Dự án Ethereum 2.0 đang dần được hoàn thiện. Tại hội nghị Devcon năm nay, ông Vitalik Buterin, nhà sáng lập Ethereum, đăng tải bốn bài blog về những thay đổi sắp tới của phiên bản 2.0, đồng thời thông tin về thời điểm ra mắt dự kiến.
Dự kiến ra mắt vào quý 1 năm 2020, Ethereum 2.0 được mong đợi sẽ thay đổi hệ thống xác nhận giao dịch của nền tảng blockchain lớn thứ hai thế giới từ Proof-of-Work (PoW) thành Proof-of-Stake (PoS).
Blockchain theo hệ thống Proof-of-Stake (PoS) sẽ có khả năng mở rộng cũng như cải thiện hiệu suất năng lượng nhiều hơn blockchain PoW như Bitcoin.
Trước sự thay đổi mang tính lịch sử, ông Buterin hiện đang nỗ lực thông tin cho người dùng và những nhà phát triển ứng dụng. Kèm theo một bài viết ngắn trước hội nghị Devcon, năm bài blogs của ông đề cập rõ những thách thức và khó khăn trong việc phát triển mạng lưới Ethereum 2.0. Tất cả đều có sự quan tâm tích cực trong cộng đồng tiền điện tử.
“Điều này thật phi thường. Khi hầu hết chúng ta tưởng rằng đã trao đổi với nhau hết các chủ đề vào ngày cuối cùng của hội nghị Devcon … Vitalik đã đưa ra hàng loạt các phân tích về những chướng ngại vật lớn nhất đối với hệ sinh thái. Hoàn toàn ấn tượng,” ông Tyler Smith, một chuyên gia cố vấn blockchain, đăng tải trên twitter vào ngày 10/10. Một số người khác đùa rằng ông Buterin đã vào “chế độ không thể ngăn cản” (Beast Mode).
1. Có thể chuyển ETH từ blockchain Ethereum 2.0 sang blockchain Ethereum cũ trong khoảng thời gian ngắn
Hiện tại, có thể mất vài năm trước khi hệ thống Ethereum PoW hợp nhất hoàn toàn với mạng lưới PoS mới. Trong thời gian này, người dùng sẽ không thể chuyển ETH giữa chuỗi.
Theo ông Preston Van Loon, nhà phát triển dự án, nguyên nhân là do sự phức tạp trong việc khởi tạo cầu nối hai chiều. Điều này tạo rủi ro bảo mật cho cả hai chuỗi.
“Chúng tôi sợ một viễn cảnh khi mà một blockchain bị ảnh hưởng bởi cái còn lại và chúng tôi buộc phải thiết lập một hard fork để khôi phục số tiền bị mất hoặc một lỗ hổng có thể tận dụng để in thêm tiền,” trưởng nhóm tại Prysmatic Labs, ông Van Loon cho biết.
Để thực hiện chuyển ETH cần một phương pháp bảo mật đảm bảo mạng lưới Ethereum PoW đồng bộ hóa với yêu cầu được xác thực trên mạng lưới PoS.
“Giả định là, trong vài tháng đầu tiên của chuỗi Ethereum 2.0, số lượng trình xác thực giao dịch (stakers) sẽ bị giới hạn và có khả năng hệ thống bảo mật sẽ yếu hơn chuỗi Ethereum 1.0 hiện tại,” trích ông Ben Edgington, một kĩ sư giao thức blockchain tại công ty Consensys. “Điều đó có thể tạo cơ hội cho các tin tặc. Nếu ai đó muốn tạo thêm tiền trên chuỗi Ethereum 1.0, họ có thể tấn công phiên bản 2.0 và chuyển ngược lại chuỗi 1.0 số tiền giả đó”.
Trong một bài blog, ông Buterin chia sẻ về hai cách khả thi để tạo cầu nối giữa hai blockchain. Ông nói “cả hai đều cần những biện pháp khẩn cấp trên chuỗi Ethereum 1.0 nếu chuỗi 2.0 bị xâm phạm.”
Để giảm rủi ro, ông đề nghị sự can thiệp của con người nếu cho phép chuyển ETH từ mạng lưới 1.0.
