Khái niệm DYOR
DYOR là viết tắt của cụm chữ Do Your Own Research. Nó có nghĩa là kỹ năng tự nghiên cứu, trong việc đầu tư thì nghĩa là tìm thông tin về một dự án để nghiên cứu xem có nên đầu tư hay tham gia vào dự án hay không.
Tại sao phải DYOR?
Nếu không có kỹ năng DYOR, bạn sẽ phải đầu tư vào những dự án mà bạn không hiểu rõ hoặc chỉ có thể tin theo những lời thuyết phục của người khác. Điều này là tối kỵ trong việc đầu tư do bạn có thể bị lừa đảo dẫn đến đầu tư thua lỗ, thậm chí là mất trắng. Chính vì vậy kỹ năng DYOR là cần thiết khi đầu tư bất kể thứ gì, từ bất động sản, cổ phiếu cho tới tiền điện tử.
DYOR trong đầu tư Crypto – tiền điện tử
Mặc dù mang ý nghĩa không khác so với khái niệm gốc, nhưng DYOR trong lĩnh vực tiền điện tử thường được dùng như một lời cảnh báo tới các nhà đầu tư để từ chối trách nhiệm. Điều đó nghĩa là khi bạn nhận được lời cảnh báo này, bạn phải tự nghiên cứu kiểm chứng thông tin, chịu trách nhiệm cho mọi quyết định đầu tư của mình.
DYOR như thế nào?
Tìm những nguồn thông tin uy tín kiểm chứng
Nếu dự án mà bạn đang tìm hiểu là một dự án nghiêm túc, thì chắc hẳn ít nhiều sẽ có những tờ báo hay website giới thiệu về dự án đó. Ngoài Coin68 ra thì Coin98 cũng là một website rất uy tín và tổng hợp những kiến thức rất bổ ích về ngành, đây có thể là những nguồn tham khảo tốt dành cho bạn. Ngoài ra thì còn có Coingecko, Coinmarketcap là những website quan trọng để biết được những chỉ số cơ bản của coin mà bạn muốn tìm hiểu.
Còn sâu hơn, các bạn hoàn toàn có thể nghiên cứu thêm về các báo cáo cũng như các nghiên cứu của những website nổi tiếng trong ngành như TheBlock, Messari, Glassnode, Dunes Analytics,… Lưu ý đây là những website tiếng Anh nên các bạn cần phải sử dụng tiếng Anh để tìm hiểu nghiên cứu trên các website này.
Có một cách đơn giản hơn để DYOR trong khi bạn không biết tham khảo nguồn nào là tốt nhất thì có thể tìm kiếm trên Google với cú pháp:
(Tên dự án) + (là gì)
Ví dụ như Solana là gì, EOS là gì, Paxos là gì. Google sẽ hiện ra rất nhiều thông tin cho bạn tham khảo.
Nếu một dự án không có một tờ báo uy tín nào đăng tin mà chỉ có sự “tự biên tự diễn” của chủ dự án trên các kênh truyền thông, thì đó ắt hẳn là một dự án rác không đáng đầu tư.
Đọc Whitepaper
Whitepaper là nội dung cốt lõi của dự án tiền điện tử. Bạn nên rèn luyện thói quen đọc kỹ Whitepaper để hiểu rõ về dự án đó, những dự án rác hoặc lừa đảo thường có Whitepaper sơ sài hoặc ăn cắp từ những dự án nổi tiếng. Nếu bạn đã đọc Whitepaper xong mà thấy dự án chẳng có gì đặc biệt, thì 99% đó là một dự án rác không đáng để đầu tư.
Xem những người khác nói gì trên internet
Một dự án tốt thường có đặc điểm là sẽ có rất nhiều người thảo luận, bất kể là ý kiến đồng thuận hay trái chiều. Nếu bạn thấy một dự án có Whitepaper hoành tráng, nhiều website tung hô dự án đó lên tận mây, nhưng bạn lại chả thấy ai nói gì về nó trên các forum, Reddit, Bitcointalk thì nghi vấn cao đó là một dự án lừa đảo được “Shilling” mà thôi.
Kiểm tra dữ liệu thực tế
Sau khi đã làm hết các bước trên mà không tìm thấy vấn đề gì, vẫn có khả năng đó là một dự án tiền điện tử được thổi phồng quá mức. Bạn có thể mua coin của dự án, sử dụng một vài tính năng của hệ sinh thái đó xem có đúng như những gì quảng cáo không hay dự án đó chỉ là con hổ giấy. Ví dụ như Onecoin, Pi Network, Bitconnect và hàng loạt các dự án với mô hình đa cấp, ponzi tương tự là những dự án được thổi phồng lên rất nhiều nhưng bản chất bên trong rỗng ruột hoàn toàn. Bạn sẽ mất trắng khi tham gia vào những dự án như thế.
Còn nếu các bạn có kinh nghiệm về code thì có thể kiểm tra github của dự án xem có được cập nhật liên tục hay không. Vì một dự án nghiêm túc thì đội ngũ sẽ luôn luôn hoạt động và cập nhật code cho dù thị trường có ra sao đi nữa.
So sánh với các dự án khác cùng loại
Trừ một số ít dự án đi đầu về một mảng chưa ai làm, đa số các dự án Blockchain đều có các dự án cùng loại để bạn tham khảo. Bạn có thể so sánh dự án mà bạn DYOR với các dự án cùng loại để xem nó có những ưu điểm, khuyết điểm nào, cộng đồng hay quy mô ra sao để ước định giá trị của dự án đó. Hãy ví dụ như bây giờ đã có quá nhiều dự án tiền điện tử dùng thuật toán POW, POS, một dự án chỉ dùng thuật toán trên mà không có bất kỳ cải tiến nào đáng kể thì không đáng để đầu tư.
Tổng kết
Lĩnh vực tiền điện tử là nơi đầu tư có tỷ lệ lợi nhuận cực kỳ lớn nhưng đồng thời cũng có rất nhiều rủi ro với vô số hacker hay kẻ lừa đảo. Chính vì vậy tự trang bị cho mình kỹ năng DYOR là cực kỳ quan trọng để có thể tồn tại và quan trọng hơn hết là phải tin tưởng vào bản thân của mình chứ không đặt niềm tin vào một ai khác cả. Coin68 xin được đồng hành cùng với bạn để cung cấp những thông tin chuẩn xác giúp bạn đưa ra những quyết định đầu tư tốt nhất. Chúc các bạn thành công!
