Kinh tế vĩ mô ảm đạm cùng sự sụp đổ của hệ sinh thái Terra thời gian qua đã đẩy giá tiền điện tử lún sâu vào thị trường “bear”. Nhưng đừng quên những giá trị đổi mới đã thúc đẩy chúng ta đi từ con số không tới ngày hôm nay như thế nào. Đây chính là lúc sức sống nội tại của cộng đồng GameFi sẽ được thử lửa.
Khi blockchain đang cách mạng hóa việc thế giới game được tạo ra và cách ta thưởng thức chúng, sự kết hợp của các nguyên tắc Web3 với chất lượng Web2 sẽ ra mắt sớm hơn bạn nghĩ.
Chuyển đổi mô hình: Web3 Game và Thực tại
Ngã rẽ cho chuyến tàu GameFi
Trong mỗi chu kỳ tăng giá của tiền điện tử, luôn có một số dự án hay lĩnh vực nào đó vượt trội hơn so với phần còn lại của thị trường. Năm 2020 đó là DeFi. Năm 2021, Metaverse thực sự bùng nổ khi Facebook đổi thương hiệu thành Meta với tầm nhìn mới. Cùng năm, GameFi căng buồm no gió với sự thành công của Axie Infinity khi tựa game này đạt 2,7 triệu Người dùng hàng ngày (DAU) và vốn hóa thị trường đạt mức 30 tỷ USD tại thời kỳ đỉnh cao – một kỳ tích đáng kinh ngạc.
Tiền mã hóa hiện tại đang vật lộn trong một cơn bão lớn: BTC và ETH chứng kiến mức giảm 60% so với mốc ATH trong tâm lý tiêu cực bao trùm. Tính tới tháng 5 này, chỉ số DAU của Axie đã giảm xuống dưới mốc 1 triệu người dùng – một dấu hiệu cho thấy áp lực thị trường đang được đặt nặng lên vai cậu bé GameFi non trẻ. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa thị trường gấu lúc này và các chu kỳ trước đó chính là việc không ai gọi đây là “sự kết thúc” của tiền mã hóa, hay đặc biệt là Web3 game. Hơn 2,5 tỷ USD vốn đầu tư mạo hiểm đã được huy động cho các dự án blockchain game cho thấy kỳ vọng của giới đầu tư vào tiềm năng ngành sẽ đạt được trên hải trình chinh phục hàng tỷ người chơi toàn cầu.
Điều này dĩ nhiên sẽ không thể xảy ra trong một sớm một chiều. Một tựa game AAA chỉn chu đã cần khoảng 2-3 năm cho một team 150-200 nhân sự – chưa kể đến quá trình tích hợp công nghệ blockchain cùng nền kinh tế game mới mẻ. Trong thời gian này, chúng ta có thể mong chờ hàng trăm sản phẩm GameFi mới sẽ ra mắt trong vòng hai năm tới, cùng Axie và các cựu binh sẽ tiếp tục phá vỡ giới hạn với các phiên bản mới, như Axie Origin.
Chúng ta vẫn đang trong giai đoạn sơ khai đầu tiên của GameFi. Giống như bất kỳ ngành công nghiệp mới nổi nào, tốc độ tăng trưởng nhanh đi kèm với những thách thức lớn mà toàn ngành cần phải vượt qua. Tuy nhiên ở dài hạn, Web3 game có khả năng tác động rất lớn để thay da đổi thịt toàn ngành công nghiệp game hiện tại.
Thực tại trên bến cảng Web2 Gaming
Để có thể hiểu rõ cơ hội mà blockchain game sẽ tạo đột phá trong ngành công nghiệp game, chúng ta phải nhìn lại cách thức mà hệ thống này đang vận hành. Điều quan trọng nhất mà chúng ta cần phải hiểu là quyền lực hiện đang nằm trong tay các ông lớn phát hành game Web2 như Sony, Tencent, Nintendo,… Các nhà phát hành này kiểm soát mọi công đoạn trong quá trình sản xuất và phát hành một trò chơi; họ tài trợ cho khâu phát triển, sản xuất, tiếp thị cho tới phân phối các tựa game này đến với người dùng. Khi game bắt đầu tạo được doanh thu, giới phát hành game cũng chính là người đầu tiên thu hồi vốn đầu tư của họ, tiếp theo là studio làm game mà họ đã ký hợp đồng để thiết kế và tạo ra game.
Hình 1: Axie Infinity và 10 công ty game hàng đầu theo doanh thu năm 2021 (Nguồn: Newzoo)
Thế rồi blockchain game xuất hiện cùng một mô hình kinh doanh hoàn toàn mới. Tại đây, các nhà phát triển game chia sẻ lợi nhuận và đôi khi cả quyền sở hữu trí tuệ với người chơi. Đây là một ngã rẽ hoàn toàn không thân thiện với các lợi ích mà giới xuất bản Web2 đang được hưởng, vì vậy không có gì lạ khi hầu hết họ đều thờ ơ với công nghệ blockchain.
Tuy nhiên đừng lầm tưởng người chơi đang gây áp lực buộc giới phát hành game phải thực hiện những thay đổi trên. Thực tế là ngược lại: Tâm lý tiêu cực về NFT vẫn tồn tại trong cộng đồng game thủ, chủ yếu là do sự quy chụp khi cho rằng việc nhà phát hành bán NFT chỉ là một cách tối ưu hóa lợi nhuận. Sự bất mãn này đã được khắc họa rất rõ khi Ubisoft công bố nền tảng Quartz của họ và có kế hoạch tích hợp NFT “Digits” vào trò chơi của họ.
Ubisoft ghi nhận quyền sở hữu vật phẩm của người chơi cùng giá trị của việc họ mua đi bán lại các vật phẩm này trong game. Ubisoft vẫn tiếp tục kế hoạch tích hợp NFT vào các trò chơi trong tương lai bất chấp phản ứng gay gắt ban đầu từ cộng đồng.
Các studio “thuyền gỗ” vượt sóng cả …
Với nguồn tài chính dồi dào để phát triển và tiếp cận thị trường toàn cầu, giới phát hành game tay to rất thành công trong việc tung ra các tựa game AAA. Thực trạng giới phát hành game bá quyền khiến các nhà phát triển game độc lập trở thành những chiếc thuyền gỗ lẻ loi giữa một đại dương mênh mông. Làm game cần sự nỗ lực rất lớn và gây quỹ là trở ngại lớn đầu tiên mà các studio này phải đối mặt.
Chúng ta đã chứng kiến một số công ty trò chơi nổi tiếng bắt đầu công cuộc lật đổ hiện trạng này. Epic Games là cánh én đầu đàn khi phát hành Fortnite từ nền tảng của riêng họ, sau khi từ chối mức phí quá cao trên Apple Store và Google Playstore. Một số studio game khác chọn cách thực hiện chiến dịch gọi vốn cộng đồng trên các nền tảng như Kickstarters để khởi động dự án của riêng họ.
Một thách thức lớn khác là việc xây dựng và phát triển một cộng đồng người chơi trung thành. Các nhà phát hành lớn đã cẩn thận xây dựng danh tiếng của mình với lượng người theo dõi khổng lồ trên toàn cầu nhờ vào sự tâm huyết lâu dài của các studio game mà họ hợp tác cùng. Trong khi đó, các nhà phát triển game mới phải bắt đầu từ con số 0, thường là với nguồn lực hạn chế. Đây chính là lý do cho sự xuất hiện của blockchain.
Thời thế Web3 thay đổi thực tại
Các nhà phát hành không còn đóng vai trò cốt lõi trong không gian Web3 game. Làn sóng GameFi đầu tiên nổi lên mà không có bất kỳ sự hỗ trợ nào từ các nhà phát hành lớn. GameFi cho phép việc gọi vốn trở nên trực tiếp và độc lập hơn từ các VC, Gaming Guild, người chơi và người hâm mộ, bên cạnh đa dạng hóa các phương pháp tiếp cận thị trường cho studio game thông qua việc mở bán token, bán NFT, hệ thống scholarship,… Đặc biệt, các Gaming Guild là những “ngư hội” hỗ trợ đắc lực cho các studio trong quá trình tiếp thị và phân phối trò chơi, thay thế vai trò của các nhà phát hành game Web2, mà không gây ra sự mất cân bằng quyền lực như thực trạng ngành công nghiệp game hiện tại.
Những phương pháp mới này hỗ trợ việc phát hành và duy trì sự kiểm soát trong việc sáng tạo nội dung đang châm ngòi cho một làn sóng chuyển dịch các tài năng từ Web2 sang không gian Web3. Một số studio có tiếng đã bắt đầu chuyển hướng sang GameFi bằng cách nhân bản trò chơi di động đã phát hành thành công trước đó qua một phiên bản mới có tích hợp blockchain.
Hình 2: Thời thế Web3 thay đổi thực tại
Web3 game phân phối lại quyền lực từ các nhà xuất bản vào tay các nhà phát triển, tương tự như cách DeFi giảm bớt sự phụ thuộc vào các ngân hàng bằng cách trao quyền kiểm soát nhiều hơn cho tài chính cá nhân.
Đã đến lúc nâng cấp
Để phát huy tối đa tiềm năng của mình, GameFi đang không ngừng phát triển và vượt ra khỏi mô hình / tư tưởng Play-to-Earn. Yếu tố trải nghiệm và tính giải trí sẽ luôn là kim chỉ nam để thu hút người chơi và xây dựng hiệu ứng lan tỏa lâu dài. Đây cũng chính là mục tiêu mà tất cả các trò chơi trên Web3 nên hướng tới. Yếu tố phần thưởng nên được các studio sử dụng như một công cụ tiếp thị giúp thu hút người dùng trải nghiệm trò chơi cũng như đưa trò chơi tiếp cận nhiều hơn đến cộng đồng thông qua hiệu ứng truyền miệng.
Các nhà phát triển game nên cân nhắc việc trao thưởng xứng đáng cho tệp người dùng có đóng góp thật sự vào sự phát triển của trò chơi, thông qua bảng xếp hạng, giới thiệu người chơi mới, báo cáo lỗi và quản lý cộng đồng. Việc khuyến khích các hành vi tích cực có thể mang lại một số lợi ích cho cộng đồng như:
- Xây dựng các hình mẫu lý tưởng từ cộng đồng
- Khuyến khích những đóng góp mang tính xây dựng
- Ngăn cản nhóm người đầu cơ và “bào game”
- Thu hút tệp người dùng có cùng chí hướng
Chúng ta sẽ thảo luận về những ý tưởng và các đề xuất bổ sung về cách xây dựng trò chơi tốt hơn và phát triển cộng đồng tốt hơn trong các bài viết sắp tới.
Về Ancient8 Research
Ancient8 Research là cổng phân tích về GameFi. Thông qua các nội dung Phân tích Game cùng Nghiên cứu Thị trường chuyên sâu, tầm nhìn của Ancient8 Research Portal là trao quyền cho thế hệ công dân Metaverse thế hệ tiếp theo với khả năng đánh giá dự án hiệu quả và mở rộng tiếp cận nhiều hơn các cơ hội đầu tư. Xem thêm về Ancient8 Research.
