Crypto VC đang bước vào giai đoạn thanh lọc khốc liệt, chỉ những quỹ bản lĩnh, minh bạch và có chiến lược dài hạn mới có thể trụ lại.
Bull run cũng bó tay: Quỹ crypto mắc kẹt trong “sa mạc vốn”. Ảnh: CoinDesk
Giá Bitcoin leo đỉnh, altcoin rực lửa, thị trường phái sinh sôi động - mọi chỉ dấu của một chu kỳ tăng trưởng mới đang hiện hữu. Thế nhưng, nghịch lý chua chát là: trong khi nhà đầu tư nhỏ lẻ đang hò reo, dòng vốn tổ chức - động cơ cốt lõi cho Web3 - lại vắng bóng.
Ngay cả giữa bull run, việc huy động vốn cho các quỹ đầu tư mạo hiểm crypto (VC) cũng trở thành nhiệm vụ gian nan. Liệu đây chỉ là cú “trễ nhịp” trong chu kỳ vốn, hay ngành crypto VC đang bước vào cuộc tái cấu trúc khắc nghiệt?
Cú sốc niềm tin
- Trụ cột của bất kỳ quỹ VC nào là Limited Partner (LP) - những “ngân hàng máu” chuyên cung cấp vốn. Nhưng sau cú sập FTX, Terra, Celsius và hàng loạt thảm họa 2022, lòng tin của LP đã bị xói mòn nghiêm trọng. Nhiều người thậm chí còn ví crypto VC như “chứng khoán penny” - rủi ro cao, thanh khoản thấp, khó định giá.
— LongHash Ventures (@LongHashVC) May 23, 2025
- Nếu như 2020-2021, crypto được coi là “cơ hội vàng” để nhân tài sản, thì ngày nay các LP lại nhìn Web3 như một thị trường khắc nghiệt, đầy rủi ro pháp lý và thiếu minh bạch. Thay vì rót vốn vào VC, họ tìm đến trái phiếu, chứng khoán hay lãi suất ngân hàng, dù lợi nhuận không bùng nổ nhưng ổn định và ít biến động hơn.
Dòng vốn co cụm, quỹ nhỏ bị đào thải
- Theo PitchBook, hiện có hơn 1.000 quỹ VC và hedge fund crypto đang hoạt động. Tuy nhiên, tổng vốn huy động cho quỹ crypto toàn cầu năm qua chỉ đạt 6,7 tỷ USD, giảm hơn 70% so với đỉnh 33 tỷ USD của năm 2021.
Q2 was a historic one for the cryptocurrency space. Despite the public market momentum, however, crypto VC investment notched one of its weakest quarters
— PitchBook (@PitchBook) August 21, 2025
We explore the reasons behind this in our Q2 2025 Crypto VC Trends report ⬇️
- Ngay cả trong bull market, dòng tiền LP vẫn dè dặt, chọn đứng ngoài quan sát thay vì rót vốn ồ ạt như trước. Kết quả là sa mạc vốn” hình thành, chỉ những quỹ lớn, uy tín và có bề dày thành tích mới trụ vững, trong khi nhiều quỹ nhỏ phải thu hẹp hoạt động hoặc đứng trước nguy cơ bị xóa sổ.
- Sự đối lập càng rõ rệt khi so với giai đoạn bùng nổ 2020-2021, thời điểm hàng loạt quỹ “tay mơ” dễ dàng huy động hàng trăm triệu USD. Giờ đây, dù giá token tăng mạnh, thị trường khởi nghiệp crypto lại thiếu đi những dự án chất lượng. Dealflow tốt gần như tắc nghẽn, còn các dự án hiếm hoi thường bị định giá quá cao, khiến quỹ lưỡng lự rót vốn.
“Bóng ma” pháp lý
- Cơn khát vốn không chỉ đến từ tâm lý LP mà còn bởi bức tranh pháp lý phức tạp. SEC (Mỹ), MiCA (EU) hay các quy định mới từ châu Á vẫn chưa rõ ràng, đang bó chặt không gian cho các quỹ huy động và triển khai vốn.
- Hệ quả là, dòng tiền đang tìm đường vòng qua ETF spot, RWA tokenization hay những cơ chế đầu tư được gắn mác tuân thủ” hơn.
DAT - Cú hích ngược dòng?
- Giữa “sa mạc” khô cằn ấy, Digital Asset Treasury (DAT) đang nổi lên như một chiếc phao cứu sinh. Theo chân MicroStrategy, nhiều doanh nghiệp niêm yết biến crypto thành kho bạc số, gom BTC, ETH, SOL, BNB, TON, SUI… Khi giá cổ phiếu cao hơn NAV, phát hành cổ phiếu để mua token tạo vòng lặp sinh lợi - vừa hợp pháp, vừa thu hút LP gián tiếp.
- DAT hình thành nguồn cầu lớn, mở cửa ngõ hợp pháp kết nối vốn truyền thống với crypto. Song, rủi ro cũng không nhỏ. DAT ẩn chứa nguy cơ lợi ích nhóm, mua token bằng tiền cổ đông rồi tạo thanh khoản để “thoát hàng” khi thị trường bùng nổ.
- Nếu tích cực, DAT và RWA sẽ bổ sung nguồn vốn mới, giảm sự lệ thuộc vào VC. Ngược lại, sự phụ thuộc thái quá vào ngân quỹ doanh nghiệp - vốn thường ít chấp nhận rủi ro - có thể bóp nghẹt đổi mới.
- Nhiều chuyên gia đánh giá giai đoạn hiện tại là “thuốc đắng” thanh lọc thị trường: quỹ non trẻ chỉ chạy theo trào lưu sẽ biến mất, trong khi quỹ top-tier với thành tích, mạng lưới và chiến lược rõ ràng sẽ ngày càng vững mạnh. Đồng thời, xu hướng hợp tác giữa VC crypto, quỹ truyền thống, quỹ công nghệ và ngân hàng đầu tư đang manh nha, báo hiệu một thị trường trưởng thành hơn - nơi chỉ những tay chơi bản lĩnh mới tồn tại.
Tái định hình vốn mạo hiểm crypto
Dù hiện tại bức tranh khá ảm đạm, vẫn có vài điểm sáng đang gợi mở chu kỳ FOMO tiếp theo:
- AI + Blockchain: Các dự án kết hợp AI và Web3 (dữ liệu phi tập trung, bảo mật, mô hình kinh tế mới) đang được nhiều quỹ lớn xem là “làn sóng kế tiếp”, có thể khơi lại hứng thú cho LP.
- Token hóa tài sản thực (RWA): JPMorgan, BlackRock và nhiều định chế tài chính toàn cầu đã nhập cuộc, mở lối cho dòng vốn truyền thống chảy sang crypto.
- Hạ tầng pháp lý rõ ràng hơn: Mỹ vừa qua đã ban hành khung quy định cho stablecoin, dần tháo gỡ rào cản cho LP.
Lời kết
Bull run có thể nâng giá Bitcoin lên đỉnh mới, nhưng không thể cứu nổi niềm tin đã sứt mẻ. Crypto VC đang bước vào kỷ nguyên mới - nơi vốn không còn rẻ, LP không còn dễ dãi và chỉ những quỹ bản lĩnh, minh bạch, có tầm nhìn dài hạn mới trụ lại.
Với toàn ngành, đây vừa là cú sốc, vừa là cơ hội. Chỉ khi vượt qua “sa mạc vốn”, crypto mới chứng minh mình là một nền kinh tế thực sự, chứ không chỉ là một cơn sốt nhất thời.
Coin68 tổng hợp