Các biện pháp trên vẫn nằm trên giấy tờ. Những nhà nghiên cứu Ethereum 2.0 khác như ông Danny Ryan cũng đưa ra giải pháp tương tự khi khởi tạo cầu nối bảo mật giữa hai mạng lưới.
Hiện vẫn chưa có lộ trình cụ thể về cầu nối này cho Ethereum 2.0.
2.Etherum 2.0 có khả năng hoạt động độc lập với mạng lưới cũ vài năm trước khi hoàn toàn hợp nhất
Chuỗi Beacon (beacon chain) là trung tâm của mạng lưới PoS. Blockchain này sẽ đóng vai trò là trung tâm kiểm soát chính cho việc tiếp nhận dữ liệu về xác nhận giao dịch từ các blockchains con khác (gọi là shard) trong mạng lưới Ethereum 2.0.
Chuỗi đèn hiệu (beacon chain) là một Proof-of-Stake blockchain, là trung tâm và thành phần đầu tiên của mạng lưới Ethereum 2.0. Chức năng bao gồm lưu trữ và bảo trì thông tin đăng ký trình xác thực (validators), thực hiện liên kết chéo (crosslinks) và xử lý đồng thuận từng khối cũng như một số tiện ích tài chính khác.
Trong giai đoạn một, các shard liên kết với các chuỗi beacon có sẵn. Đến giai đoạn hai, nhà phát triển sẽ tạo ra từng phân vùng cho các ứng dụng phi tập trung khác nhau trên mỗi shard.
Sau đó, toàn bộ cơ sở hạ tầng của Ethereum 2.0 sẽ được thiết lập để đảm bảo việc hợp nhất hai mạng lưới diễn ra an toàn và bảo mật.
Ông Edgington dự đoán cần từ ba đến bốn năm để hoàn thành giai đoạn hai.
“Ethereum 1.0 và 2.0 có thể hoạt động song song với nhau và tiếp tục như vậy miễn là hệ thống muốn vậy … Thời gian không quan trọng.”
Điều đáng lưu ý ở đây là tính bảo mật của các tài sản trên mạng lưới mainnet chính của Ethereum hiện tại.
Ông Mihailo Bjelic, một nhà nghiên cứu blockchain, cho biết một hệ thống phức tạp như Ethereum 2.0 không nên thay thế mạng lưới Ethereum bây giờ cho đến khi các nhà phát triển tự tin về độ tin cậy và tính bảo mật. Ông nói:
“Tốt hơn là không ra mắt Ethereum 2.0 nếu nó không an toàn,… Quyết định đúng đắn nhất nếu tính bảo mật của hệ thống không được đảm bảo là hủy bỏ nó.”
Trong bài blog thứ hai, ông Buterin mong đợi việc chuyển dịch mạng lưới diễn ra tốt đẹp.
“Nếu bạn là một nhà phát triển ứng dụng hoặc người dùng … những thay đổi và khó khăn gặp phải thực ra sẽ không nhiều. Những ứng dụng hiện tại sẽ tiếp tục hoạt động mà không có thay đổi gì,” ông Buterin viết.
3. Truy xuất dữ liệu từ blockchain Ethereum sẽ vô cùng đắt đỏ
Các lập trình viên Dapp muốn truy xuất data từ mạng lưới ethereum mới sẽ phải đối mặt với một chi phí lớn. Nhưng Buterin cũng đã đưa ra một lời khuyên làm sao để xử lí sự gia tăng chi phí đột biến này.
“Nếu bạn là một lập trình viên, bạn có thể loại bỏ một phần lớn trong phí gas bằng cách đảm bảo bạn không viết các ứng dụng có kích thước xem lớn, bao gồm kích thước lưu trữ, hợp đồng và các mã hợp đồng để truy cập một giao dịch cũng như đảm bảo nó không vượt quá khuôn khổ”, Buterin cho biết.
Chi phí đội lên là do Ethereum có hiển thị toàn bộ tài khoản giao dịch trên blockchain và được lưu theo mạng lưới phương thức PoS.
“Cách lưu trữ sẽ được hoàn toàn thay đổi với Ethereum 2.0. Nếu bạn chạy một hợp đồng hôm nay trên Ethereum, dữ liệu sẽ có mặt trên ổ cứng của tôi và ổ cứng của node mà tôi đang tương tác”. Ông Edgington cho biết:
Khái niệm state trong mạng lưới blockchain là sơ đồ kết nối các địa chỉ ví. Nói một cách cơ bản, Ethereum như thể là một máy tính phân quyền, còn state là một ổ cứng chung cho toàn bộ cỗ máy trên.
“Với Ethereum 2.0, mọi thứ sẽ không có state…Tôi có thể lưu trữ một vài state tôi muốn tại máy riêng của mình và sẽ có nhiều đơn vị như Infura sẽ chuyên về cung cấp state. Theo đó, thị trường sẽ phát triển mạnh nơi mà mọi người có thể thay mặt nhau để lưu trữ dữ liệu.”
4. Ethereum sẽ mất đi khả năng phân tách và xử lí thanh toán
Một yếu tố đáng chú ý với các lập trình viên: đó là việc mạng lưới sẽ không thể phân tách các thanh toán và xử lí chúng cùng một lúc.
Các lập trình viên sẽ không thể thực hiện giao dịch giữa các ứng dụng khác nhau theo cách trên, nếu một giao dịch thất bại, toàn bộ chuỗi giao dịch sẽ phải thực hiện lại ngay lập tức. Điều này chỉ có thể thực hiện được trên mạng lưới Ethereum hiện tại vì tất cả Dapp vận hành trên một mạng lưới blockchain duy nhất.
Ethereum 2.0 sẽ phân tách các giao dịch thành nhiều shard. Về lí thuyết, các Dapp sẽ thiết lập nhiều giao dịch Ethereum và sẽ được phân phối cho nhiều shard trên mạng lưới. Điều này cho phép các giao dịch được vận hành trên blockchain Ethereum mà một shard sẽ không hề biết về state của các mạng lưới shard khác ngay lập tức.
“Nếu tôi vận hành trên Shard 1 và tôi muốn thanh toán với ai đó ở mạng lưới Shard 2, điều này sẽ yêu cầu hoàn thành toàn bộ một block trước khi Shard 2 thực sự biết điều gì đang xảy ra ở Shard 1,” ông Edginton giải thích.
Theo ông Edginton, điều này tạo ra một sự “phức tạp tại mỗi tầng của blockchain” khiến các Dapp khó vận hành và sẽ không mấy hoàn toàn khác với những gì mà công nghệ truyền thống thực hiện.
“Nền tảng dữ liệu vận hành theo phương thức này rất thường xuyên. Có một cơ chế kiểm soát và tôi có thể tạm thời khoá dữ liệu trước khi thực sự công khai nó khi tôi tin rằng mọi thứ đã được diễn ra và xác thực,” ông Edgington giải thích.
Mihailo Bjelic giải thích sự “giao tiếp không đồng bộ này” là một điều thường xảy ra với các hệ thống máy tính.
“Khả năng xảy ra các vụ tấn công là vẫn có thể xảy ra lỗi với các dòng code. Nhưng các lập trình viên cần thời gian để họ thực sự thích nghi.”
Lợi Lưu, CEO của nền tảng giao dịch token trên nền tảng Ethereum Kyber Network phản hồi về post mới nhất của Buterin.
“Hoàn toàn nhất trí. Mối quan tâm lớn nhất của chúng ta là sự kết nối và khả năng phân mảng các Dapp cũng như người dùng. Sẽ không có một giải pháp đơn giản cho điều đó và mọi dự án sẽ phải chuẩn bị để thay đổi liên tục!”
Các Dapp có quy mô lớn thường có nhiều shard và sẽ khó hơn để quản lí, ông Dieter Shirrley, CTO của startup về blockchain gaming Dapper Labs, cho biết.
“Dịch chuyển token giữa các shard không phải là vấn đề…Khi chúng ta xem kĩ trường hợp của CryptoKitties, đó là những thứ phức tạp hơn cả token,” ông cho biết.
5. Ethereum 2.0 chỉ có nửa khả năng giao dịch so với dự kiến ban đầu khi ra mắt
Thông tin từ bài viết số năm của ông Buterin, số lượng shard của Ethereum 2.0 sẽ giảm mạnh khi ra mắt.
Mạng lưới được dự kiến có khoảng 1.024 shards, tuy nhiên 64 là con số ông đề cập đến. Ông cho biết số lượng shard giảm giúp đơn giản hóa và tăng tốc độ xử lý của mạng lưới 2.0.
