Mặc dù chỉ phải hứng chịu cuộc tấn công reorg 18 block khiến khoảng 117 giao dịch bị đảo ngược, giá Monero (XMR) vẫn bất ngờ bật tăng hơn 7%.
Giá Monero (XMR) tăng 7% bất chấp bị Qubic tấn công, đảo ngược hơn 117 giao dịch
Ngày 14/09/2025, đồng coin đề cao tính ẩn danh Monero (XMR) đã bị dự án Qubic tấn công, khiến 18 block bị reorg (tái tổ chức) và 117 giao dịch đã xác nhận trước đó bị đảo ngược, làm dấy lên nhiều lo ngại về độ an toàn của blockchain Monero.
Monero (XMR) suffered an 18-block reorganization, as reported by @OrangeFren. Users accepting XMR payments are advised to wait longer than the usual 10 confirmations. SlowMist’s @evilcos warned that ignoring reorg risks could expose the community to potential double-spending…
— Wu Blockchain (@WuBlockchain) September 14, 2025
Toàn cảnh vụ tấn công
- Vụ tấn công reorg diễn ra vào lúc 5:12 sáng UTC ngày 14/09, bắt đầu tại block 3499659 và kéo dài trong 43 phút. Đến block 3499676, chuỗi mới được tạo ra đã thay thế hoàn toàn 18 block trước đó.
- Vụ việc khiến khoảng 117 giao dịch được xác nhận trước đó bị đảo ngược, làm dấy lên lo ngại nghiêm trọng về tính toàn vẹn của blockchain Monero.
- Đây cũng là mức reorg vượt xa cơ chế bảo vệ 10-block lock của Monero vốn được thiết kế để ngăn các cuộc reorg sâu hơn 10 block. Tuy nhiên, cuộc tấn công lại kéo dài tới 18 block, khiến lớp phòng thủ này đã hoàn toàn bị phá vỡ.
- Đứng sau cuộc tấn công là Qubic, một dự án đào coin sử dụng cơ chế Useful Proof-of-Work (uPoW), trả thưởng hậu hĩnh cho các thợ đào Monero để tham gia vào nền kinh tế của dự án này.
- Qubic hiện chiếm hơn 51% hashrate của Monero, tức là sở hữu sức mạnh tính toán vượt trội so với phần còn lại của mạng lưới. Với tỷ lệ này, Qubic hoàn toàn có khả năng tiến hành tấn công 51%, cho phép thay thế các block hợp lệ bằng một block khác.
- Đáng chú ý, đây không phải lần đầu Monero trở thành mục tiêu của Qubic. Vào tháng 08/2025, dự án này từng tiến hành một vụ reorg nhỏ hơn với 6 block, song sự cố ngày 14/09 được xem là nghiêm trọng nhất trong lịch sử Monero cả về quy mô lẫn mức độ nghiêm trọng của vụ việc.
Phản ứng từ các chuyên gia
- Nhà phát triển Monero sech1 cho biết: “Trong 1.440 block gần nhất của Monero, Qubic đã khai thác được 333 block (chiếm khoảng 23% tổng số). Tuy nhiên, trong số các block mà toàn mạng khai thác, có 473 block bị orphan (tức là bị bỏ đi, không nằm trong chuỗi chính), riêng Qubic chiếm tới 140 block trong đó (tương đương 29,6%). Điều này làm cho tỷ lệ orphan toàn mạng tăng lên tới 43,34%, kéo hiệu suất khai thác của Qubic xuống chỉ còn 86,19%."
- Nói cách khác, mặc dù Qubic có sức mạnh tính toán áp đảo và thực hiện nhiều cuộc reorg, nhưng vì chiến lược “selfish mining” (chỉ công bố block có lợi), họ vẫn bị thiệt hại XMR thay vì kiếm thêm. Về bản chất, đây giống như một chiêu trò PR tốn kém hơn là một chiến thuật khai thác XMR.
- KOL Vini Barbosa (@vinibarbosabr) cho biết một số thành viên trong cộng đồng đã tuyên bố ngừng chấp nhận thanh toán bằng XMR cho đến khi vấn đề được xử lý triệt để. Họ kêu gọi các nhà phát triển Monero nhanh chóng tìm giải pháp, đồng thời khuyến nghị những ai còn muốn dùng XMR nên đặt mức xác nhận tối thiểu 20 block để giảm thiểu rủi ro.
- Nhà sáng lập SlowMist, Yu Xian (@evilcos), nhận định rằng nếu cộng đồng Monero không nghiêm túc giải quyết vấn đề tái tổ chức block thì mạng lưới sẽ luôn trong trạng thái nguy hiểm. Điều này không có nghĩa chắc chắn sẽ xảy ra tấn công double-spend trên mạng lưới nhưng chỉ riêng việc có khả năng làm điều đó đã là mối đe dọa lớn.
Những giải pháp được cân nhắc
- Nhà nghiên cứu Rucknium nhận định nhiều khả năng các node của Monero sẽ phải tạm thời áp dụng cơ chế DNS checkpoints, các node sẽ chỉ lấy dữ liệu block từ những máy chủ DNS đáng tin cậy.
- Cách này có thể giúp ngăn chặn tình trạng reorg lặp đi lặp lại, nhưng đồng thời lại làm mất đi một phần tính phi tập trung vốn là cốt lõi của Monero. Tuy nhiên, Monero vốn đã mất đi phần nào tính phi tập trung khi Qubic chiếm hơn 51% hashrate của mạng lưới.
- Cộng đồng Monero trước đây đã thảo luận nhiều hướng đi để phòng ngừa các cuộc tấn công 51%, bao gồm:
-
- Nội địa hóa phần cứng mining, giảm phụ thuộc vào các mining pool lớn.
- Áp dụng merge mining, cho phép XMR được khai thác song song cùng Bitcoin và một số coin khác.
- Áp dụng ChainLocks tương tự như Dash để tăng tính bảo vệ trước reorg.
- Tuy nhiên, đến nay chưa giải pháp nào được triển khai hiệu quả, và Qubic vẫn nắm giữ phần lớn quyền kiểm soát trên mạng lưới.
Giá XMR bật tăng sau cuộc tấn công
- Điều bất ngờ là giá XMR gần như đi ngang trong lúc reorg diễn ra. Token này thậm chí bật tăng từ 287 USD lên hơn 308 USD, ghi nhận mức tăng 5,9% trong 24 giờ qua,
Biến động giá XMR trong 24 giờ qua, ảnh chụp màn hình trên CoinGecko lúc 11:00 AM ngày 15/09/2025
Người dẫn chương trình podcast về crypto là @xenumonero cho rằng Qubic có thể đã cố tình “đỡ giá” XMR để duy trì vị thế, tránh mất niềm tin từ cộng đồng .
Coin68 tổng hợp