Hôm 12/06 vừa rồi, Vitalik Buterin, nhà sáng lập của Ethereum, đã bày tỏ thắc mắc của mình về thuật ngữ “metaverse” và cho rằng dường như từ ngữ này đang được sử dụng một cách thiếu chuẩn mực và đồng nhất khi tất cả mọi người đều có thể tuyên bố mình đang xây dựng một “metaverse” nếu như nó là một môi trường “ảo” và “khổng lồ”.
Để đáp trả lại những hoài nghi này, tài khoản @punk6529, đồng sáng lập của một trong những dự án metaverse lớn nhất hiện nay là Open Metaverse, đã đăng đàn một chuỗi thread dài trên Twitter để giải thích mối liên quan giữa tiền mã hóa, NFT và metaverse. Tóm gọn lại thì, đối với 6529, NFT nói riêng hay blockchain nói chung cần thiết cho metaverse bởi nhờ vậy, con người mới có toàn bộ quyền sở hữu đối với danh tính và thông tin cá nhân của mình.
1/ On Why The Metaverse Needs Crypto
And, specifically, why the metaverse needs NFTs.
The tl;dr is that it is critically important that the ownership layer of the metaverse ends up on public blockchains not in private databases.
Read on for why.
— 6529 (@punk6529) June 12, 2022
Vậy thì rốt cuộc là, vì sao metaverse vẫn cần tới blockchain và tiền mã hóa?
Vì sao chúng ta lại cần tới metaverse khi nó đắt đỏ và tốn kém đến vậy?
Tất nhiên, không có metaverse thì cũng chẳng sao cả, chúng ta vẫn có thể sống ổn, nếu vài năm nữa không xuất hiện thêm một đại dịch chết chóc nào nữa và khuynh đảo thế giới 5 năm liền.
COVID-19 đã nhấn mạnh tầm quan trọng của kĩ thuật số và đặc biệt là các nền tảng giao tiếp online. Nhưng làm việc online cũng rất dễ dẫn đến tình trạng chán nản và uể oải, hay nhiều người còn gọi đây là hội chứng “Zoom Fatigue”. Nguyên nhân là bởi vì nhận thức về vai trò/chức năng của chúng ta khi làm việc online bị thay đổi. Thông thường, chúng ta nhận diện vai trò của mình thông qua địa điểm và không gian xung quanh mình. Chúng ta xem bản thân là người làm công ăn lương khi đến văn phòng, xem mình là học sinh khi đến trường lớp, xem mình là một vị khán giả hạnh phúc khi được chìm ngập trong tiếng hò reo của những vị khách khác trong hội trường của một buổi biểu diễn ca nhạc. Ký ức sâu thẳm trong chúng ta đã hình thành những trải nghiệm về không gian gắn với từng loại vai trò mà mình phải hoàn thiện trong cuộc sống. Nhưng khi mọi thứ chỉ gói gọn trong một cái màn hình vi tính – mà đó chẳng phải là một không gian, địa điểm nào hết, thì chúng ta sẽ khó có được một trải nghiệm làm việc, học tập, hay vui chơi một cách trọn vẹn, và từ đó dễ trở nên chán chường với mọi thứ xung quanh.
Đó là lý do mà chúng ta cần tới metaverse, bởi nó xuất hiện như một bước tiến cần thiết để rút gọn khoảng cách địa lý giữa người với người mà không tạo ra thêm những rào cản nào khác về mặt cảm xúc hay trải nghiệm – những điểm nghẽn mà các mạng xã hội hay các công cụ giao tiếp trực tuyến vẫn chưa hoàn toàn giải quyết được.
Cũng cần nói thêm rằng, metaverse là một khái niệm mang tính rộng mở hơn so với thế giới ảo – virtual world, theo a16z. Metaverse nên là một nơi mà con người có thể tương tác với nhau theo một cách phi trực tuyến và mang nhiều sự tự chủ và minh bạch hơn, đặc biệt là trong cách mà con người quản lý dữ liệu, danh tính và tài sản của mình.