“Hệ thống cung cấp đủ chức năng … cho phép người dùng giữ coin trên các shard, sử dụng những coin đó để trả phí giao dịch và di chuyển những coin đó giữa các shard một cách dễ dàng như khi họ di chuyển chúng trong một shard”, ông Buterin viết.
Theo ông Edgington, điều này sẽ làm giảm gánh nặng trao đổi chéo giữa các shards cho những nhà phát triển ứng dụng phi tập trung. Cụ thể:
“Trong thiết kế Ethereum 2.0 trước đây, nếu Shard 1 muốn biết trạng thái của Shard 2, thì nó phải chờ như 64 slot, tức là khoảng 6.5 phút. Theo thiết kế mới này, các shard có thể nhận biết trạng thái của shard khác trong một slot, tương đương khoảng 6 giây.”
Điều đó cũng sẽ làm giảm số lượng vấn đề phức tạp trong mạng Ethereum 2.0 tổng thể.
“Bạn có thể gặp rủi ro hoạt động như vậy (khi nói về việc vận hành 1,024 shard), điều mà chưa được kiểm tra thử nghiệm. Sẽ dễ dàng hơn với 64 vì có ít thông tin chéo giữa các shard truyền qua mạng lưới hơn.”
Tuy nhiên, khả năng tổng quan của mạng lưới Ethereum 2.0 sẽ bị giảm đáng kể. “Chúng tôi đang nhắm đến một nửa thông lượng giao dịch của mạng lưới trước,” ông Edgington cho hay.
Ông Van Loon tin rằng lợi ích của việc tăng tốc độ xử lý chéo các shard là đúng đắn. Ông nói thêm:
“Chúng tôi không cần khả năng của Ethereum tăng 1.024 lần bây giờ. 64 lần đã là rất nhiều và, nếu chúng tôi có thể tăng cường tốc độ liên kết chéo giữa các shards, tôi nghĩ việc đánh đổi là chính đáng … Theo thời gian, chúng tôi có thể phát triển số lượng shard sau.”
Ethereum 2.0 vẫn đang được hoàn thiện
Nhìn chung, Ethereum 2.0 vẫn trong quá trình phát triển và những bài viết của ông Buterin chưa phải kết quả cuối cùng.
“Việc ông Vitalik đăng một bài viết không có nghĩa là vấn đề đó đã được ấn định. Chúng được đăng tải để khuyến khích trao đổi trong cộng đồng”, theo ông Zak Cole, nhà sáng lập và giám đốc điều hành startup blockchain Whiteblock. Công ty của ông đã hỗ trợ phát triển giao thức Ethereum 2.0. “Điều đó giúp mọi người có thêm thông tin và hiểu biết những gì đang diễn ra”.
Về các đề xuất của ông Buterin, bao gồm những ý tưởng về cầu nối hai chiều giữa chuỗi Ethereum PoW và PoS, ông Cole nhận định:
“Tôi thấy điều đó khá rủi ro,… Và chuỗi ETH 1.0 sẽ cần thêm các thay đổi … Tôi không nghĩ chúng ta nên tác động lên chuỗi 1.0.”
Bất đồng quan điểm giữa các nhà nghiên cứu và những thay đổi liên tục không làm ảnh hưởng đến ông Bjelic. Ông khẳng định: “Sẽ không có phiên bản cuối cùng của bất kì phần mềm nào. Bạn phải luôn cố gắng cải thiện nó,”.
Mặc dù thể hiện những quan ngại cá nhân, ông Cole cho biết quan trọng là có được “góc nhìn tổng thể về tương lai.”
“Bạn không xây nhà cao tầng mà không có bản vẽ. Bạn không xây tầng đầu tiên nếu bạn chưa chắc chắn tầng thượng nhìn ra sao,” ông nói.
Ông Van Loon tin rằng phát triển thành công một blockchain cộng đồng cần nhiều giao tiếp giữa các nhà nghiên cứu và những đơn vị phát triển ứng dụng phi tập trung.
“Những điều không chắc chắn tạo ra nỗi sợ, … Một điều Vitalik học được ở Devcon là chúng ta cần bắt đầu viết ra những suy nghĩ đó nhiều hơn và thường xuyên hơn.”
Theo CoinDesk
Có thể bạn quan tâm:
