tham gia có thể ẩn danh và vẫn đảm bảo rằng hợp đồng sẽ được thực hiện
- Minh bạch. Ưu điểm của công nghệ blockchain là bất kỳ ai cũng có thể xem thông tin trên mạng
Nhược điểm:
- Giống như bất kỳ phần mềm máy tính nào, hợp đồng thông minh có thể dễ bị lỗi máy tính hoặc các cuộc tấn công nguy hiểm
- Quy định pháp lý tối thiểu
- Không thể thay đổi các điều khoản của hợp đồng sau khi nó được tạo
Ứng dụng thực tế của hợp đồng thông minh
Khái niệm hợp đồng thông minh có thể được sử dụng để chạy bất kỳ hoạt động theo điều kiện nào. Hợp đồng thông minh loại bỏ sự nhầm lẫn và không chắc chắn từ một thỏa thuận, vì việc thực thi cũng do chương trình đảm nhận. Điều này làm cho khái niệm cơ bản của hợp đồng thông minh có thể áp dụng cho nhiều loại hình kinh doanh và hoạt động. Từ chăm sóc sức khỏe đến dịch vụ tài chính & Fintech, đến quản lý chuỗi cung ứng và thậm chí là quản trị – bất kỳ lĩnh vực nào có thể hoạt động tốt hơn với các hành động tự động, bảo mật cao dựa trên các điều kiện nhất định đều có thể được hưởng lợi rất nhiều từ các hợp đồng thông minh.
Một số ứng dụng hợp đồng thông minh có thể có là:
- Supply Chain – Các công ty logistics cần có thể sử dụng hợp đồng thông minh để cập nhật các nhà cung cấp và hàng tồn kho của họ dựa trên việc giao hàng.
- Bất động sản – Một hợp đồng thông minh giúp các giao dịch bất động sản bớt căng thẳng hơn. Người mua và người bán ký một hợp đồng thông minh sẽ chuyển quyền sở hữu tài sản cho người mua khi nhận được số tiền đã thỏa thuận.
- Bảo hiểm – Các hợp đồng bảo hiểm có thể được thay thế một phần bằng các hợp đồng thông minh. Bảo hiểm y tế có thể được giải ngân thông qua một hợp đồng thông minh khi nhận được xác nhận (Bằng chứng Công việc) của một cuộc phẫu thuật hoặc thủ tục sức khỏe. Bản thân Bằng chứng công việc có thể dựa trên một hệ thống blockchain, trong đó hồ sơ của mọi bệnh nhân được duy trì và các cơ quan chức năng nhất định có chìa khóa để truy cập dữ liệu.
- Nhận dạng cá nhân – Mọi cá nhân đều có thể giữ các bằng chứng nhận dạng của họ ở dạng kỹ thuật số và cấp quyền truy cập cho các cơ quan chức năng nếu cần. Điều này sẽ làm giảm đáng kể sự rắc rối của việc quản lý danh tính và làm cho quá trình KYC đơn giản và an toàn hơn.
Tổng kết
Thông qua bài viết này, Coin68 hy vọng các bạn sẽ nắm được các thông tin cơ bản về hợp động thông minh như hợp động thông minh là gì, ưu và nhược điểm của loại hợp đồng này.