Ứng dụng của blockchain đối với metaverse không chỉ là NFT
6529 có lý do để nói rằng quyền riêng tư và tính bảo mật của dữ liệu không nên nằm trong một bộ máy tập trung, bởi vì nếu như danh tính của chúng ta tồn tại trong hai thế giới song song nhưng trong một bên thế giới danh tính ấy lại bị mất đi vì ai đó chịu trách nhiệm quản lý hệ thống dữ liệu tập trung này đã “lỡ tay” xóa đi thông tin ấy thì cũng giống như chúng ta không còn tồn tại nữa vậy.
Có một ví dụ cụ thể hơn cho vai trò của NFTs nói riêng và blockchain nói chung trong việc quản lý dữ liệu ở thế giới số. Theo tờ Wall Street Journal, người dân ở Trung Quốc Đại lục đang dần sử dụng NFT nhiều hơn để lẩn tránh tình trạng kiểm duyệt bởi các nhà chức trách. Một video dài 6 phút thu âm lại những đoạn hội thoại kêu cứu của người dân Thượng Hải khỏi tình trạng phong tỏa nghiêm ngặt tại thành phố này được đăng hồi tháng Tư đã được lan truyền nhanh chóng trên MXH nước này trước khi bị xóa. Hiện tại, có khoảng 250 bản copy của video này đã được “hồi sinh” trên OpenSea với cái tên “Voices of April”, hầu hết đều được niêm yết với mức giá rất thấp, cho thấy rằng chủ sở hữu không hề có ý định bán những bản NFTs đó mà chỉ đơn thuần muốn lưu giữ lại kỷ niệm về khoảnh khắc “đặc biệt” này.
Blockchain trong metaverse: Nhìn từ góc độ của AI
Metaverse thì rộng lớn, nên để xử lý hết các thể loại dữ liệu tại và đưa ra quyết định, để tự động hóa một số tác vụ thì lại cần tới AI. Mặt khác, các thuật toán AI, nếu được xây dựng từ những cơ sở dữ liệu “tập trung” thì sẽ có độ lệch (bias), dẫn tới nhiều hệ lụy về mặt đạo đức và thậm chí là luật pháp; do đó những dữ liệu này cần được phi tập trung hóa. Ngoài ra, việc có một hệ thống khai phá và quản lý tri thức phi tập trung (decentralized knowledge discovery and knowledge management) sẽ giúp AI đưa ra các giải pháp được cá nhân hóa hơn, cũng như đưa ra các quyết định theo một cách đa chiều hơn và phần nào giảm thiểu được vấn đề độ lệch như đã đề cập ở trên.
Tạm kết
Metaverse là nơi giao thoa của rất nhiều loại công nghệ khác nhau, từ AI, blockchain, đến Internet of Things, và chính vì vậy, chúng ta cần nhìn và hiểu về metaverse thông qua nhiều lăng kính khác nhau của những nền tảng công nghệ này để hiểu hết được tiềm năng của chúng. Trong một tương lai không xa, metaverse sẽ không phải là những bộ headset cỡ đại chiếm hết bộ mặt nữa mà chỉ còn là những chiếc kính áp tròng nhỏ xinh được gắn lên mắt để đảm bảo được sự tiện lợi và tính thẩm mĩ cho người dùng. Khi ấy, chúng ta sẽ có cơ hội nhìn, nghe, thấy, hoặc thậm chí là trải nghiệm toàn bộ mọi thứ trên thế giới theo một cách hoàn toàn khác – một thế giới nằm gọn trong đôi mắt của chúng ta.
Về AntiAntiNFTs Club (AANC)
AntiAntiNFTs Club (AANC) là cộng đồng các nhà sưu tập và đầu tư NFT tại Việt Nam. Xuất phát từ tình yêu đối với NFT AANC luôn muốn lan tỏa tình yêu đó đến với mọi người thông qua việc xây dựng một cộng đồng chất lượng, một nơi đúng với slogan của tụi mình đó là “Can’t help falling in love with NFTs”.
Tham gia Cộng đồng AANC trên: Telegram | Twitter
Xem thêm các bài viết trước của AANC:
